Streszczenie

Wstęp. Dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego stanowią problem medyczny i społeczny państw wysoko rozwiniętych. W Europie odczuwa je około 25–43% osób. U około 25–60% pacjentów obserwuje się przewlekłe, postępujące dolegliwości, które prowadzą zarówno do niezdolności zawodowej, jak i ograniczenia aktywności w życiu codziennym. Celem pracy była ocena wpływu masażu klasycznego na dolegliwości bólowe i stan funkcjonalny osób z dyskopatią lędźwiową.
Materiał i metody. Badaniami objęto 61 osób w przedziale wieku 45–50 lat, uczęszczających na terapię do Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Leżajsku z powodu dolegliwości bólowych lędźwiowej części kręgosłupa. Pacjentów zakwalifikowano do 2 grup, w zależności od zaaplikowanego programu usprawniania. Narzędzie badawcze stanowiła skala NRS oraz kwestionariusze: ODI i RMDQ. Do analiz zastosowano testy: chi-kwadrat, t-Studenta, U Manna–Whitneya, Wilcoxona oraz korelację liniową Pearsona i korelację rang Spearmana.
Wyniki. Po zakończeniu terapii w obu grupach odnotowano statystycznie istotne zmniejszenie dolegliwości bólowych i poprawę sprawności funkcjonalnej. Stwierdzono statystycznie istotne dodatni związek między wielkością poprawy sprawności funkcjonalnej ocenianej kwestionariuszem ODI a wiekiem pacjentów (R = 0,43; p = 0,026).
Wnioski. Masaż klasyczny ma wpływ na łagodzenie dolegliwości bólowych i poprawę sprawności funkcjonalnej u osób z dyskopatią lędźwiową. Występują związki między sprawnością funkcjonalną a wiekiem osób z dyskopatią lędźwiową. U osób bardziej zaawansowanych wiekiem poprawa sprawności funkcjonalnej jest mniejsza. Budowa ciała nie stanowi czynnika wpływającego na stopień nasilenia bólu i sprawność funkcjonalną osób z dyskopatią lędźwiową.

Słowa kluczowe:

kręgosłup lędźwiowy, ból, sprawność funkcjonalna