Rehabilitacja pacjentów po udarze mózgu z uwzględnieniem czynników socjo-demograficznych

Marzena Kobylańska, Bartosz M. Wójcik, Renata Szczepaniak, Zbigniew Śliwiński

M. Kobylańska, B. M. Wójcik, R. Szczepaniak, Z. Śliwiński – The rehabilitation of patients after the cerebral stroke including socio-demographic factors. FP 2016; 16(4); 82-97

Streszczenie

Wstęp. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia udar mózgu stanowi trzecią po chorobach serca i nowotworach przyczynę zgonów. Szacuje się, że co roku umiera z tego powodu 4,6 miliona ludzi na świecie, w tym 3,2 miliona w krajach rozwijających się i 1,2 miliona w krajach uprzemysłowionych. Zaobserwowano, że na skuteczność fizjoterapii osób po udarze mózgu wpływ mają czynniki biologiczne, oraz sytuacja społeczno-ekonomiczna pacjenta.
Cel pracy. Celem pracy jest analiza roli czynników socjo-demograficznych w procesie fizjoterapii pacjentów po udarze mózgu.
Materiał i metody badań. Badania przeprowadzono na oddziale rehabilitacji neurologicznej we Wrocławskim Centrum Rehabilitacji i Medycyny Sportowej. Badana grupa obejmowała ogółem 120 osób po przebytym udarze mózgu. Badania przeprowadzono w dwóch punktach czasowych. W pierwszym dniu pobytu pacjenta na oddziale rehabilitacji neurologicznej oraz po trzech tygodniach prowadzonego usprawniania. Wszyscy pacjenci uczestniczyli w systematycznej fizjoterapii prowadzonej standardowo na oddziale rehabilitacji neurologicznej z określeniem częstotliwości i czasu jej trwania. Dla każdego pacjenta pełen cykl badawczy trwał trzy tygodnie. W pracy wykorzystano następujące metody badań: Skala Barthel (Barthel Index, BI), Skala Lawtona (Instrumental Activity of Daily Living IADL),Indeks Mobilności Rivermead (IMR), Krótka Skala Oceny Stanu Psychicznego (Mini-Mental State Examination, MMSE), Geriatryczna Skala Oceny Depresji (Geriatric Depression Scale, GDS), Skala Uogólnionej Własnej Skuteczności (Generalized Self – Efficacy Scale, GSES), Skala Akceptacji Choroby (Acceptace of Ilness Scale, AIS), Wizualna Analogowa Skala Bólu (Visual Analogue Scale, VAS).
Wyniki. Cechy natury biologicznej takie jak wiek, czas od udaru, rodzaj udaru, ilość chorób współistniejących, mają związek z niską skutecznością fizjoterapii prowadzonej na oddziale rehabilitacji neurologicznej. Czynniki socjo-demograficzne takie jak stan cywilny, aktywność zawodowa, rodzaj wykonywanej pracy mają związek z niską skutecznością prowadzonej fizjoterapii.
Wnioski. Kompleksowa rehabilitacja neurologiczna pacjentów po udarze mózgu uwzględniająca czynniki socjo-demograficzne jest niezbędna do osiągnięcia wysokiej skuteczności fizjoterapii.

Słowa kluczowe:

udar mózgu, fizjoterapia, czynniki socjo-demograficzne

Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Udar mózgu problemem współczesnej cywilizacji – analiza postępowania fizykalnego

Ewelina Czerczak, Włodzisław Kuliński

E. Czerczak, W. Kuliński – Stroke as a civilisation-scale problem – physical treatment analysis. FP 2016; 16(1); 24-35

Streszczenie
Wstęp. Udar mózgu to jedna z najczęściej występujących postaci uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Każdego roku w Polsce na udar mózgu zapada około 60 tys. ludzi.  Zaburzenia powstałe w wyniku udaru wymagają wdrożenia długotrwałej opieki i rehabilitacji. Głównym celem postępowania fizjoterapeutycznego jest przywrócenie choremu samodzielności w codziennym funkcjonowaniu oraz poprawa jakości życia pacjenta.
Cel pracy. Celem pracy była ocena wpływu postępowania fizjoterapeutycznego na stan funkcjonalny i jakość życia chorych po udarze mózgu. Materiał i metody. Badania przeprowadzono u 30 chorych po udarze mózgu (24 po udarze niedokrwiennym i 6 po udarze krwotocznym) przebywających na Pododdziale Rehabilitacji Neurologicznej Szpitala Specjalistycznego św.  Łukasza w Końskich. W trakcie 8 tygodni pobytu na oddziale pacjenci poddawani byli intensywnemu leczeniu usprawniającemu. Badanie wykonywane było dwukrotnie, a mianowicie w dniu przyjęcia pacjenta na oddział oraz w dniu jego wypisu. Obejmowało wypełnienie ankiety uwzględniającej ocenę jakości życia w skali od 1 do 10 pkt., ocenę stanu funkcjonalnego przy użyciu Wskaźnika Barthel oraz ocenę stopnia spastyczności mięśni kończyny górnej i dolnej zmodyfikowaną skalą Ashworth. Wynik oceny stanu funkcjonalnego porównano w zależności od charakteru udaru, czasu od momentu wystąpienia udaru do rozpoczęcia rehabilitacji oraz liczby chorób współistniejących. Ocenie poddano także wpływ kompleksowego usprawniania na ocenę niezależności w codziennym funkcjonowaniu po zakończonym postępowaniu oraz zbadano wpływ usprawniania na stopień spastyczności i korzystanie z przedmiotów zaopatrzenia ortopedycznego. Wyniki i wnioski. U wszystkich badanych doszło do poprawy stanu funkcjonalnego. Lepsze wyniki końcowe uzyskali pacjenci po udarze niedokrwiennym oraz zmagający się z mniejszą liczbą chorób współistniejących. Efekty postępowania były lepsze u tych, którzy wcześniej po wystąpienia udaru podjęli rehabilitację. Ocena jakości życia była znacząco wyższa, aniżeli przed rehabilitacją. Nastąpiło istotne obniżenie stopnia spastyczności, a znaczącej poprawie uległo korzystanie przez pacjentów z przedmiotów zaopatrzenia ortopedycznego.

Słowa kluczowe:
udar mózgu , leczenie, fizjoterapia

Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Trening na bieżni z odciążeniem masy ciała poprzez system Parestand w usprawnianiu chodu u pacjentów we wczesnej fazie udaru mózgu: badanie pilotażowe

Beata Stach, Marcin Błaszcz, Aleksandra Bober, Mariola E. Wodzińska, Joanna Zyznawska

B. Stach, M. Błaszcz, A. Bober, M. E. Wodzińska, J. Zyznawska – Body Weight Supported Treadmill Training with Parestand system as walking therapy of patients early after stroke: a pilot study. FP 2016;16(2);54-63

Streszczenie
Wstęp. Trening na bieżni z odciążeniem masy ciała (z ang. Body Weight Supported Treadmill Training – BWSTT) to wysokiej częstotliwości zadaniowa terapia chodu pacjentów po udarze mózgu. Skuteczność BWSTT została wielokrotnie udowodniona, jednak jego wyższość nad treningiem chodu po naturalnym podłożu jest często kwestionowana. W Polsce jest to rzadko stosowana i badana metoda.
Pacjenci i metody. W badaniu brało udział 20 chodzących pacjentów we wczesnej fazie udaru. Wszyscy pacjenci uczestniczyli w standardowej fizjoterapii opartej o koncepcję Bobath i PNF. Do grupy eksperymentalnej włączono 10 osób dodatkowo otrzymujących trening na bieżni z odciążeniem masy ciała (BWSTT), a do grupy kontrolnej włączono 10 osób dodatkowo otrzymujących trening chodu po naturalnym podłożu. Badanych przed i po skończeniu interwencji oceniono Skalą Równowagi Berg, testem Timed Up & Go, Testem 10-metrowym oraz testem 6-minutowego marszu.
Wyniki. Obie grupy uzyskały istotną statystycznie (p<0,05) poprawę we wszystkich testach funkcjonalnych. BWSTT zwiększyła swój dystans o 108,4±75,7 m, a grupa kontrolna o 57±51,3 m. Różnica pomiędzy grupami nie była istotna statystycznie (p=0,28). BWSTT skróciła czas w teście TUG o 9±1,4 s, a grupa kontrolna o 2,7±1,1 s. Różnica pomiędzy grupami nie była istotna statystycznie (p=0,63). BWSTT uzyskała 7,0±3,7 pkt, a grupa kontrolna 6,6±4,4 pkt poprawy w BBS. Różnica pomiędzy grupami nie była istotna statystycznie (p=0,88). BWSTT podniosła prędkość chodu o 0,25±0,13 m/s, a grupa kontrolna o 0,28±0,13 m/s. Różnica pomiędzy grupami nie była istotna statystycznie (p=0,96).
Podsumowanie. Zarówno BWSTT jak i terapia chodu po naturalnym podłożu może poprawić równowagę, wytrzymałość i szybkość chodu oraz zmniejszyć ryzyko upadków u chodzących pacjentów we wczesnej fazie udaru.

Słowa kluczowe:
udar mózgu, niedowład połowiczy, fizjoterapia, rehabilitacja, chód

Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

1 2 3