Rola fizjoterapii u pacjentów z implantowanym kardiostymulatorem

Joanna Pająk, Rafał Młynarski, Jacek Durmała, Włodzimierz Kargul, Michał Plewa, Zbigniew Nowak

Joanna Pająk, Rafał Młynarski, Jacek Durmała, Włodzimierz Kargul, Michał Plewa, Zbigniew Nowak – Physiotherapy in patients with implanted cardiac pacemakers. Fizjoterapia Polska 2006; 6(3); 245-250

Streszczenie
Od czasu wszczepienia w 1958 roku, przez Ake Seninga i Rune Elmqvista pierwszego stymulatora pracy serca, dokonał się olbrzymi postęp w tej dziedzinie i to zarówno w zakresie sprzętu jak i technik implantacji. Dziś elektroterapia to prężnie rozwijająca się dziedzina kardiologii inwazyjnej. Ilość wskazań do implantacji kardiostymulatora, zwanego powszechnie rozrusznikiem serca, rośnie z roku na rok. Zwiększa się też liczba wykonywanych zabiegów tego typu, gdyż często jest to jedyna alternatywa pacjentów cierpiących z powodu zaburzeń rytmu serca. Pomimo dużego rozpowszechnienia tej metody leczenia, problem rehabilitacji tych chorych wciąż jest sprawą niedocenianą. Tymczasem rola rehabilitacji, jak pokazują nieliczne dane z piśmiennictwa, jest równie ważna jak prawidłowe zaprogramowanie urządzenia. W szczególności dotyczy to pacjentów z implantowanymi stymulatorami z czujnikami aktywności (tzw. funkcja R). Nasze obserwacje dowodzą, że pacjenci aktywnie rehabilitowani po zabiegu łatwiej wracają do normalnego życia, a ilość powikłań wynikających z niezrozumienia tej metody leczenia jest znacznie niższa. Współpraca lekarzy implantujących rozruszniki serca z fizjoterapeutami powinna być standardem. Niestety w większości przypadków jest to tylko teoria. Tymczasem nasze doświadczenia w tym zakresie zaowocowały wypracowaniem pewnych praktyk, które w świetle wypowiedzi pacjentów zdają się przynosić oczekiwane efekty. Wciąż spotykamy się z licznymi pytaniami i wątpliwościami dotyczącymi samych urządzeń oraz rehabilitacji wszczepionych pacjentów. Wątpliwości te zaowocowały napisaniem niniejszej publikacji. W niniejszej pracy w kompleksowej formie przedstawiliśmy procedurę zabiegu implantacji rozrusznika serca, charakterystykę pacjentów oraz możliwości w zakresie ich rehabilitacji zarówno w oparciu o dane z piśmiennictwa jak i doświadczenia własne.

Słowa kluczowe:
fizjoterapia, stymulator serca, czujnik aktywności

Metody fizjoterapeutyczne w leczeniu wysunięć krążka międzykręgowego w odcinku lędźwiowym kręgosłupa

Przemysław Lisiński, Agnieszka Jachowska, Włodzimierz Samborski

Przemysław Lisiński, Agnieszka Jachowska, Włodzimierz Samborski – Methods of physiotherapy in treatment of intervertebral disc’s pathology in lumbar part of spine. Fizjoterapia Polska 2006; 6(3); 222-227

Streszczenie
Wstęp. Aktualnie obserwuje się obniżanie granicy wiekowej zapadalności na wspomniane schorzenie. Powodem są niekorzystne zmiany w stylu życia powodujące patologiczne zmiany krążków międzykręgowych najczęściej na poziomach L4-L5 i L5-S1. Jedną z metod leczenia jest fizjoterapia. Skuteczność leczenia zależy od doboru procedur kinezyterapeutycznych i fizykoterapeutycznych. Celem kinezyterapii jest usunięcie przyczyn dysfunkcji kręgosłupa. Chodzi tułaj głównie o próbę repozycji przemieszczonego fragmentu krążka międzykręgowego, a także poprawę elastyczności więzadeł kręgosłupa i wzmocnienie gorsetu mięśniowego. Fizykoterapia ukierunkowana jest z kolei na łagodzenia intensywności i zmniejszenie częstotliwości występowania bólu. Materiał i metody. Grupę badaną stanowiło 40 chorych z rozpoznanym zespołem bólowym kręgosłupa lędźwiowego spowodowanym przemieszczeniem krążka międzykręgowego na poziomach L4-L5 i L5-S1. Podstawą kwalifikacji chorych było badanie kliniczne oraz analiza wyników badań dodatkowych. Badanie przeprowadzono przed rozpoczęciem leczenia i po jego zakończeniu. Czas terapii wyniósł 20 dni. Chorych podzielono na trzy podgrupy różniące się programem terapeutycznym. Celem badań było określenie efektywności zastosowanego leczenia oraz porównanie wyników uzyskiwanych różnymi metodami. Wyniki. U wszystkich poddanych terapii chorych uzyskano znaczącą poprawę stanu zdrowia w aspekcie odczuwanego bólu. Większość chorych określiła swój ból jako niewielki, a kilka osób stwierdziło wręcz jego brak, co można uznać za pozytywny rezultat prowadzonych terapii. Zmniejszeniu uległa również częstotliwość występowania poszczególnych epizodów bólowych. Wnioski. Ból kręgosłupa spowodowany wysunięciem fragmentu jądra miażdżystego krążka międzykręgowego pozytywnie reaguje na leczenie fizjoterapeutyczne. Wybór procedur fizjoterapeutycznych wydaje się nie odgrywać istotnej roli w kategoriach uzyskiwanych efektów. Leczenie jest najskuteczniejsze w przypadkach łączenia kinezyterapii i fizykoterapii.

Słowa kluczowe:
ból, kręgosłup lędźwiowy, fizjoterapia

Stosunek fizjoterapeutów do pacjentów w podeszłym wieku z zaburzeniami mentalnymi i behawioralnymi

Joanna Szczepańska, Joanna Kowalska, Grażyna Greń, Marek Woźniewski

Joanna Szczepańska, Joanna Kowalska, Grażyna Greń, Marek Woźniewski – Attitude of physiotherapists towards elderly patients with mental and behavioural disorders. Fizjoterapia Polska 2006; 6(3); 216-221

Streszczenie
Wstęp. Celem pracy jest odpowiedź na pytanie czy deficyty funkcji poznawczych i zaburzenia nastroju pacjentów w podeszłym wieku mogą wpływać negatywnie na stosunek fizjoterapeutów do tych osób. Materiał i metody. Badania przeprowadzono w Geriatrycznym Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym o profilu Rehabilitacyjnym, objęto nimi grupę 52 pacjentów (średni wiek 78±7,6) i 7 fizjoterapeutów. Status poznawczy pacjentów badano przy użyciu Mini Mental State Examination (MMSE), a nastrój stosując Geriatric Depression Scale (GDS), GDS wykonano tylko u osób z MMSE 15. Następnie wśród fizjoterapeutów przeprowadzono anonimową ankietę dotyczącą jakości pracy z poszczególnymi pacjentami. Na tej podstawie wyłoniono: grupę P (+) pacjentów, z którymi fizjoterapeuci pracują z przyjemnością, grupę (P) pacjentów budzących negatywne emocje, z którymi praca jest trudna i uciążliwa. Wyniki. W grupie pacjentów ocenianych negatywnie przez fizjoterapeutów, w porównaniu z grupą ocenianą pozytywnie, stwierdzono istotnie niższe wartości MMSE, odpowiednio 15,2±7,5 vs 23,1±3,7 (p=0,0) oraz istotnie wyższe wartości GDS, odpowiednio 21,3±4,8 vs 14,6±5,9 (p=0,0). Wnioski. Praca z osobami starszymi przebywającymi w placówkach opieki długoterminowej może być trudna dla fizjoterapeutów i może budzić negatywne emocje (zniecierpliwienie, irytacja, niechęć). Dotyczy to przede wszystkim pacjentów ze średniozaawansowanym i głębokim otępieniem lub osób z głęboką depresją.

Słowa kluczowe:
zaburzenia poznawcze, depresja, osoby starsze, fizjoterapia

Masaż medyczny w bolesnej miesiączce

Krzysztof Kassolik , Waldemar Andrzejewski, Piotr Wojtoń, Klara Sadowska, Agnieszka Cichoszewska

Krzysztof Kassolik , Waldemar Andrzejewski, Piotr Wojtoń, Klara Sadowska, Agnieszka Cichoszewska – Medical massage in dysmenorrhoea. Fizjoterapia Polska 2006; 6(4); 339-343

Streszczenie
Wstęp. Problem bolesnej miesiączki dotyczy od 40 do 60% kobiet w wieku 20-40 lat. Lekarze najczęściej w tej sytuacji zalecają farmakologiczne środki przeciwbólowe i rozkurczowe. Masaż stanowi nieinwazyjny czynnik terapeutyczny, któremu przypisuje się między innymi działanie obniżające napięcie mięśniowe. Dlatego też autorzy pracy podjęli próbę określenia przydatności masażu medycznego w łagodzeniu dolegliwości bólowych związanych z bolesną miesiączką. Materiał i metody. Badania przeprowadzono na 48 studentkach Akademii Wychowania Fizycznego w wieku 22-25 lat. Do oceny użyto ankiety opracowanej według własnego wzoru. Miała ona na celu: 1) wyodrębnienie z grupy badawczej, osób uskarżających się na dolegliwości bólowe w okresie miesiączki oraz 2) określenie wielkości wrażenia bólu występującego podczas miesiączki Na tej podstawie wyodrębniono grupę 26 kobiet z bolesną miesiączką, które poddano następnie masażowi medycznemu. Wykonano serię 4 dziesięciominutowych zabiegów masażu medycznego okolicy lędźwiowej, krzyżowej i pośladkowej. Na koniec każdego zabiegu był przykładany termofor z ciepłą wodą o temperaturze około 45°C w celu utrwalenia zmian w dystrybucji krwi w obrębie miednicy. Wyniki. Masaż medyczny wykonywany na kilka dni przed wystąpieniem miesiączki zmniejszył dolegliwości bólowe w okresie miesiączki u 24 z pośród 26 kobiet. U 16 spowodował złagodzenie bólu, a całkowite ustąpienie bólu wystąpiło u 8 badanych kobiet. Natomiast w przypadku 2 badanych kobiet, ból po zastosowaniu masażu medycznego nie uległ zmianie. Wnioski. Wyniki badań wskazują, że masaż medyczny może być prostym w zastosowaniu środkiem wspomagającym zmniejszanie dolegliwości bólowych u kobiet z bolesną miesiączką.

Słowa kluczowe:
masaż, bolesna miesiączka, fizjoterapia

Ocena sił reakcji podłoża w chodzie u pacjentów poddanych postępowaniu fizjoterapeutycznemu po wybranych operacjach chrząstki stawowej

Andrzej Czamara, Tadeusz Trzaska

Andrzej Czamara, Tadeusz Trzaska – Ground reaction forces of the gait in patients undergoing physiotherapy after articular cartilage surgeries. Fizjoterapia Polska 2006; 6(4); 289-297

Streszczenie
Wstęp. Celem pracy była ocena sił (N) reakcji podłoża składowej pionowej w chodzie po płaskim podłożu, u pacjentów poddanych indywidualnie, 10 do 14 tygodniom, postępowania fizjoterapeutycznego po wybranych operacjach chrząstki stawu kolanowego. Materiał i metody. Pomiaru sił reakcji podłoża w chodzie dokonano u 58 osób. Badaniu poddano 31 pacjentów po operacjach powierzchni nośnej chrząstki stawu kolanowego i 27 osób bez obrażeń chrząstki. Badania przeprowadzono na ścieżce, w którą wmontowano cztery czujniki dwóch platform mtd-balance, które były połączone z własnym oprogramowaniem komputerowym do rejestracji i analizy sił reakcji podłoża składowej pionowej (N). Kiedy pacjenci osiągnęli samodzielny chód, indywidualnie pomiędzy 10 a 14 tygodniem postępowania fizjoterapeutycznego po operacji, przeprowadzono pomiar sił reakcji podłoża podczas chodu. Wyniki i Wnioski. Pomiędzy 10 a 14 tygodniem po operacji u pacjentów przywrócono chód. Podczas chodu wartości sił reakcji podłoża w fazie podporu operowanymi kończynami zostały zbliżone do wyników kończyn bez obrażeń. Wyniki te nie różniły się również od wartości osiągniętych u osób bez obrażeń chrząstki i wahały się w badanych grupach od 1,19 do 1,21 masy ciała. Ponadto w grupach bez obrażeń chrząstki stawowej i u pacjentów stwierdzono nieistotną asymetrię pomiędzy kończynami prawymi i lewymi, która nie przekroczyła 5%.

Słowa kluczowe:
fizjoterapia, chód, chrząstka stawu kolanowego, siły reakcji podłoża

Zróżnicowanie typologiczne studentek fizjoterapii Akademii Medycznej im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy

Andrzej Lewandowski, Ryszard Grucza

Andrzej Lewandowski, Ryszard Grucza – Diversity of body composition among female students of physiotherapy at the Medical University in Bydgoszcz. Fizjoterapia Polska 2007; 7(2), 171-178

Streszczenie

Wstęp. Wskutek rozwoju cywilizacyjnego motoryczność ludzka, zwłaszcza aktywność fizyczna zawodowa, ulega nieustannym przemianom. Realizacja zawodu fizjoterapeuty może powodować proces przystosowywania się organizmu do zwiększonego wysiłku prowadząc do wykształcenia określonego typu budowy ciała. Możliwe jest jednak, że dobór na studia fizjoterapii lub identyfikacja z grupą zawodową fizjoterapeutów powoduje, zaznaczenie wspomnianego procesu w trakcie realizacji studiów. Materiał i metody. W latach 2001-2003 zbadano 93 studentki trzeciego roku kierunku fizjoterapii Akademii Medycznej w Bydgoszczy. Charakterystykę cech somatycznych zbadanego zespołu przedstawiono w skumulowanym ich ujęciu w postaci zróżnicowania typologicznego — wykorzystano system typologiczny Adama Wankego. Wyniki. Wśród zbadanych studentek stwierdzono brak czystych typów budowy ciała, a w składzie somatycznym zespołów przewagę elementu l przy najmniejszym udziale H. Stwierdzono nieznaczne różnice w budowie somatycznej studentek z różnych lat badań, a w odniesieniu do innych grup studentek medycyny i populacji ogólnopolskiej, stwierdzono niewielkie podobieństwo w obrębie polskich uczelni medycznych i odmienność w stosunku do populacji. Wnioski. Sformułowane wnioski sugerują niewielkie morfologiczne skutki wyboru kierunku studiów i przyszłego zawodu wśród młodzieży żeńskiej z kierunku fizjoterapii bydgoskiej uczelni medycznej oraz ślad wpływu sprawnościowego egzaminu na budowę somatyczną przyszłych fizjoterapeutek.

Słowa kluczowe

budowa ciała, fizjoterapia, typologia, zróżnicowanie płciowe, środowisko społeczne

Wpływ kompleksowej terapii obejmującej ćwiczenia czynne, masaż klasyczny, krioterapię oraz łączne działanie ultradźwięków i prądu elektrycznego w leczeniu uszkodzeń pierścienia rotatorów

Ewa Grymel-Kulesza, Anna Polak, Janusz Kubacki, Bronisława Skrzep-Poloczek, Piotr Król

Ewa Grymel-Kulesza, Anna Polak, Janusz Kubacki, Bronisława Skrzep-Poloczek, Piotr Król – The effect of a multi-modality therapy including active exercises, classic massage, cryotherapy and a combination of ultrasound and electrical stimulation on rotator cuff injuries. Fizjoterapia Polska 2007; 7(2), 107-123

Streszczenie

Wstęp. Celem pracy była ocena efektywności kompleksowego leczenia uszkodzeń pierścienia rotatorów, obejmującego kinezyterapię, masaż leczniczy klasyczny oraz krioterapię i terapię skojarzoną (ultradźwięki i prąd elektryczny), a także porównanie efektywności krioterapii i terapii skojarzonej w leczeniu uszkodzeń pierścienia rotatorów. Materiał i metody. W badaniu wzięło udział 30 pacjentów, u których stwierdzono przewlekłe objawy uszkodzeń pierścienia rotatorów. Chorzy podzieleni byli losowo do dwóch grup porównawczych: A i B. W obu grupach prowadzono ćwiczenia czynne oraz masaż klasyczny okolicy barku (według jednolitego programu). Dodatkowo w grupie A wprowadzono łączne działanie ultradźwięków i prądu elektrycznego na punkty spustowe mięśni rotatorów barku, natomiast w grupie B stosowano krioterapię na okolicę barku. Efekty leczenia oceniano m.in. na podstawie zmian zakresów ruchomości stawu ramiennego, siły mięśni rotatorów barku oraz występowania i nasilenia dolegliwości bólowych. Wyniki i Wnioski. Zastosowane leczenie w obu grupach porównawczych przyniosło znamienny, pozytywny efekt. Wyniki leczenia chorych w grupie A okazały się nieznacznie lepsze niż w grupie B, co w przypadku ustępowania dolegliwości bólowych oraz poprawy zakresu ruchomości i siły niektórych mięśni, zostało potwierdzone statystycznie. Kompleksowa fizjoterapia, obejmująca kinezyterapię, masaż suchy, krioterapię i terapię skojarzoną (polegającą na łącznym działaniu ultradźwięków i terapii typu TENS) jest efektywnym sposobem leczenia następstw uszkodzenia pierścienia rotatorów. Terapia skojarzona, wykonywana bezpośrednio na mięśniowo—powięziowe punkty spustowe, daje nieco lepsze wyniki leczenia niż krioterapia.

Słowa kluczowe

uszkodzenia pierścienia rotatorów, fizjoterapia, ultradźwięki, elektrostymulacja, terapia skojarzona

The pediatric physical therapy intervention using kinesiotaping in Estonia

Hille Maas, Reet Koort, Valentin Sander

Hille Maas, Reet Koort, Valentin Sander – The pediatric physical therapy intervention using kinesiotaping in Estonia. Fizjoterapia Polska 2007; 7(3); 355-361

Streszczenie
Kinesiotaping is based on the philosophy aiming at giving free range of motion in order to allow the body’s muscular sys-tem to heal itself bio-mechanically. This attitude makes it extremely effective for pediatric patients with neurological impairment [1]. Based on this concept, Kinesio Taping fastens motor learning process, avoids using compensatory patterns and confirms child’s normal movement patterns daily using, facilitated by a physiotherapist or parents. Kinesio Taping increases interstitial space and, due to this pressure and irritation, caused by muscle and ligament tightness, the neural and sensory receptors are taken off. This effect significantly decreases uncomfortness of gait in toddler children, and improves their stability, resulting in better balanced reciprocal stance phase of gait. For upper extremity dysfunctions, caused either by central nervous damage or peripheral injuries, improvement is also possible using proximal Kinesio Taping location as it guarantees better stability of the trunk and facilitates, via better balance, also more selective hand functions. Kinesio Taping applied to pediatric patients with neurological impairment should be based on regular and adequate physical therapy assessment procedures and tools, as the changes may occur in motor learning process level and movement patterns in children due to using kinesiotaping rapidly and in order to guarantee permanent progress. There is a constant need to reevaluate and reassess kinesiotaping location and amount.
Słowa kluczowe
fizjoterapia, Kinesio Taping
Artykuł dostępny tylko w j. angielskim

Kinesiotaping po zabiegach torakochirurgicznych

Jan Szczegielniak, Marcin Krajczy, Katarzyna Bogacz, Jacek Łuniewski, Zbigniew Śliwiński

Jan Szczegielniak, Marcin Krajczy, Katarzyna Bogacz, Jacek Łuniewski, Zbigniew Śliwiński – Kinesiotaping after thoracosurgeries. Fizjoterapia Polska 2007; 7(3); 344-350

Streszczenie
W oddziałach torakochirurgicznych w Polsce w 2005 roku przeprowadzono niemal 15.000 zabiegów. Zdecydowana większość z nich obejmowała zabiegi lobektomii, z powodu zmian strukturalnych spowodowanych chorobą nowotworową. Większość pacjentów operowana była w I i II stadium zaawansowania choroby, co świadczy o znacznie lepszej diagnostyce kwalifikacji do leczenia operacyjnego, nie mniej jednak odsetek chorych leczonych w III stadium zaawansowania choroby wynosi nawet do 40%. Postępowanie fizjoterapeutyczne u tych pacjentów stanowi problem niezwykle złożony z uwagi na chorobę podstawową, ogólny stan zdrowia, jak też na powikłania pooperacyjne. Rehabilitacja ma na celu poprawę tolerancji wysiłku i usprawnienie mechanizmu oddychania, zwiększenie elastyczności klatki piersiowej i zmniejszenie bólu. Celem ostatecznym powinno być poprawienie jakości życia chorego. Przy pojawiających się obrzękach limfatycznych istotna jest również terapia przeciwobrzękowa. U pacjentów, u których zabieg chirurgiczny nie wiąże się z chorobą nowotworową, uzupełnieniem kinezyterapii, która stanowi podstawę postępowania fizjoterapeutycznego są zabiegi fizykalne i masaż. Są one stosowane w celu normalizacji tonusu mięśni, zmniejszenia obrzęków i odczuć bólowych. U przeważającej większości chorych, z uwagi na podstawową jednostkę chorobową, zabiegi te są przeciwwskazane. Przy ograniczonej możliwości zastosowania leczenia fizykalnego metoda kinesiotapingu (KT) jest bezpieczną formą wspomagającą gojenie blizny pooperacyjnej, usprawniającą pracę mięśni oraz dającą możliwość zmniejszenia towarzyszących obrzęków i dolegliwości bólowych.
Słowa kluczowe
kinesiotaping, fizjoterapia, torakochirurgia

Ocena równowagi ciała u pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa lędźwiowego po kriostymulacji ogólnoustrojowej połączonej z fizjoterapią

Marek Kiljański, Zbigniew Śliwiński, Wojciech Kufel, Wojciech Kiebzak, Marek Woszczak

Marek Kiljański, Zbigniew Śliwiński, Wojciech Kufel, Wojciech Kiebzak, Marek Woszczak – Body equilibrium assessment in patients with degenerative changes after whole-body cryostimulation connected with physiotherapy. Fizjoterapia Polska 2007; 7(3); 286-298

Streszczenie
Wstęp. Autorzy przedstawiają wyniki badań w grupie 126 osób. Celem badania było sprawdzenie czy czterotygodniowy program fizjoterapii, z wykorzystaniem kriostymulacji ogólnoustrojowej pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa, ma wpływ na stan ich równowagi i korzystną zmianę odczucia bólu. Materiał i metody. Obserwacji i analizie poddano w grupie badanej 66 osób ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa lędźwiowego. Grupa kontrolna liczyła 60 osób. Każdy chory poza indywidualnie dobranym programem usprawniania miał wykonanych 20 zabiegów kriostymulacji ogólnoustrojowej. Przed pierwszym zabiegiem i po 20 dokonano pomiarów zakresów ruchomości kręgosłupa lędźwiowego oraz oceny poziomu bólu za pomocą skali VAS. Ponadto po 1, 10 i 20 zabiegu krioterapii ogólnoustrojowej wykonano badania na platformie stabilograficznej. W grupie kontrolnej były osoby zdrowe, u których wykonano badania na platformie po 1 wejściu do kriokomory, celem porównania, czy istnieje różnica w zachowaniu się krzywej stabilogramu u osób zdrowych i chorych. Wyniki. Porównanie wyników przeprowadzonych badań przed turnusem i po zakończeniu wskazują, że kriostymulacja ogólnoustrojowa w programie fizjoterapeutycznym pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa lędźwiowego przyczyniła się do zmniejszenia napięcia mięśniowego. Wnioski. Zastosowanie kriostymulacji ogólnoustrojowej u pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa lędźwiowego w połączeniu z odpowiednio dobranym programem fizjoterapeutycznym zmniejsza istotnie statystycznie natężenia bólu. Temperatury kriogeniczne wraz z fizjoterapią wpływają na stan równowagi ciała pacjentów.
Słowa kluczowe
fizjoterapia, kręgosłup, kriostymulacja, koordynacja, platforma stabilograficzna
1 3 4 5 6 7 16