Propozycja rehabilitacji pacjentów po leczeniu zachowawczym i w powikłaniach złamań typu Collesa dalszej nasady kości promieniowej – wybrane zagadnienia

Aneta Bac, Dorota Czechowska, Andrzej Szczygieł

Aneta Bac, Dorota Czechowska, Andrzej Szczygieł – Proposal for rehabilitation after conservative treatment and in the presence of complications in Colles’ fracture – selected aspects. Fizjoterapia Polska 2009; 9(2); 181-190

Streszczenie
Jednym z najczęstszych złamań kości przedramienia jest złamanie typu Collesa. Dotyczy ono przede wszystkim kobiet około 60 r. ż. i najczęściej jest złamaniem na tle osteoporozy. W niniejszej pracy przedstawiono, na podstawie specjalistycznego piśmiennictwa oraz doświadczeń własnych, schematy postępowania po złamaniach dalszej nasady kości promieniowej oraz sposoby leczenia powikłań towarzyszących tym typom złamań. Postępowanie lecznicze składa się z trzech podstawowych etapów. Pierwsze dwa to nastawienie odłamów i unieruchomienie kończyny, czasami poprzedzone zabiegiem operacyjnym. Trzeci etap polega na intensywnym usprawnianiu, mającym za zadanie przyspieszenie procesu gojenia się kości, przywrócenie jak największej ruchomości nadgarstka, przywrócenie sity i funkcji kończyny oraz zapobieganie lub usuwanie ewentualnych powikłań. W rehabilitacji pacjentów po złamaniach typu Collesa stosujemy szeroką gamę ćwiczeń usprawniających z wykorzystaniem przyrządów oraz technik nowoczesnej terapii manualnej. Zaliczamy do nich m.in. techniki „trzymaj- rozluźnij, techniki mobilizacji z ruchem, opracowane przez Briana Mulligana, a w późniejszej fazie, ćwiczenia czynne z oporem. Celem terapii jest uzyskanie pełnej ruchomości stawu, zwiększenie sity mięśni i poprawienie propriorecepcji. W pracy z pacjentem można wykorzystać przybory, zastosować ćwiczenia funkcjonalne, obejmujące czynności życia codziennego, a także fizykoterapię. Złamaniom dalszej nasady kości promieniowej, podobnie jak innym urazom narządu ruchu, towarzyszyć mogą różnorodne powikłania. Podzielić je można na dwie grupy: powikłania wczesne, np. utrata repozycji, czy neuropatie nerwu pośrodkowego oraz powikłania późne. Do tej drugiej grupy zaliczamy zrost w nieprawidłowym ustawieniu, zespół cieśni nadgarstka, niestabilność nadgarstka itp. Odpowiednio dobrana i wcześnie rozpoczęta rehabilitacja może zapobiec wielu wtórnym powikłaniom i przyspieszyć proces powrotu pacjenta do pełnej sprawności.
Słowa kluczowe
złamanie typu Collesa, ćwiczenia, mobilizacje z ruchem, powikłania