Rola fizjoterapii u pacjentów z implantowanym kardiostymulatorem

Joanna Pająk, Rafał Młynarski, Jacek Durmała, Włodzimierz Kargul, Michał Plewa, Zbigniew Nowak

Joanna Pająk, Rafał Młynarski, Jacek Durmała, Włodzimierz Kargul, Michał Plewa, Zbigniew Nowak – Physiotherapy in patients with implanted cardiac pacemakers. Fizjoterapia Polska 2006; 6(3); 245-250

Streszczenie
Od czasu wszczepienia w 1958 roku, przez Ake Seninga i Rune Elmqvista pierwszego stymulatora pracy serca, dokonał się olbrzymi postęp w tej dziedzinie i to zarówno w zakresie sprzętu jak i technik implantacji. Dziś elektroterapia to prężnie rozwijająca się dziedzina kardiologii inwazyjnej. Ilość wskazań do implantacji kardiostymulatora, zwanego powszechnie rozrusznikiem serca, rośnie z roku na rok. Zwiększa się też liczba wykonywanych zabiegów tego typu, gdyż często jest to jedyna alternatywa pacjentów cierpiących z powodu zaburzeń rytmu serca. Pomimo dużego rozpowszechnienia tej metody leczenia, problem rehabilitacji tych chorych wciąż jest sprawą niedocenianą. Tymczasem rola rehabilitacji, jak pokazują nieliczne dane z piśmiennictwa, jest równie ważna jak prawidłowe zaprogramowanie urządzenia. W szczególności dotyczy to pacjentów z implantowanymi stymulatorami z czujnikami aktywności (tzw. funkcja R). Nasze obserwacje dowodzą, że pacjenci aktywnie rehabilitowani po zabiegu łatwiej wracają do normalnego życia, a ilość powikłań wynikających z niezrozumienia tej metody leczenia jest znacznie niższa. Współpraca lekarzy implantujących rozruszniki serca z fizjoterapeutami powinna być standardem. Niestety w większości przypadków jest to tylko teoria. Tymczasem nasze doświadczenia w tym zakresie zaowocowały wypracowaniem pewnych praktyk, które w świetle wypowiedzi pacjentów zdają się przynosić oczekiwane efekty. Wciąż spotykamy się z licznymi pytaniami i wątpliwościami dotyczącymi samych urządzeń oraz rehabilitacji wszczepionych pacjentów. Wątpliwości te zaowocowały napisaniem niniejszej publikacji. W niniejszej pracy w kompleksowej formie przedstawiliśmy procedurę zabiegu implantacji rozrusznika serca, charakterystykę pacjentów oraz możliwości w zakresie ich rehabilitacji zarówno w oparciu o dane z piśmiennictwa jak i doświadczenia własne.

Słowa kluczowe:
fizjoterapia, stymulator serca, czujnik aktywności