Streszczenie Wprowadzenie. Lędźwiowa spondyloza (LS) to zwyrodnieniowe schorzenie kręgosłupa związane z zaburzeniami biomechaniki, starzeniem się i dziedzicznością. Mięsień poprzeczny brzucha (TrA) i mięsień wielodzielny lędźwiowy (LM) to dwa kluczowe mięśnie stabilizujące kręgosłup. Ćwiczenia stabilizacji centralnej (CSE) mogą zwiększyć mobilność, zmniejszyć ból i poprawić funkcję mięśni. Jednak niewiele wiadomo na temat ich skuteczności u pacjentów z LS. Celem tego badania jest ocena wpływu 4-tygodniowego programu CSE na funkcję mięśni, zakres ruchu i aktywność u pacjentów z LS. Cel badania. Określenie wpływu 4-tygodniowego programu ćwiczeń stabilizacji centralnej na aktywność mięśni, zakres ruchu i funkcję lędźwiową u pacjentów z LS. Materiał i metody. Przeprowadzono pojedynczo zaślepione, randomizowane, kontrolowane badanie pilotażowe z udziałem 20 pacjentów z LS (w wieku 40-70 lat). Uczestnicy zostali losowo przydzieleni do grupy interwencyjnej lub kontrolnej. Obie grupy wykonywały standardowe ćwiczenia kręgosłupa i rozciągające, ale grupa interwencyjna dodatkowo otrzymała CSE ukierunkowane na mięśnie TrA i LM. Do oceny wyników zastosowano wskaźnik niepełnosprawności Oswestry (ODI), zakres ruchu lędźwiowego (in klinometr) i aktywność mięśni (powierzchniowa elektromiografia). Analizy statystyczne przeprowadzono za pomocą testów t dla próbek zależnych i niezależnych z 95% przedziałem ufności. Wyniki. Test t dla próbek zależnych wykazał istotną poprawę (p < 0,05) w zakresie ROM lędźwiowego, wyników ODI oraz aktywacji mięśni TrA i LM w grupie interwencyjnej. Grupa kontrolna odnotowała znaczne poprawy w ROM i ODI, z niewielkimi, nieistotnymi zmianami w TrA. Testy t dla próbek niezależnych wykazały istotne różnice w ODI i MVIC mięśni TrA i LM na korzyść grupy interwencyjnej, ale brak różnic w ROM między grupami. Wnioski. CSE poprawiają funkcję lędźwiową i aktywację mięśni u pacjentów z LS. Dane te wskazują na ich potencjał jako dodatkowej techniki rehabilitacyjnej.

Słowa kluczowe lędźwiowa spondyloza, stabilizacja centralna, mięsień wielodzielny lędźwiowy, mięsień poprzeczny brzucha, zakres ruchu, wskaźnik niepełnosprawności Oswestry, powierzchniowa elektromiografia