Standardy kwalifikacji w zawodzie fizjoterapeuty

Wojciech Kiebzak, Jan Szczegielniak, Michał Butkiewicz, Bogusław Frańczuk, Małgorzata Starczyńska, Zbigniew Śliwiński

Wojciech Kiebzak, Jan Szczegielniak, Michał Butkiewicz, Bogusław Frańczuk, Małgorzata Starczyńska, Zbigniew Śliwiński – Standards of competence in the physiotherapist profession. Fizjoterapia Polska 2009; 9(1); 84-96

Streszczenie
Wstęp. Od początku lat 90-tych w Polsce rozpoczęto prace nad standardami kwalifikacji zawodowych. Standardy zawierają ogólny opis zadań zawodowych ujętych w kontekście rozpatrywanego zawodu wraz z zarysem związanych z nim umiejętności i kwalifikacji. Do końca 2007 roku opracowano 253 standardy kwalifikacji, w tym dla zawodu fizjoterapeuty technika fizjoterapii i masażysty. Materiał i metody. Zdefiniowano pięć poziomów kwalifikacji zgodnie z ustaleniami Wspólnoty Europejskiej, biorąc pod uwagę złożoność wykonywanej pracy, stopień trudności umiejętności oraz stopień odpowiedzialności i poziom w hierarchii zawodowej, do jakiej przygotowywany jest przyszły absolwent, w Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych. Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem ogólności. Przyjmując powyższe kryteria, stworzono ankietę i przeprowadzono badania. Ankieta licząca ponad 30 stron kierowana była do badania pilotażowego, w którym ankietę wypełniało 8 osób, a następnie do badania docelowego, podczas którego ankietę wypełniało 40 osób. W każdym z badań ankietę wypełniali fizjoterapeuci oraz kierownictwo placówki zatrudniającej. Wyniki ankiety służyły do opracowania wstępnej wersji standardu ocenionego przez trzech ewaluatorów, podczas seminarium z autorami. Po uwzględnieniu uzasadnionych uwag i wprowadzeniu poprawek, autorzy skierowali standard do recenzji i kolejno po uwzględnieniu uwag recenzentów, standard skierowano do Komisji zatwierdzającej. Wyniki. Opracowano standard zawodu – fizjoterapeuta, w którym zamieszczono: podstawy prawne wykonywania zawodu, syntetyczny opis zawodu, stanowiska pracy, zadania zawodowe, specyfikację kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych i specjalistycznych dla zawodu. Wnioski. 1. Standard stanowi jednolity dokument, który określa zakres posiadanej wiedzy, umiejętności, wskazuje zadania zawodowe i zakres odpowiedzialności zawodowej. 2. Standard zawodu – fizjoterapeuta, może być wykorzystywany przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych celów, np. przy poradnictwie zawodowym, polityce zatrudnienia, polityce kadrowej przedsiębiorstw i instytucji, a także w sferze ubezpieczeń społecznych do oceny ryzyka zawodowego i dostosowanych do niej stawek ubezpieczeń oraz orzecznictwie sądowym i w obszarze określania ubezpieczeń społecznych.
Słowa kluczowe
fizjoterapeuta, zadania zawodowe, kompetencje zawodowe