Wybrane problemy doboru i konfiguracji wózka inwalidzkiego z napędem ręcznym

Maciej Sydor, Marek Zabłocki

Maciej Sydor, Marek Zabłocki – Chosen problems of manual wheelchair selection and configuration. Fizjoterapia Polska 2006; 6(2); 172-177

Streszczenie

Wózek inwalidzki z napędem ręcznym w dużym stopniu decyduje o możliwościach zaadoptowania się do życia osoby ze stałą dysfunkcją lokomocji. Prawidłowy jego wybór i konfiguracja polega na doborze typu, wielkości geometrycznych, odpowiedniej regulacji nastaw oraz dobraniu wyposażenia opcjonalnego do wymagań określonego użytkownika. W artykule scharakteryzowano wózki aktywne, których konstrukcja zakłada optymalne wykorzystanie motoryki użytkownika. Podkreślono złożoność problemu wynikającą z jego interdyscyplinarności — pokrywania się obszarów wiedzy medycznej, inżynierskiej oraz doświadczeń użytkowników wózków. Zaproponowano trzy etapy toku postępowania przy doborze i dopasowywaniu aktywnego wózka inwalidzkiego. Każdy z etapów zdekomponowano na ściśle zdefiniowane zadania cząstkowe. Celem takiego podejścia było unormowanie procedury wyboru, zmniejszające wydatnie prawdopodobieństwo popełnienia błędów w dopasowywaniu urządzenia technicznego do człowieka. Faza pierwsza polega na udzieleniu odpowiedzi na listę zamkniętych pytań dotyczących wartości wielkości geometrycznych wózka oraz rodzaju i ilości wyposażenia dodatkowego. Opisano wpływ poszczególnych nastaw na parametry użytkowe. Zaproponowano szereg wytycznych do optymalnego doboru ich wartości w zależności od indywidualnych cech określonego użytkownika. Faza druga to regulacja nastaw dobranego wózka. Pozycje nastaw wynikają z wymiarów antropometrycznych użytkownika, umiejętności w zakresie techniki jazdy, rodzaju niepełnosprawności oraz przewidywanego sposobu wykorzystania wózka wynikającego np. z trybu życia, rodzajów podejmowanych aktywności. Po zaznajomieniu się z wózkiem oraz opanowaniu podstaw techniki jazdy przez użytkownika (w praktyce po ok. 7-10 dni eksploatacji urządzenia) następuje etap trzeci doboru i konfiguracji wózka polegający na modyfikacji ustawionych wcześniej nastaw oraz weryfikacji wyposażenia dodatkowego wózka. W konkluzji podkreślono znaczenie zapewnienia prawidłowych relacji w systemie antropotechnicznym, jaki tworzy użytkownik z urządzeniem technicznym na możliwości socjalizacyjne osoby niepełnosprawnej ruchowo.

Słowa kluczowe:
wózek inwalidzki aktywny, wybór wózka inwalidzkiego, konfiguracja wózka inwalidzkiego