Biomechaniczne aspekty nowoczesnych modeli stabilizacji miednicy. Część II: spojenie łonowe i przednia ukośna taśma mięśniowa

Rafał Gnat, Edward Saulicz, Mirosław Kokosz, Michał Kuszewski

Rafał Gnat, Edward Saulicz, Mirosław Kokosz, Michał Kuszewski – Biomechanical aspects of modern models of pelvis stability. Part II: symphysis pubis and anterior oblique muscle sling. Fizjoterapia Polska 2006; 6(4); 328-333

Streszczenie
Stworzenie modelu stabilizacji miednicy opartego o mechanizm autoryglowania stawów krzyżowo-biodrowych (KB) przyczyniło się do pewnej dyskryminacji wcześniejszych propozycji wspominających o pierścieniu miednicznym i przypisujących znaczącą rolę stabilizacyjną spojeniu łonowemu. Model tzw. łuku miednicznego zaczął konkurować z pierścieniem miednicznym. W prezentowanym opracowaniu przytacza się jednak argumenty podważające tezę o zupełnym braku znaczenia spojenia łonowego i „przedniej” części układu stabilizacyjnego dla stabilizacji miednicy. Samo spojenie łonowe i mięśniowo-powięziowa taśma ukośna przednia, wydają się zajmować własne miejsce w tym procesie. Być może nie odgrywają roli pierwszoplanowej, ale z całą pewnością wspomagającą. Obserwacje natury biomechanicznej, klinicznej oraz ewolucyjnej, wydają się wspierać taki pogląd. Zjawisko rozszerzania się efektywnego zakresu działania mechanizmu autoryglowania stawów krzyżowo-biodrowych, zależne od wielkości sił kompresyjnych działających na niego, jak również od współczynnika tarcia pomiędzy powierzchniami stawowymi, umożliwia rozłożenie zadań stabilizacyjnych na większą liczbę mięśni. Należący do taśmy ukośnej przedniej mięsień przywodziciel długi, wydaje się lokować swój przyczep we właściwej okolicy. Ponadto, spoglądając na miednicę, w której mechanizm zamknięcia siłowego realizowany jest jedynie poprzez tylne taśmy mięśniowo-więzadłowe, nieodparcie odnosi się wrażenie, iż w obrębie stawów KB powstawać muszą siły ścinające. Niebezpieczeństwo takie zostaje jednak zażegnane dzięki uruchomieniu „przedniej” części czynnego podsystemu stabilizacyjnego — taśmy ukośnej przedniej i mięśnia poprzecznego brzucha. U człowieka, w związku z przyjęciem wyprostowanej postawy ciała z większą częstotliwością niż u innych gatunków, pojawiają się również czynności, w których środek ciężkości przemieszcza się ku tyłowi. W takich warunkach ciężar stabilizacji przesuwany zawsze będzie na „przednią” część układu stabilizującego miednicę.

Słowa kluczowe:
miednica, spojenie łonowe, przednia ukośna taśma mięśniowa