Wyniki leczenia usprawniającego po rekonstrukcji operacyjnej więzadła krzyżowego przedniego kolana

Wojciech Hagner, Gabriela Stec, Jan Talar

Wojciech Hagner, Gabriela Stec, Jan Talar – Rehabilitation outcome after surgical reconstruction of the anterior crucial ligament of the knee. Fizjoterapia Polska 2003; 3(4); 331-336

Streszczenie

Wstęp. Urazy aparatu więzadłowo-torebkowego stawu kolanowego, a zwłaszcza więzadła krzyżowego przedniego prowadzą do niestabilności kolana, co czynnościowo objawia się niedostateczną zbornością stawu i uciekaniem “plateau” piszczeli podczas obciążania. Sama operacja rekonstrukcyjna więzadła krzyżowego przedniego przywraca w większym lub mniejszym stopniu stabilność kolana, lecz o powodzeniu leczenia decyduje postępowanie rehabilitacyjne przywracające funkcjonalność stawu kolanowego. Celem niniejszej pracy była ocena wyników leczenia rehabilitacyjnego w rok po operacji rekonstrukcyjnej więzadła krzyżowego przedniego. Materiał i metody. Badaniom poddano 20 pacjentów (wybranych metodą liczb losowych) leczonych w Klinice Ortopedii Traumatologii Narządu Ruchu w 2001 r. rekonstrukcją więzadła krzyżowego przedniego z powodu jego uszkodzenia. W badaniach uwzględniono wywiad chorobowy uwzględniający patomechanizm urazu oraz subiektywną ocenę wyników leczenia rehabilitacyjnego. Wyniki. Stwierdzono, że najczęstszą przyczyną powstawania urazów więzadła krzyżowego przedniego jest uprawianie sportu, a 2/3 spośród analizowanych pacjentów oceniła wyniki leczenia rehabilitacyjnego po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego jako dobre i bardzo dobre. Wnioski. Opisany tu program leczenia daje dobre efekty w leczeniu rehabilitacyjnym pacjentów po operacji rekonstrukcyjnej więzadła krzyżowego przedniego.

Słowa kluczowe:
uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego kolana, operacja rekonstrukcyjna, rehabilitacja
Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Analiza zmian siły mięśni działających na staw biodrowy u chorych po artroplastykach biodra

Magdalena Wilk, Bogusław Frańczuk

Magdalena Wilk, Bogusław Frańczuk – Analysis of changes in the strength of muscles acting on the hip joint in patients recovering from hip arthroplasty. Fizjoterapia Polska 2003; 3(4); 309-315

Streszczenie

Wstęp. Obserwacja zmian siły mięśni służy do doboru ćwiczeń leczniczych, jak również jest podstawą do oceny wyników rehabilitacji. Ocena kliniczna siły mięśni wg Lovetta jest badaniem subiektywnym, dlatego podjęto próbie jej obiektywizacji poprzez badania tensometryczne oraz obiektywne określenie wartości siły badanych mięśni wg metody Wojtyczka i Zembatego. Materiał i metody. Materiał stanowiło 98 pacjentów operowanych z powodu zmian zwyrodnieniowych stawu biodrowego. Pacjentów podzielono losowo na dwie grupy. Grupa 1 była usprawniana w trakcie pierwszych 7 dni za pomocą aparatów elektryczno-szynowych CPM. Grupa 2 uczestniczyła w standardowej metodzie usprawniania. Po 7 dniach w obu grupach zastosowano taki sam program rehabilitacji. Badania siły mięśni wg skali Lovetta przeprowadzono przed operacją oraz w 3., 7. i 11. dobie od operacji oraz po 1, 3 i 6 miesiącach. Ponadto po 6 miesiącach od zabiegu dokonano w grupie 20 pacjentów pomiarów tensometrycznych. Wyniki. Zmiany siły badanych mięśni miały podobny przebieg we wszystkich badanych grupach. W 3. dobie od operacji we wszystkich mięśniach odnotowano spadek ich siły w obu badanych grupach. W kolejnych badaniach następował wzrost siły, który był w początkowym okresie (do 3 miesiąca) istotnie statystycznie wyższy w grupie 1 (CPM). Różnice w sile mięśniowej były zbliżone po 6 miesiącach w obu grupach. Ocenę Lovetta zestawiono za pomocą opracowanych przez Wojtyczka i Zębatego tabel z wynikami pomiaru tensometrycznego. Stwierdzono brak istotnych różnic. Wnioski. Stwierdzono, że w wyniku artroplastyki biodra przy użyciu protez totalnych pacjenci uzyskują siłę mięśni działających na staw biodrowy w zakresie normy fizjologicznej po 6 miesiącach od operacji.

Słowa kluczowe:
artroplasyka, skala siły mięśni Lovetta, rehabilitacja
Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Profilaktyka i rehabilitacja w osteoporozie

Anna Mika, Piotr Mika

Anna Mika, Piotr Mika – Prevention and rehabilitation in osteoporosis. Fizjoterapia Polska 2004; 4(1); 79-85

Streszczenie

Osteoporoza jest układową chorobą szkieletu charakteryzującą się niską masą kostną i zaburzeniami mikroarchitektury tkanki kostnej, co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia wytrzymałości mechanicznej kości i sprzyja powstawaniu złamań. Podstawowym kierunkiem działania w prewencji obniżenia masy kostnej jest zgromadzenie maksymalnej masy kostnej w okresie wzrastania organizmu oraz zminimalizowanie czynników ryzyka powodujących utratę masy kostnej w okresie menopauzy. Rehabilitacja w osteoporozie powinna zawierać następujące elementy: działania przeciwbólowe, ćwiczenia pozwalające zachować prawidłową postawę, ćwiczenia wzmacniające gorset mięśniowy, ćwiczenia zwiększające zakres ruchomości w stawach, ćwiczenia stymulujące zwiększenie masy kostnej oraz działania mające na celu zwiększenie codziennej aktywności społecznej chorego. Celem niniejszej pracy jest zaprezentowanie optymalnego programu prewencji i leczenia osteoporozy.

Słowa kluczowe:

rehabilitacja, kręgosłup, osteoporoza

Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Idea reedukacji ruchowej w fizjoterapii

Janusz Nowotny

Janusz Nowotny – The idea of movement re-education in physiotherapy. Fizjoterapia Polska 2004; 4(1); 68-74

Streszczenie

Ruch jest nieodłącznym atrybutem życia człowieka. Niestety, wada lub choroba wrodzona lub tzw. uraz okołoporodowy utrudniają nabywanie umiejętności ruchowych w najwcześniejszych okresach życia. W odróżnieniu od tego, uraz lub choroba nabyta w późniejszych okresach życia w różnym stopniu niweczą nabyte umiejętności ruchowe, a wszystko prowadzi do przejściowej bądź trwałej niepełnosprawności. W ten sposób jawi się potrzeba reedukacji ruchowej, będącej jednym z głównych zadań rehabilitacji medycznej. W codziennej praktyce fizjoterapeutycznej dominuje często podejście mechanistyczne, ukierunkowane na łagodzenie pojedynczych objawów. Funkcjonalne skutki takiego podejścia są trudne do przewidzenia, ale zwykle niekorzystne. Pomimo, że idea reedukacji znalazła odzwierciedlenie w wielu tzw. metodach reedukacji nerwowo-mięśniowej, sporo terapeutów widzi konieczność ich stosowania raczej w stanach określonych ich nazwą, nie dostrzegając jak gdyby potrzeby szerzej rozumianej reedukacji ruchowej. Dla zneutralizowania takiego podejścia, w pracy przedstawiono podstawowe przesłanki przywracania utraconej sprawności w kontekście ponownego uczenia się prawidłowych ruchów. Uwagę skoncentrowano na podstawowych zjawiskach towarzyszących różnym stanom chorobowym, mogącym przejściowo bądź trwale zaburzać proces sterowania ruchami i niweczyć szansę na całkowity powrót sprawności. Szczególną uwagę zwrócono na istotne pod tym względem sterowanie kompensacją w najwcześniejszych okresach dysfunkcji oraz na przywracanie fizjologicznych wzorców ruchowych bądź kształtowanie wzorców funkcjonalnie najbardziej przydatnych.

Słowa kluczowe:

fizjologia ruchu, patofizjologia, rehabilitacja

Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Skuteczność zachowawczych metod fizjoterapeutycznych w leczeniu obrzęku limfatycznego u kobiet po mastektomii

Dorota Hanasz-Sokołowska, Urszula Kaźmierczak, Wojciech Hagner, Magdalena Kaźmierczak

Dorota Hanasz-Sokołowska, Urszula Kaźmierczak, Wojciech Hagner, Magdalena Kaźmierczak – The effectiveness of conservative methods of rehabilitation (PT) in treatment of lymphoedema after mastectomy operation. Fizjoterapia Polska 2006; 6(1); 67-72

Streszczenie

Wstęp. Celem pracy jest porównanie skuteczności dwóch metod leczenia obrzęku limfatycznego u kobiet po mastektomii. Metoda I — klasyczna metoda leczenia (drenaż limfatyczny, masaż pneumatyczny, ćwiczenia) w serii 10 zabiegów przeprowadzanych 3 razy w tygodniu. Metoda II — kompleksowa terapia udrażniająca (drenaż limfatyczny, masaż pneumatyczny, bandażowanie kończyny, ćwiczenia) w serii 10 zabiegów wykonywanych 5 razy w tygodniu. Celem badania była ocena zmiany stopnia natężenia bólu pod wpływem ustępowania obrzęku chłonnego. Materiał i metody. Materiał pracy stanowiły pacjentki po mastektomii z obrzękiem limfatycznym kończyn górnych leczonych w Wojewódzkim Centrum Onkologii w Gdańsku. Badane podzielono na dwie grupy, po 15 kobiet w każdej. W pierwszej grupie wykonano serię 10 zabiegów, trzy razy w tygodniu metodą klasyczną, czyli ręczny drenaż limfatyczny, masaż pneumatyczny i ćwiczenia ruchowe. W drugiej grupie stosowano kompleksową terapię udrażniającą, która polegała na przeprowadzeniu leczenia metodą klasyczną z zastosowaniem bandażowania kończyny zajętej obrzękiem w serii 10 zabiegów wykonywanych pięć razy w tygodniu. Wyniki. Stosowanie dwóch różnych metod leczenia obrzęku ma wpływ na końcowe wyniki. Obrzęk w grupie I występował na wysokości przedramienia, okolicy stawu łokciowego i ramienia, w grupie II największy obrzęk zlokalizowany był powyżej wyrostka łokciowego kości łokciowej. Wnioski. Przeprowadzone badania wykazały, że zachowawcze metody fizjoterapeutyczne znacznie wpłynęły na ustępowanie obrzęku chłonnego oraz doprowadziły do zmniejszenia dolegliwości bólowych w kończynie. Zastosowana kompleksowa terapia udrażniająca jest metodą skuteczniejszą.

Słowa kluczowe:
mastektomia, obrzęk limfatyczny, rehabilitacja

Ocena jakości życia pacjentów po urazach czaszkowo-mózgowych

Małgorzata Wiśniewska, Wiesław Tomaszewski, Ireneusz M. Kowalski, Teresa Wiśniewska

Małgorzata Wiśniewska, Wiesław Tomaszewski, Ireneusz M. Kowalski, Teresa Wiśniewska – Evaluating quality of life in traumatic brain injury patients. Fizjoterapia Polska 2006; 6(1); 13-21

Streszczenie

Wstęp. Jakość życia, według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), to sposób postrzegania przez jednostki swoich pozycji w życiu w kontekście kultury i systemu wartości, w których egzystują, w powiązaniu z własnymi celami, standardami, oczekiwaniami i obawami. W wyniku urazu czaszkowo-mózgowego wszystkie obszary jakości życia ulegają w mniejszym lub większym stopniu zmianie. Leczenie neurochirurgiczne, a następnie żmudna, wielokierunkowa rehabilitacja, praca logopedy i psychologa, to działania, które mogą przynieść znaczącą poprawę jakości życia, którą można zmierzyć wykorzystując opracowane do tego celu kwestionariusze badawcze. Materiał i metody. Materiał badań stanowiła grupa 30 pacjentów (14 kobiet i 16 mężczyzn) w wieku od 11 do 50 lat, przebywających w Katedrze i Klinice Rehabilitacji Szpitala Uniwersyteckiego UMK Collegium Medicum w Bydgoszczy. W celu oceny jakości życia badanych pacjentów stosowano dwa kwestionariusze: WHOQOL-Bref oraz SF-36. Wyniki. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni wykazywali wysoką jakość życia w dziedzinie środowiskowej, zaś niską w dziedzinie społecznej. Wnioski. W ocenie materiałów badawczych kwestionariusz WHOQOL-Bref jest bardziej przydatny, niż kwestionariusz SF-36, ponieważ zawiera pytania dotyczące różnych sfer życia.

Słowa kluczowe:
kwestionariusz, śpiączka, rehabilitacja

Porównanie czynności motorycznych dzieci amerykańskich i polskich usprawnianych z powodu mózgowego porażenia dziecięcego

Iwona Kasior-Szerszeń, Wanda Stryła

Iwona Kasior-Szerszeń, Wanda Stryła – Comparison of motoric activity of American and Polish children with cerebral palsy during rehabilitation. Fizjoterapia Polska 2006; 6(1); 7-12

Streszczenie

Wstęp. Wspólnymi cechami mózgowego porażenia dziecięcego są zaburzenia czynności ruchowych i postawy. Sferą najbardziej zaburzoną jest motoryka. Zaburzenia sprawności ruchowej obejmują niedowłady spastyczne kończyn, ruchy mimowolne, zaburzenia zborności ruchowej i równowagi. Celem doniesienia jest dokonanie porównania oceny sprawności motorycznej dotyczącej czynności manualnych i lokomocyjnych oraz czynności życiowych w grupie dzieci polskich i amerykańskich. Materiał i metody. Materiał badawczy obejmował 100 dzieci z Polski i 107 z USA. Badania były przeprowadzone metodą ankietową. Wyniki. Uzyskano i porównano wyniki w zakresie oceny czynności lokomocyjnych, a także czynności manualnych grupy dzieci polskich i amerykańskich, uzyskując różnice istotne statystycznie. Wnioski. 1. Poziom niepełnosprawności w grupie dzieci amerykańskich był większy niż w grupie polskiej. 2. Czynności manualne i lokomocyjne dzieci amerykańskich były istotnie bardziej ograniczone. 3. Codzienna opieka nad dzieckiem w zakresie podstawowych czynności życiowych prowadzi do chronicznego przemęczenia, frustracji, depresji, a w konsekwencji do za-chwiania normalnego funkcjonowania życia rodzinnego.

Słowa kluczowe:
mózgowe porażenie dziecięce, rehabilitacja, aktywność motoryczna

Ocena kinematyki chodu u pacjentów w postępowaniu fizjoterapeutycznym po wybranych operacjach chrząstki stawowej

Andrzej Czamara, Sławomir Winiarski, Zbigniew Jethon, Andrzej Bugajski, Rafał Szafraniec, Andrzej Zaleski, Wiesław Tomaszewski

Andrzej Czamara, Sławomir Winiarski, Zbigniew Jethon, Andrzej Bugajski, Rafał Szafraniec, Andrzej Zaleski, Wiesław Tomaszewski – Assessment of kinematics of pathological gait after articular cartilage surgery. Fizjoterapia Polska 2006; 6(4); 304-309

Streszczenie
Wstęp. Celem pracy była biomechaniczna ocena, przy zastosowaniu komputerowego systemu analizy ruchu SIMI Motion, zmian w kinematyce chodu pacjentów po wybranych operacjach chrząstki powierzchni nośnej stawu kolanowego. Materiał i metody. Trzydziestu dwóch mężczyzn, u których w badaniu artroskopowym stwierdzono ubytki chrząstki powierzchni nośnej stawu kolanowego pochodzenia urazowego (III i IV stopień według klasyfikacji Quterbridge), po operacji chrząstki, zostało poddanych trójwymiarowej analizie chodu w ramach dwóch z czteroetapowego, własnego postępowania fizjoterapeutycznego. W celu kontroli postępów fizjoterapii wykonano pomiary parametrów kinematycznych chodu. Zarejestrowano biomechaniczne parametry przestrzenne i czasowe chodu oraz wyznaczono zakresy ruchu w stawie. Pierwsze badanie wykonano na przełomie 2 i 3 tygodnia po operacji. Drugie badanie przeprowadzono pomiędzy 6 a 8 tygodniem, a trzecie indywidualnie pomiędzy 10 a 14 tygodniem po operacji, to jest wtedy, kiedy pacjentom przywrócono, a następnie doskonalono chód. Wyniki. Otrzymano zadowalające wyniki indywidualnie pomiędzy 10 a 14-tym tygodniem po operacji u badanych osób w porównaniu do grupy kontrolnej. Zaobserwowano istotny statystycznie wzrost długości kroku kończyn operowanych i tych bez obrażeń chrząstki w trzecim badaniu w porównaniu do pierwszego badania. W tym czasie zwiększyła się ponad dwukrotnie prędkość chodu. W trzecim badaniu odnotowano znaczący spadek długości trwania fazy podporu kończyn nieoperowanych, na rzecz wydłużenia fazy podporu kończyn operowanych, w porównaniu z pierwszym pomiarem. Dodatkowo zauważono zwiększenie zakresu ruchu w operowanych stawach i odtworzenie charakterystyki czasowej zmiany kąta, znanej dla chodu prawidłowego. Wnioski. Zastosowane kompleksowe postępowanie chirurgiczno-fizjoterapeutyczne, poprawiło biomechaniczne parametry chodu pomiędzy 10 a 14-tym tygodniem po operacji w badanej grupie.

Słowa kluczowe:
analiza chodu, chód patologiczny, chrząstka stawowa, rehabilitacja

Wpływ wybranych cech antropometrycznych na wyniki rehabilitacji ruchowej kobiet poddanych radykalnej mastektomii – ocena zmian siły mięśniowej

Zbigniew Kopański, Joanna Zyznawska, Robert Suszko, Renata Pięta, Magdalena Michalin

Zbigniew Kopański, Joanna Zyznawska, Robert Suszko, Renata Pięta, Magdalena Michalin – Influence of selected anthropometric features on outcomes of motor rehabilitation of women following radical mastectomy – evaluation of changes in muscle strength. Fizjoterapia Polska 2007; 7(1); 29-37

Streszczenie

Wstęp. Celem badań było określenie przydatności wybranych cech antropometrycznych w typowaniu rozwoju zaburzeń siły mięśni zginaczy palców rąk po radykalnej mastektomii. Materiał i metody. Analizie poddano 126 kobiet operowanych radykalnie z powodu raka piersi. U wszystkich dokonano oceny siły zginaczy palców ręki przed zabiegiem oraz po operacji w trakcie 12-miesięcznej kontroli. Wyniki badań siły mięśniowej odniesiono do 15 cech antropometrycznych. Wyniki. Z przeprowadzonych badań wynika, że po operacji u 23,8% kobiet, żadna z pooperacyjnych prób siłowych nie osiągnęła zakresu wartości referencyjnych. Stwierdzono, że kobiety wykazujące pooperacyjne osłabienie siły mięśniowej, różnią się istotnie statystycznie średnimi wartościami masy ciała i wskaźników BM oraz Queteleta od kobiet, u których siła mięśniowa po przebytej radykalnej mastektomii powraca do normy. Wnioski. U 23,8% kobiet leczonych radykalną mastektomią utrzymuje się wyraźne osłabienie siły mięśniowej. Spadek siły chwytu najsilniej koreluje z masą ciała (współczynnik korelacji 0,67). Pooperacyjnemu obniżeniu zdolności siłowych ręki sprzyja w sposób znamienny statystycznie duża masa ciała (>71,1 kg) oraz wysokie wartości wskaźnika BN (>29,8) i Queteleta (>412).

Słowa kluczowe:
radykalna mastektomia, cechy antropometryczne, siła mięśniowa, rehabilitacja

Postępowanie fizjoterapeutyczne w geriatrii

Tomasz Pasek, Marcin Kempiński, Jarosław Pasek, Romualda Mucha, Aleksander Sieroń

Tomasz Pasek, Marcin Kempiński, Jarosław Pasek, Romualda Mucha, Aleksander Sieroń – Physiotherapy management in geriatrics. Fizjoterapia Polska 2007; 7(4); 455-464

Streszczenie
Jedną z najważniejszych zmian, jakie dokonują się w drugiej połowie XXI wieku, jest uznanie kluczowej roli jaką odgrywa fizjoterapia w leczeniu osób starszych, ułatwiając im adaptację do tej fazy życia oraz opracowywanie programów ruchowych ułatwiających im samodzielne funkcjonowanie. Starzenie się jest naturalnym procesem w życiu człowieka. Natomiast do człowieka należy zapewnienie jej odpowiedniej jakości. Rehabilitacja geriatryczna zajmuje się leczeniem i usprawnianiem osób starszych, u których z biegiem czasu coraz częściej pojawiają się schorzenia o charakterze przewlekłym. Obecnie przyjętą granicę wieku podeszłego jest ukończony 65 rok życia. Cechuje się on trudnością w utrzymaniu homeostazy w odpowiedzi na stres, obniżoną zdolnością wykonywania czynności dnia codziennego oraz niskim poziomem aktywności fizycznej. W większości osoby te coraz częściej uzależnione są od osób trzecich. Dlatego też istnieje duże zapotrzebowanie na działania rehabilitacyjne, profilaktyczne przygotowujące do starości zdrowej, fizjologicznej, nie zaś patologicznej. W artykule poruszono problematykę związaną z usprawnianiem rehabilitacyjnym osób starszych. Przedstawiono dotychczas używane metody i ośrodki z zakresu fizyko i kinezyterapii, jak również najnowsze zabiegi z zakresu medycyny fizykalnej, wprowadzanych do leczenia osób starszych. Wśród nich wyróżnić należy magnetostymulację niezwykle korzystną w leczeniu stanów depresyjnych, urazów i schorzeń narządu ruchu oraz magnetoledoterapię, stanowiącą nowatorskie rozwiązanie w zakresie stosowania zmiennego pola magnetycznego wraz z promieniowaniem optycznym, skutkujące działaniem synergistycznym, powodując efekt przeciwzapalny, przeciwbakteryjny i analgetyczny.
Słowa kluczowe
geriatria, medycyna fizykalna, osoby starsze, rehabilitacja
1 2 3 4 5 7