Streszczenie

Wstęp. Celem pracy była ocena skuteczności działania ultradźwięków i elektrofonoforezy z ketonalem we wspomaganiu leczenia choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego. Materiał i metody. Badania przeprowadzono u 46 osób podzielonych losowo do dwóch grup porównawczych. Grupę A stanowiły 23 osoby w wieku od 53 do 72 lat. Grupę B stanowiło 23 pacjentów w wieku od 54 do 60 lat. U wszystkich chorych oceniano zakresy ruchomości stawu kolanowego i siłę mięśni. Badania przeprowadzane były bezpośrednio przed rozpoczęciem leczenia oraz po zakończeniu serii zabiegów fizykalnych. W grupie A wykonywano zabiegi nadźwiękawiania (1 MHz; 0,5-1.0 W/cm2; 20%; 1-3 min/cm2). W grupie B wykonywano zabiegi elektrofonoforezy (0,1 mA/cm2; 1 MHz; 0,5-1.0 W/cm2; 20%; 1-3 min/cm2; 2% Ketonal). U wszystkich pacjentów wykonano po 10 zabiegów fizykalnych w ciągu dwóch tygodni. Wyniki. W obu grupach po leczeniu w stosunku do stanu sprzed leczenia stwierdzono znamienne statystycznie zwiększenie zakresów ruchomości stawu kolanowego oraz sity mięśni zginaczy i prostowników stawu kolanowego. Nie stwierdzono znamiennego statystycznie przyrostu sity mięśni rotatorów stawu kolanowego. Porównanie wyników leczenia pomiędzy grupami wykazało, że w grupie B zakresy zgięcia czynnego i biernego, wyprostu biernego i siły mięśni zginaczy i prostowników stawu kolanowego zwiększyły się w stopniu znamiennie statystycznie większym niż w grupie A. Wnioski. Leczenie zastosowane w obu grupach porównawczych było skuteczne. Nieco większą skuteczność leczenia zaobserwowano w przypadku stosowania elektrofonoforezy w porównaniu do sonoterapii.

Słowa kluczowe

choroba zwyrodnieniowa, ultradźwięki, elektrofonoforeza, staw kolanowy