Tag: masaż

Przegląd wpływu masażu na wydajność fizjologiczną i psychologiczną

Christine Ulina Tarigan, Wara Kushartanti, Yustinus Sukarmin, Komarudin, Denaz Karuma Hijriansyah

Christine Ulina Tarigan, Wara Kushartanti, Yustinus Sukarmin, Komarudin, Denaz Karuma Hijriansyah – A review of massage on physiological and psychological performance –  Fizjoterapia Polska 2024; 24(1); 304-312

DOI: https://doi.org/10.56984/8ZG2EF8b3T

Streszczenie
Celem niniejszego opracowania jest zwięzłe podsumowanie istniejącego korpusu literatury dotyczącej wpływu masażu na wydajność w sporcie i ćwiczeniach, ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności motorycznych, czynników neurofizjologicznych oraz czynników psychologicznych. Przegląd przestrzega wytycznych PRISMA (Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-analysis) i obejmuje łącznie 76 artykułów. Wyniki sugerują, że w ogólnym rozrachunku masaż nie wywiera znaczącego wpływu na umiejętności motoryczne, z wyjątkiem elastyczności. Niemniej jednak, niektóre badania proponują, że korzystne zmiany w sile mięśniowej i siły mięśni mogą być zauważalne 48 godzin po przeprowadzeniu masażu. W odniesieniu do aspektów neurofizjologicznych, masaż nie wydaje się wpływać na czynniki takie jak usuwanie kwasu mlekowego z krwi, krążenie w mięśniu, krążenie krwi, temperaturę w tkance mięśniowej czy aktywację mięśni. Istnieją jednak uzasadnione dowody popierające ideę, że masaż może złagodzić ból i zmniejszyć opóźnioną bolesność mięśni, potencjalnie przez redukcję poziomów enzymu kinazy kreatynowej i poprzez procesy psychologiczne. Ponadto, przegląd podkreśla psychologiczne korzyści płynące z masażu. Udokumentowano, że zabiegi masażu prowadzą do zmniejszenia uczuć depresji, stresu, lęku i odczuwanego zmęczenia, jednocześnie wspierając poprawę nastroju, relaksacji i opinii na temat stanów regeneracyjnych. Masaże mogą nie mieć bezpośredniego wpływu na niektóre aspekty wydajności, ale oferują znaczące korzyści psychologiczne dla sportu, a wpływ na wydajność ćwiczeń jest kwestionowany. Odgrywają także pośrednią rolę jako ważne narzędzie promujące skupienie, relaksację i regenerację u sportowców. Masaże mogą pomagać sportowcom pozostać mentalnie i fizycznie przygotowanymi podczas zawodów lub sesji treningowych.
Słowa kluczowe:
masaż, wydajność, fizjologiczne, psychologiczne, przegląd
Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Efekty masażu i terapii ćwiczeniowej w leczeniu kontuzji piszczeli u biegaczek na długie dystanse

Ahmad Ridwan, Suharjana, Ahmad Nasrulloh, Ali Satia Graha, Arika Umi Zar’in, Muhammad Nurul Akbar Adityatama, Mela Suhariyanti

 

Ahmad Ridwan, Suharjana, Ahmad Nasrulloh, Ali Satia Graha, Arika Umi Zar’in, Muhammad Nurul Akbar Adityatama, Mela Suhariyanti – Effects of massage therapy and exercise therapy on recovery of shin splints injury in women’s long distance running athletes. Fizjoterapia Polska 2023; 23(4); 122-127

DOI: https://doi.org/10.56984/8ZG20A590

Streszczenie
Wysoka intensywność treningów biegaczy często prowadzi do przetreningowania. Sportowcy, którzy nie są w optymalnej kondycji, a czasem nawet zapominają o rozciąganiu i schładzaniu, są podatni na kontuzje piszczeli. Kontuzje te z pewnością wpływają na ich wyniki podczas treningów i zawodów. Niniejsze badanie ma na celu określenie wpływu masażu i terapii ćwiczeniowej na leczenie kontuzji piszczeli u biegaczek na długie dystanse w kategorii mistrzowskiej. Badanie to opiera się na podejściu quasi-eksperymentalnym z jedno-kontrolną grupą w projekcie badawczym przed i po teście. Techniki zbierania danych obejmują testy i pomiary za pomocą goniometru do mierzenia zakresu ruchu stawów oraz skali bólu do określenia poziomu bólu. Populacja badania składa się z biegaczek maratońskich w wieku 42 lat i starszych. Technika analizy danych polega na parowym teście t, po uprzednim sprawdzeniu normalności i jednorodności danych. Wyniki wskazują na znaczące różnice w efektach masażu i terapii ćwiczeniowej, które charakteryzują się zmniejszeniem bólu i zwiększeniem zakresu ruchu stawów, z wartością p równą 0,000 (p < 0,05).
Słowa kluczowe
masaż, ćwiczenia, kontuzje piszczeli
Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Skuteczność masażu w zwiększaniu produktywności zawodowej osób niepełnosprawnych

Sumarjo, Sigit Nugroho, Riky Dwihandaka, Yudik Prasetyo, Susanto

 

Sumarjo, Sigit Nugroho, Riky Dwihandaka, Yudik Prasetyo, Susanto – The effectiveness of massage to increase the work productivity of persons with disabilities. Fizjoterapia Polska 2023; 23(3); 76-83

DOI: https://doi.org/10.56984/8ZG143371

Streszczenie
Wprowadzenie. Rozwój zasobów ludzkich rozpoczyna się już przed narodzeniem poprzez skupienie się na dobrostanie przyszłych matek i trwa przez różne etapy życia: niemowlęctwo, wiek przedszkolny i szkolny, okres adolescencji, dorosłość i starość.
Cel. Celem tego badania jest zbadanie i ocena skuteczności określonego rodzaju masażu zdrowotnego w poprawie produktywności zawodowej u osób z niepełnosprawnościami fizycznymi. Ta produktywność obejmuje motywację, wiedzę, umiejętności, postawy i niezależność.
Metoda. W badaniu wykorzystano metodę quasi-eksperymentalną, korzystając z jednogrupowego projektu szeregów czasowych (pretest-posttest). Po początkowej obserwacji (pretest) przeprowadzono obserwację po zakończeniu interwencji (posttest). Grupa badana przeszła terapię masażem skierowanym na czynniki produktywności zawodowej u osób z niepełnosprawnościami fizycznymi, obejmującą pięć wpływowych elementów: (1) motywację, (2) wiedzę, (3) umiejętności, (4) postawy i (5) niezależność. Próbka została wybrana spośród populacji za pomocą nielosowej metody próbkowania celowego. Zbieranie danych obejmowało oceny i pomiarów, a kwestionariusz służył jako narzędzie testowe do pomiaru produktywności zawodowej. Analiza danych obejmowała analizę wariancji.
Wyniki. Wyniki badania ujawniają istotną różnicę między zmienną początkową a końcową, z wartością istotności (dwustronną) mniejszą niż 0,05, ustaloną za pomocą testów t-Studenta dla par. Jednak test ANOVA dał wynik wartości istotności wynoszący 0,267. Oznacza to istotny wpływ terapii masażem zdrowotnym na zmienne produktywności zawodowej, takie jak motywacja, wiedza, umiejętności, postawy i niezależność, u osób z niepełnosprawnościami fizycznymi.
Wnioski. Największy i najefektywniejszy wzrost produktywności zawodowej zaobserwowano w zmiennej motywacyjnej, z przyrostem procentowym wynoszącym 16,75%.

Słowa kluczowe
masaż, zdrowie, produktywność pracy, niepełnosprawność

Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Ruchomość kręgosłupa lędźwiowego u osób z bólami dolnego odcinka kręgosłupa

Arletta Hawrylak, Tadeusz Skolimowski, Katarzyna Barczyk, Dorota Wójtowicz

Arletta Hawrylak, Tadeusz Skolimowski, Katarzyna Barczyk, Dorota Wójtowicz – The mobility of the lumbar spine in persons with low back pain. Fizjoterapia Polska 2004; 4(2); 100-106

Streszczenie

Wstęp. Celem podjętej pracy było zbadanie i określenie zmian w ruchomości kręgosłupa lędźwiowego u osób z dyskopatią tego odcinka na poziomie L5-S1 oraz prześledzenie tych zmian w zależności od sposobu leczenia. Materiał i metoda. Badaniami objęto 150 osób w wieku 40-50 lat, w tym 64 mężczyzn oraz 86 kobiet. Ze względu na odmienny sposób leczenia zebrany materiał badawczy podzielono na dwie grupy: grupa I – osoby leczone tylko farmakologicznie, grupa II- leczone farmakologicznie i fizjoterapeutycznie. Badania przeprowadzono dwukrotnie, przed leczeniem i po 6-tygodniowym okresie leczenia. Program badań obejmował: 1) wywiad, 2) pomiary ruchomości kręgosłupa odcinka piersiowo-lędźwiowego i lędźwiowego we wszystkich płaszczyznach. U osób z grupy pierwszej poddanej tylko leczeniu farmakologicznemu zastosowano leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. W grupie drugiej zastosowano leczenie kompleksowe, uwzględniające różne metody terapeutyczne (fizykoterapia, kinezyterapia i masaż).Wyniki. Analiza zebranego materiału wykazała, że ograniczenia zakresu ruchów przed rozpoczęciem leczenia kształtowały się podobnie w obu grupach badawczych. Po 6-tygodniowym okresie leczenia znacząca poprawa ruchomości kręgosłupa odcinka piersiowo-lędźwiowego i lędźwiowego nastąpiła przede wszystkim w grupie leczonej farmakologicznie i fizjoterapeutycznie (grupa II) i dotyczyła wszystkich badanych zakresów ruchów. Wnioski. Ocena skuteczności leczenia osób z dyskopatią lędźwiowego odcinka kręgosłupa na poziomie L5-S1 wskazuje, że większą poprawę ruchomości zaobserwowano u osób z grupy II, leczonych farmakologicznie i fizjoterapeutycznie. Tak znaczna poprawa ruchomości tylko w tej grupie badawczej mogła wynikać z faktu, że na bazie zastosowanych leków możliwe było osiągnięcie lepszych rezultatów w późniejszym leczeniu fizjoterapeutycznym. Przeprowadzone badania wskazują na potrzebę uzupełnienia leczenia farmakologicznego zabiegami fizjoterapeutycznymi.

Słowa kluczowe:
dyskopatia, niesteroidowe leki przeciwzapalne, fizykoterapia, kinezyterapia, masaż
Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Masaż medyczny w bolesnej miesiączce

Krzysztof Kassolik , Waldemar Andrzejewski, Piotr Wojtoń, Klara Sadowska, Agnieszka Cichoszewska

Krzysztof Kassolik , Waldemar Andrzejewski, Piotr Wojtoń, Klara Sadowska, Agnieszka Cichoszewska – Medical massage in dysmenorrhoea. Fizjoterapia Polska 2006; 6(4); 339-343

Streszczenie
Wstęp. Problem bolesnej miesiączki dotyczy od 40 do 60% kobiet w wieku 20-40 lat. Lekarze najczęściej w tej sytuacji zalecają farmakologiczne środki przeciwbólowe i rozkurczowe. Masaż stanowi nieinwazyjny czynnik terapeutyczny, któremu przypisuje się między innymi działanie obniżające napięcie mięśniowe. Dlatego też autorzy pracy podjęli próbę określenia przydatności masażu medycznego w łagodzeniu dolegliwości bólowych związanych z bolesną miesiączką. Materiał i metody. Badania przeprowadzono na 48 studentkach Akademii Wychowania Fizycznego w wieku 22-25 lat. Do oceny użyto ankiety opracowanej według własnego wzoru. Miała ona na celu: 1) wyodrębnienie z grupy badawczej, osób uskarżających się na dolegliwości bólowe w okresie miesiączki oraz 2) określenie wielkości wrażenia bólu występującego podczas miesiączki Na tej podstawie wyodrębniono grupę 26 kobiet z bolesną miesiączką, które poddano następnie masażowi medycznemu. Wykonano serię 4 dziesięciominutowych zabiegów masażu medycznego okolicy lędźwiowej, krzyżowej i pośladkowej. Na koniec każdego zabiegu był przykładany termofor z ciepłą wodą o temperaturze około 45°C w celu utrwalenia zmian w dystrybucji krwi w obrębie miednicy. Wyniki. Masaż medyczny wykonywany na kilka dni przed wystąpieniem miesiączki zmniejszył dolegliwości bólowe w okresie miesiączki u 24 z pośród 26 kobiet. U 16 spowodował złagodzenie bólu, a całkowite ustąpienie bólu wystąpiło u 8 badanych kobiet. Natomiast w przypadku 2 badanych kobiet, ból po zastosowaniu masażu medycznego nie uległ zmianie. Wnioski. Wyniki badań wskazują, że masaż medyczny może być prostym w zastosowaniu środkiem wspomagającym zmniejszanie dolegliwości bólowych u kobiet z bolesną miesiączką.

Słowa kluczowe:
masaż, bolesna miesiączka, fizjoterapia

Propozycja wykorzystania masażu medycznego po zabiegach chirurgicznych w obrębie twarzoczaszki

Krzysztof Kassolik, Henryk Kaczkowski, Hanna Wojtoń, Waldemar Andrzejewski, Piotr Zachariasiewicz, Ewa Trzęsicka, Marek Kiljański

Krzysztof Kassolik, Henryk Kaczkowski, Hanna Wojtoń, Waldemar Andrzejewski, Piotr Zachariasiewicz, Ewa Trzęsicka, Marek Kiljański – Medical massage as a rational treatment following facial skeleton surgery. Fizjoterapia Polska 2007; 7(1); 87-92

Streszczenie

Głównym celem postępowania pooperacyjnego po zabiegach w obrębie Twarzoczaszki jest przeciwdziałanie ewentualnym powikłaniom pooperacyjnym. W wyniku naruszenia ciągłości tkanek pojawia się obrzęk okolicy operowanej, podskórne wybroczyny krwawe oraz przeczulica skóry twarzy. Autorzy pracy, dążąc do zmniejszenia lub całkowitego wyeliminowania tych niedogodności i tym samym do skrócenia czasu rekonwalescencji chorego, opracowali oryginalną metodykę postępowania. Obejmuje ona normalizację czucia powierzchownego w obrębie skóry twarzy poprzez jej głaskanie od linii pośrodkowej twarzy w kierunku małżowiny usznej, zaczynając od linii żuchwy i kończąc na czole. Kolejnym etapem powyższego postępowania jest stymulacja ruchu perystaltycznego w naczyniach chłonnych odprowadzających chłonkę w obrębie głowy i szyi. Technika ta polega na przemieszczaniu ruchem kolistym skóry w stosunku do głębiej leżących tkanek, ale w granicach jej przesuwalności. W celu przyspieszenia resorpcji przebarwień podskórnych po wybroczynach krwawych, przez 2-4 minuty wykonuje się koliste ruchy szczoteczką połączone z niewielkim naciskiem na skórę w okolicy krwiaka. Ostatnie nasze działanie ma na celu zmniejszenie odczuwania bólu w okolicy operowanej. Wykorzystuje się w nim wibrację o amplitudzie drgań poniżej 1 mm i częstotliwości od 50-100 Hz., która gwarantuje wystąpienie zaburzenia czucia na obszarze, na który działa na okres do 2-3 godzin. Wnioski: Przedstawione postępowanie pozwala na zmniejszenie dolegliwości pooperacyjnych u pacjenta już w pierwszej dobie po zabiegu.

Słowa kluczowe:
masaż, obrzęk, nadwrażliwość

Wpływ masażu leczniczego na poprawę ruchomości i zmniejszenie dolegliwości bólowych kręgosłupa

Maciej Szubzda, Urszula Kaźmierczak, Wojciech Hagner, Maciej Dzierżanowski

Maciej Szubzda, Urszula Kaźmierczak, Wojciech Hagner, Maciej Dzierżanowski -Improvement of spinal joint mobility and relief of low back pain by soft tissue massage of the spine. Fizjoterapia Polska 2007; 7(2), 165-170

Streszczenie

Wstęp. Celem pracy jest ocena wpływu masażu leczniczego na poprawę ruchomości i zmniejszenie dolegliwości bólowych kręgosłupa. Materiał i metoda. W badaniach wzięło udział 25 pacjentów, leczonych w Pracowni Usprawniania Leczniczego w MSWiA w Olsztynie. W grupie 25 chorych u 13 stwierdzono dyskopatię szyjną, z czego 4 było z rwą barkową (u 2 ból promieniował do ramienia i u 2 do przedramienia), u 12 dyskopatię lędźwiową z czego u 8 ból promieniował do stopy. W badaniach zastosowano liniowy pomiar ruchomości kręgosłupa i zmodyfikowany kwestionariusz bólu Melzacka. Badania wykonano w pierwszym dniu zabiegowym oraz po zakończeniu serii 10 zabiegów. Zastosowano masaż suchy całego kręgosłupa z większym naciskiem na odcinek objęty dolegliwościami bólowymi. Wyniki. Uzyskane wyniki wskazują na statystycznie zmienny wzrost wartości średnich zakresu ruchów kręgosłupa po serii zabiegów masażu. Po serii zabiegów masażu zaobserwowano zdecydowaną zmianę w umiejscowieniu bólu u pacjentów z lewo- i prawostronną rwą kulszową. Zdecydowaną poprawę zaobserwowano również u pacjentów z rozpoznaną rwą barkową. Wnioski. Po zakończeniu serii zabiegowej zmienił się rodzaj bólu, a także uległ zmniejszeniu.

Słowa kluczowe

masaż, ruchomość kręgosłupa, zespół bólowy

Anatomiczne uzasadnienie wykorzystania zasady tensegracji w masażu

Krzysztof Kassolik, Waldemar Andrzejewski, Ewa Trzęsicka, Gregory Charlton

Krzysztof Kassolik, Waldemar Andrzejewski, Ewa Trzęsicka, Gregory Charlton – Anatomical grounds for the use of the tensegrity principle in massage. Fizjoterapia Polska 2007; 7(3); 332-343

Streszczenie
Struktura ludzkiego organizmu, zarówno na poziomie komórek, tkanek, jak i organów umożliwia zachowanie stałości porządku przestrzennego. Jest to możliwe dzięki najbardziej rozpowszechnionemu białku w organizmie jakim jest kolagen. Stanowi on podstawowy składnik budulcowy tkanki łącznej, między innymi aparatu mięśniowo-powięziowo-więzadłowego. Aby utrzymać odpowiednią strukturę przestrzenną organizmu, niezbędnym jest zachowanie zrównoważonego napięcia kolagenu, a tym samym tkanki łącznej. Jest to generowane głównie przez spoczynkowe napięcie mięśni szkieletowych, których składnikiem jest również kolagen. Wychodząc z powyższego założenia, jak również w oparciu o zasadę tensegracji, dokonano anatomicznej analizy zależności strukturalnej na poziomie mięśniowo-powięziowo-więzadłowym w wyodrębnionych czterech podstawowych układach. W każdym z nich występują mięśnie, powięzie i więzadła połączone ze sobą strukturalnie, tworząc rozległy układ przenoszenia naprężeń na dużym obszarze ciała. Jednocześnie są miejsca, gdzie przez te struktury przechodzą naczynia lub nerwy. W przypadku długo utrzymującego się podwyższonego napięcia spoczynkowego mięśni i powięzi może dochodzić do ich zaburzenia. Przedstawiono również najczęstsze schorzenia układu ruchu, które mogą być konsekwencją nieprawidłowości w rozkładzie napięcia w wyżej wspomnianych układach. Niniejsza próba analizy struktury anatomicznej ludzkiego organizmu, zgodnie z zasadą tensegracji, gwarantuje lepsze zrozumienie nieprawidłowości w jego funkcjonowaniu. Może ona również pomóc w zwiększeniu efektywności masażu w niektórych schorzeniach i być przydatna przy odkrywaniu zależności strukturalnych i czynnościowych pomiędzy różnymi elementami układu ruchu a naczyniami krwionośnymi i limfatycznymi czy nerwami.
Słowa kluczowe
masaż, tensegracja, anatomia

Ocena efektywności masażu medycznego po zabiegach chirurgicznych w obrębie twarzoczaszki

Krzysztof Kassolik, Henryk Kaczkowski, Hanna Wojtoń, Waldemar Andrzejewski, Piotr Zachariasiewicz, Ewa Trzęsicka

Krzysztof Kassolik, Henryk Kaczkowski, Hanna Wojtoń, Waldemar Andrzejewski, Piotr Zachariasiewicz, Ewa Trzęsicka – Efficacy of medical massage after facial skeleton surgery. Fizjoterapia Polska 2007; 7(4); 425-430

Streszczenie
Wstęp. Odpowiednio dobrane zabiegi fizykalne, a wśród nich masaż medyczny mogą być wykorzystywane jako środek terapeutyczny u pacjentów po zabiegach chirurgicznych twarzoczaszki. Materiał i metody. W badaniach uczestniczyło 18 osób hospitalizowanych po zabiegach chirurgicznych w obrębie twarzoczaszki, w wieku od 19 do 52 lat. U wszystkich pacjentów stwierdzono obrzęk chłonny oraz bolesność z przeczulicą. U dwóch pacjentów stwierdzono wystąpienie dodatkowo wybroczyn krwawych. Średnia wielkość obrzęku po stronie operowanej wynosiła 120% w porównaniu do strony zdrowej, a natężenie odczuć bólowych wynosiło średnio 5,6 stopnia. Zabiegi z masażu wykonywane były codziennie (średnio wykonano 4-5 zabiegów po 15 minut) począwszy od pierwszej doby po operacji do momentu wypisu pacjenta ze szpitala. Oceniano zmianę wielkości obrzęku i krwiaka oraz zmianę natężenia bólu. Do oceny zastosowano dokumentację fotograficzną oraz 11 stopniową skalę natężenia bólu. Zmiana wielkości obrzęku mierzona była w dwóch skalach: bezwzględnej (mierzonej od podstawy nosa do miejsca największego obrzęku zarówno przed jak i po zabiegu) i względnej (mierzona jest zmiana samego obrzęku). Wyniki. Średnia wielkość obrzęku u badanych pacjentów po usprawnianiu wyniosła 103%, a jego zmniejszenie w skali bezwzględnej wyniosło 17,8%. Zmiana wielkości obrzęku chłonnego w skali względnej wyniosła aż 88,5%. Bolesność u pacjentów zmniejszyła się o 4,9 stopnia (87%) i określona została na poziomie 0,75 stopnia. Zaobserwowano również całkowite wchłonięcie krwiaków. Wnioski. W wyniku przeprowadzonych badań zaobserwowano pozytywny wpływ masażu medycznego na proces zdrowienia osób po przebytych operacjach w obrębie twarzoczaszki.
Słowa kluczowe
masaż, obrzęk, nadwrażliwość

Asymetria tułowia osób z dyskopatią odcinka lędźwiowego kręgosłupa na poziomie L5-S1

Arletta Hawrylak, Tadeusz Skolimowski, Katarzyna Barczyk, Barbara Ratajczak

Arletta Hawrylak, Tadeusz Skolimowski, Katarzyna Barczyk, Barbara Ratajczak – Trunk asymmetry in people with L5-S1 lumbar discopathy. Fizjoterapia Polska 2008; 8(1); 11-22

Streszczenie
Wstęp. Celem pracy jest zbadanie i określenie symetrii tułowia na podstawie analizy zmian rozmieszczenia wybranych punktów antropometrycznych, a także prześledzenie tych zmian w zależności od sposobu leczenia. Materiał i metody. Badaniami objęto 150 osób w wieku 40-50 lat. Do badań kwalifikowano chorych z rozpoznaniem przewlekłego zespołu bólowego kręgosłupa lędźwiowego w przebiegu dyskopatii na poziomie L5-S1. Ze względu na sposób leczenia badani zostali podzieleni na dwie grupy. W badanych grupach przeprowadzono także podział ze względu na kierunek przepukliny jądra miażdżystego. Badania przeprowadzono dwukrotnie, przed rozpoczęciem leczenia oraz po 6 tygodniach. Wyniki. Analiza zebranego materiału wykazała, że wielkości asymetrii w płaszczyźnie czołowej kształtowały się podobnie i występowały w znacznym odsetku w obu grupach badawczych. Wnioski. Większą poprawę symetrii zaobserwowano u osób z grupy leczonej kompleksowo, co może wskazywać na potrzebę stosowania w leczeniu dyskopatii zarówno środków farmakologicznych, jak i zabiegów fizjoterapeutycznych. Uzyskanie pełnego wyleczenia osób z dyskopatią odcinka lędźwiowego kręgosłupa, po sześciotygodniowym okresie leczenia, jest trudne. Wymaga to długookresowej terapii, a także stosowania szeroko pojętej profilaktyki celem zapobiegania nawrotom dolegliwości.
Słowa kluczowe
dyskopatia, topografia Moira, fizykoterapia, kinezyterapia, masaż
1 2