Autonomia zawodu fizjoterapeuty na przykładzie systemu kształcenia w USA

Małgorzata Starczyńska, Wojciech Kiebzak, Zbigniew Śliwiński

Małgorzata Starczyńska, Wojciech Kiebzak, Zbigniew Śliwiński – Autonomia zawodu fizjoterapeuty na przykładzie systemu kształcenia w USA. Fizjoterapia Polska 2008; 8(2); 217-222

Streszczenie
Uzyskanie autonomii zawodowej potwierdzającej specjalistyczną wiedzę i umiejętności zawodowe jest podstawą działań podejmowanych przez stowarzyszenia fizjoterapeutów działających w USA. Pomimo faktu, iż większość stanowych aktów prawnych daje pacjentom możliwość bezpośredniego skorzystania z oceny i leczenia przez fizjoterapeutów, nie ma aktu prawnego, który jednoznacznie formułowałby zakres autonomicznej praktyki. Stowarzyszenie Fizjoterapii Amerykańskiej (American Physical Therapy Association – APTA) pełni wiodącą rolę w dbaniu o jakość kształcenia i praktykowania fizjoterapeutów. Zdefiniowana przez Zarząd Dyrektorów APTA autonomiczna praktyka opiera się na profesjonalizmie, odpowiednim poziomie kształcenia i możliwości bezpośredniego dostępu pacjenta do usług fizjoterapeutycznych. W USA istnieje kilka ścieżek edukacyjnych pozwalających uzyskać zawód fizjoterapeuty. Dynamiczna natura praktyki fizjoterapeutycznej wpływa na ewaluację programów nauczania. Większość programów zapewnia kształcenie na poziomie magisterskim lub zawodowym doktoranckim. Stopień doktora fizjoterapii uzyskiwany w toku kształcenia nie jest równoznaczny z akademicką nominacją fizjoterapeutów. Programy studiów doktoranckich stanowią 79,4% spośród wszystkich akredytowanych programów kształcących fizjoterapeutów. Przeznaczone są w szczególności dla doświadczonych pracowników klinik, podnoszą umiejętności kliniczne w konkretnej dziedzinie. Finałem ukończenia akredytowanego programu przygotowującego do zawodu fizjoterapeuty jest przystąpienie do Państwowego Egzaminu Fizjoterapii (National Physical Therapy Examination – NPTE). Ogólnokrajowy wynik zdania egzaminu ustalany jest przez Federację Stanowych Władz Fizjoterapii (Federation of State Boards of Physical Therapy – FSBPT). Podniesieniu kompetencji służy również ukończenie specjalizacji klinicznej. Amerykański Zarząd Specjalizacji Fizjoterapii (American Board of Physical Therapy Specialities – ABPTS) oferuje uzyskanie specjalizacji w kilku obszarach zainteresowań, w najbliższej przyszłości również w nowym zakresie jakim jest zdrowie kobiet. Wyrazem dbałości o jakość usług fizjoterapeutycznych jest konieczność ponownej recertyfikacji specjalistów klinicznych po 10 latach.
Słowa kluczowe
fizjoterapia