Streszczenie

Zespół Downa jest jednostką chorobową, w której pacjenci mają charakterystyczny fenotyp oraz często wady narządowe i układowe. Odrębność budowy ośrodkowego układu nerwowego powoduje opóźnienie w rozwoju psychoruchowym oraz późniejsze upośledzenie umysłowe. Celem pracy jest przedstawienie aktualnych poglądów dotyczących usprawniania dzieci z zespołem Downa na każdym etapie ich życia, poczynając od okresu niemowlęcego do szkolnego. Dla zapewnienia jak najlepszego rozwoju pacjentów z zespołem Downa niezbędne jest prowadzenie procesu usprawniania, w tym regularnej fizjoterapii, już w pierwszych miesiącach życia oraz jej kontynuowanie w wieku przedszkolnym i szkolnym. Celem stosowanej fizjoterapii u niemowląt i dzieci w wieku przedszkolnym jest poprawa napięcia mięśniowego oraz wspomaganie rozwoju psychoruchowego, natomiast u dzieci w wieku szkolnym osiągnięcie płynności i zgrabności ruchów oraz poprawa wydolności fizycznej. Najczęstszymi metodami fizjoterapeutycznymi stosowanymi u tych dzieci są metoda NDT-Bobath i Vojty połączone z metodami edukacyjnymi Weroniki Sherborne, integracji sensorycznej i hipoterapią. Metoda NDT-Bobath wykorzystuje punkty kluczowe do sterowania ruchem dziecka i stymulowania prawidłowych odpowiedzi ruchowych oraz hamowania patologicznych. W metodzie Vojty wykorzystuje się strefy stymulacji do torowania odruchowych wzorców posturalnych i motorycznych. Istotą metody Weroniki Sherborne jest wspomaganie rozwoju dziecka poprzez ruch, kontakt fizyczny i emocjonalny z ćwiczącym partnerem. Terapia integracji sensorycznej dostarcza kontrolowanej ilości bodźców sensorycznych, w taki sposób, aby dziecko mogło spontanicznie formować swoje reakcje adaptacyjne, doprowadzając do integracji tych wrażeń. Hipoterapia polega na wykonywaniu ćwiczeń podczas spokojnej jazdy konnej.

Słowa kluczowe

zespół Downa, metoda Vojty, metoda NDT-Bobath