Temperatury powierzchni skóry w obrazie termowizyjnym po wybranych zabiegach fizykoterapeutycznych oraz porównanie skuteczności ich działania

Zbigniew Śliwiński, Wojciech Kufel, Marek Woszczak, Grzegorz Śliwiński, Anna Lipińska

Zbigniew Śliwiński, Wojciech Kufel, Marek Woszczak, Grzegorz Śliwiński, Anna Lipińska – Thermovision recordings of skin surface temperatures following selected physical therapy procedures and comparison of procedure efficacy. Fizjoterapia Polska 2009; 9(4); 321-331

Streszczenie
Wstęp. Autorzy przedstawiają wyniki badań termowizyjnych powierzchni ciała pacjentów poddanych różnym zabiegom fizykoterapeutycznym. Dokonują także oceny bólu, za pomocą wizualnej skali porównawczej VAS (ang. Yisual Analogue Scale). Celem pracy było porównanie skuteczności działania tych zabiegów. Materiał i metody. Obserwacją objęto 38 pacjentów (15 mężczyzn i 23 kobiety) w wieku od 19 do 78 lat (średni wiek 58,1) lat. U pacjentów rozpoznano zmiany zwyrodnieniowe i dolegliwości bólowe stawów kończyn dolnych (13 osób), kończyn górnych (7 osób) i kręgosłupa (18 osób). Wszystkie osoby podzielono na cztery grupy i poddano zabiegom: jonoforezy z NLP1 (gr. 1), galwanizacji anodowej (gr. 2), galwanizacji – bezpośrednio po której wykonano wcierkę z NLP1 (gr. 3) i samej wcierki z NLP1 (gr. 4). Pierwszego, piątego i dziesiątego dnia zabiegowego, oceniano natężenie bólu wg subiektywnej skali VAS. Obserwowano także rozkład temperatur na powierzchni zabiegowej w pierwszym i ostatnim dniu zabiegowym. Rejestrację temperatury prowadzono przy użyciu kamery termowizyjnej Agema 570. Wyniki. Poprawę subiektywnego odczucia bólu zaobserwowano we wszystkich grupach badanych pacjentów. W grupie pierwszej poprawę uzyskano o 50,2%, w drugiej o 44.9%, w trzeciej uzyskano 62,2% poprawy, a w czwartej grupie poprawę uzyskano o 38,9% w stosunku do dnia rozpoczęcia terapii. Również zaobserwowano zmiany temperatur powierzchni skóry po zabiegach, jednakże dla grupy 4, są one nieistotne statystycznie. Wnioski. Najskuteczniejszym zabiegiem w subiektywnej ocenie pacjentów jest galwanizacja anodowa połączona z wcierką lekową, wykonaną bezpośrednio po zakończeniu działania prądu. Skuteczniejsze działanie tego zabiegu, wydaje się, jest związane z większą dawką leku wprowadzoną do leczonego obszaru i większym przekrwieniem skóry, niż ma to miejsce podczas samej jontoforezy Wcierka lekowa po galwanizacji jest zabiegiem efektywnym i bardziej uzasadnionym ekonomicznie, gdyż nie ma strat leku wynikających z pozostania na podkładzie lekowym, co ma miejsce podczas jonoforezy.
Słowa kluczowe
jontoforeza, galwanizacja, wcierka, termowizja, liniowa skala VAS