Streszczenie
Wprowadzenie. Korzyści przypisywane bieganiu obejmują m.in. poprawę zdrowia psychicznego i fizycznego, kontrolę masy ciała, jak również redukcję stresu. Występowanie kontuzji w tym sporcie jest jednak częste i niesie za sobą konsekwencje, które mogą trwale wpłynąć na organizm. Współcześnie poddaje się analizie nowoczesne metody przeciwdziałające nieprawidłowym obciążeniom treningowych, które są oceniane na podstawie wieloczynnikowego ryzyka ich powstawania. Ponadto ważnym aspektem pozwalającym na szybszy, pokontuzyjny powrót do sprawnego biegania jest korzystanie z odpowiednio dobranego protokołu rehabilitacyjnego.
Cel badań. Głównym celem badania było określenie czynników ryzyka oraz częstotliwości występowania najczęstszych urazów u biegaczy amatorów.
Materiał i metody. Grupę badaną stanowiło 100 pełnoletnich osób zamieszkujących województwo mazowieckie, wybranych losowo (38 kobiet i 62 mężczyzn). W pracy została wykorzystana metoda sondażu diagnostycznego. Narzędzie badawcze stanowiła autorska ankieta badająca występowanie, rodzaje i lokalizacje przebytych urazów u osób biegających rekreacyjnie.
Wyniki. Istotną statystycznie korelację wykazano pomiędzy masą ciała biegacza amatora
a częstotliwością doznawania urazów (p < 0,001). Jednocześnie wykazano istotną zależność rozgrzewki przeprowadzanej przed treningiem a występowaniem urazu (p < 0,001). Wykazano zauważalne efekty prowadzonej fizjoterapii (p = 0,016). Wnioskowano, iż prewencyjne korzystanie z fizjoterapii wpływało na zapobieganie występowaniu nawracających kontuzji (p = 0,038).
Wnioski. Zbyt wysoka masa ciała u respondentów wiązała się z większym ryzykiem wystąpienia urazu w porównaniu z osobami mającymi odpowiednią masę ciała w grupie badanej. Stosowanie fizjoterapii po odniesionym urazie powodowało zdecydowanie szybszy powrót do uprawiania aktywności fizycznej w porównaniu do osób z grupy, u których nie było prowadzonej fizjoterapii.

Słowa kluczowe:
urazy, bieganie rekreacyjne, prewencja