Tag: Bożena Jasiak-Tyrkalska

Termogram zespołu bólowego szyjnego odcinka kręgosłupa jako próba obiektywizacji bólu

Bożena Jasiak-Tyrkalska, Bogusław Frańczuk, Janusz Otfinowski

Bożena Jasiak-Tyrkalska, Bogusław Frańczuk, Janusz Otfinowski – The thermogram of cervical spinal pain syndrome as an attempt to objectivize pain. Fizjoterapia Polska 2003; 3(3); 250-255

Streszczenie

Wstęp. W pracy oceniono cechy obrazu termowizyjnego, prześledzono zmienność cech w procesie postępowania rehabilitacyjnego oraz dokonano próby określenia współzależności tych cech z ustąpieniem bólu. Materiał i metody. Badania termowizyjne przeprowadzono na grupie 71 pacjentów poddanych postępowaniu rehabilitacyjnemu z powodu zespołu bólowego szyjnego odcinka kręgosłupa. Wyniki. Z przeprowadzonych badań wynika, że obraz termowizyjny okolicy karku u pacjentów z zespołem bólowym szyjnego odcinka kręgosłupa jest inny niż u osób zdrowych – charakteryzuje się dużą asymetrią temperatury karku i zwiększoną hipertermią karku. W procesie postępowania rehabilitacyjnego uwidacznia się wyraźna ewolucja w kierunku symetrii temperatury karku. Wnioski. Wyniki ustąpienia bólu zależą w sposób istotny od cech obrazu termowizyjnego.

Słowa kluczowe:
termowizja, ból, rehabilitacja
Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Usprawnianie ręki metodą wymuszonego używania u chorych po udarze mózgu

Janusz Otfinowski, Bożena Jasiak-Tyrkalska, Agnieszka Bogunia, Beata Buda

Janusz Otfinowski, Bożena Jasiak-Tyrkalska, Agnieszka Bogunia, Beata Buda – Constraint-induced movement therapy in the rehabilitation of stroke patients. Fizjoterapia Polska 2004; 4(1); 19-24

Streszczenie

Wstęp. W pracy przedstawiono wstępne wyniki postępowania usprawniającego u pacjentów z upośledzeniem funkcji ręki po przebytym udarze mózgu. Podstawą terapii była wprowadzona przez Tauba metoda usprawniania, opisana pod nazwą terapii wymuszania i ograniczania lub terapii wymuszonego używania. W ogólnych założeniach metoda ta polega na okresowym unieruchomianiu sprawnej kończyny górnej, z równoczesnym prowadzeniem intensywnego usprawniania ruchowego upośledzonej funkcjonalnie ręki. Materiał i metoda. Badaniami objęto 10 pacjentów leczonych w Klinice Rehabilitacji WOZ CM UJ w Krakowie z powodu niedowładu połowiczego po przebytym udarze mózgu. Wśród chorych było 5 mężczyzn i 5 kobiet, w wieku od 57 do 77 lat, średnio 66,5. Okres, jaki upłynął od udaru mózgu wynosił od 1 do 50 miesięcy, średnio 11,4 miesiąca. U wszystkich chorych zastosowano wyżej opisaną terapię. Wyniki. U wszystkich chorych po 2-tygodniowym okresie usprawniania stwierdzono skrócenie czasu wykonania testów manualnych oraz wyraźną poprawę funkcji niesprawnej ręki. Wnioski. Zastosowana metoda jest skuteczna w usprawnianiu chorych z niedowładem połowiczym po udarze mózgu.

Słowa kluczowe:
udar mózgu, ręka, metoda CIMT
Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Ocena skuteczności dwóch różnych zabiegów termoterapeutycznych w procesie postepowania rehabilitacyjnego w zmianach zwyrodnieniowych stawu kolanowego

Bożena Jasiak-Tyrkalska, Bogusław Frańczuk, Jolanta Jaworek, Daniela Mosurska

Bożena Jasiak-Tyrkalska, Bogusław Frańczuk, Jolanta Jaworek, Daniela Mosurska – An evaluation of the effectiveness of two different thermal therapy procedures in the rehabilitation of patients with degenerative changes in the knee joint. Fizjoterapia Polska 2004; 4(2); 157-162

Streszczenie

Wstęp. Celem pracy jest ocena i porównanie skuteczności przeciwbólowego działania zabiegów termoterapii w powiązaniu z zabiegiem magnetoterapii oraz ćwiczeniami czynnymi w odciążeniu poprawiającymi sprawność funkcjonalną stawu kolanowego ze zmianami zwyrodnieniowymi. Materiał i metoda. Badanie poziomu bólu, zakresu ruchów oraz siły grup mięśniowych stawu kolanowego przeprowadzono przed i po postępowaniu rehabilitacyjnym u 48 pacjentów podzielonych losowo na dwie grupy po 24 osoby. Wyniki. W obu grupach stwierdzono zmniejszenie średniego poziomu bólu oraz deficytu ruchu zginania w stawie kolanowym. Nie odnotowano zmian w przyroście średniej siły grup mięśniowych zginaczy i prostowników stawu kolanowego. Wnioski. W przeciwbólowym działaniu oraz w poprawie funkcji stawu kolanowego ze zmianami zwyrodnieniowymi, program rehabilitacyjny z zastosowaniem krioterapii miejscowej okazał się skuteczniejszy od programu z zastosowaniem nagrzewania lampą Sollux.

Słowa kluczowe:
gonartroza, ból, magnetoterapia, krioterapia
Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Czynniki ryzyka osteoporozy a BMD u kobiet po menopauzie

Bożena Jasiak-Tyrkalska, Jolanta Jaworek, Bogusław Frańczuk

Bożena Jasiak-Tyrkalska, Jolanta Jaworek, Bogusław Frańczuk – Osteoporosis risk factors vs. BMD in post-menopausal women. Fizjoterapia Polska 2006; 6(2); 126-132

Streszczenie

Wstęp. Jak wiadomo, główną cechą charakteryzującą osteoporozę jest kruchość kości, której powikłaniami są złamania. W związku z tym podstawowym celem jej leczenia jest zapobieganie złamaniom przez podtrzymanie lub zwiększenie masy kości, zapobieganie upadkom i urazom, zmniejszenie ostrych i przewlekłych dolegliwości oraz poprawa funkcji fizycznych i psychospołecznych. Podkreślić należy znaczenie zwiększonej aktywności fizycznej jako jednego z czynników ochronnych, zapobiegających złamaniom kości w wieku starszym. Osteoporoza staje się więc coraz większym problemem nie tylko natury medycznej, ale także społeczno-ekonomicznej. Ten dynamicznie narastający problem stał się przesłanką do napisania pracy, której celem jest wykazanie, czy i w jakim stopniu wybrane czynniki takie jak wiek, masa ciała oraz aktywność fizyczna, wpływają na poziom gęstości mineralnej kości (BMD) u kobiet po menopauzie. Materiał i metody. Badaniami objęto 54 kobiety, średnia wieku 66,8 lat. Gęstość mineralną kości, którą oceniano na podstawie badania densytometrycznego, przeciwstawiano czynnikom ryzyka osteoporozy i oceniano współzależność. Na podstawie masy i wysokości ciała badanych wyliczono indeks masy ciała (BMI). Dane o aktywności fizycznej dotyczące okresu ostatnich kilkunastu lat uzyskano z wywiadu. Dla oceny poziomu aktywności fizycznej zastosowano własnej konstrukcji 4-stopniową skalę oceny. Wyniki. Wykazano znamienną ujemną zależność pomiędzy gęstością mineralną kości (BMD) a wiekiem badanych kobiet, (p<0,01). Na podobnym poziomie (p<0,01) wykazano korelację pomiędzy gęstością mineralną kości (BMD) a indeksem masy ciała (BMI) badanych kobiet. Natomiast bardzo wysoką korelację na poziomie istotności p<0,001 wykazano z analizy zależności pomiędzy gęstością mineralną kości (BMD) a aktywnością fizyczną badanych kobiet. Wnioski. Znamiennym czynnikiem w profilaktyce osteoporozy jest aktywność fizyczna. Wiek niekoniecznie musi być istotnym czynnikiem ryzyka osteoporozy. Umiarkowana nadwaga wpływa pozytywnie na poziom BMD.

Słowa kluczowe:
osteoporoza, masa ciała, aktywność fizyczna

Wybrane czynniki demograficzne i kliniczne a skuteczność metody wymuszonego używania w usprawnianiu ręki osób po udarze mózgu

Bożena Jasiak-Tyrkalska, Janusz Otfinowski, Beata Buda

Bożena Jasiak-Tyrkalska, Janusz Otfinowski, Beata Buda – Selected demographic and clinical factors and the efficacy of the Constraint-Induced Movement Therapy (CIMT) of the hand after stroke. Fizjoterapia Polska 2007; 7(1); 21-28

Streszczenie

Wstęp. Autorzy podjęli próbę oceny wpływu wybranych czynników demograficznych i klinicznych, takich jak wiek, płeć, strona niedowładna oraz czas od wystąpienia udaru, na skuteczność metody wymuszonego używania (ang. Constraint — lnduced Movement Therapy) w usprawnianiu niedowładnej ręki u osób po udarze mózgu. W ogólnych założeniach metoda ta polega na okresowym unieruchomieniu sprawnej kończyny górnej, z równoczesnym prowadzeniem intensywnego usprawniania ruchowego upośledzonej funkcjonalnie kończyny. Krótko i lapidarnie można ją zdefiniować jako strategię aktywizującą niedowładne mięśnie kończyny poprzez ograniczenie lub całkowite uniemożliwienie używania kończyny zdrowej. Materiał i metody. Badaną grupę stanowiło 21 osób (11 kobiet i 10 mężczyzn) po przebytym udarze mózgu. Średni wiek badanych wynosił 65 lat. Kryterium oceny skuteczności postępowania usprawniającego był czas wykonania upośledzoną ruchowo ręką testu funkcjonalnego, składającego się z 10 prostych czynności życia codziennego. Badania przeprowadzono 4-krotnie: przed przystąpieniem do programu, po 2-tygodniowym okresie intensywnego usprawniania w warunkach szpitalnego oddziału rehabilitacji oraz po 4 i 12 tygodniach samodzielnego usprawniania w warunkach domowych. Wyniki. Analizując uzyskane wyniki nie wykazano znamiennego wpływu wybranych czynników na skuteczność zastosowanej metody usprawniania ręki u osób po udarze mózgu. Wnioski. Bez względu na wiek i płeć pacjentów po udarze mózgu, zastosowana metoda CIMT jest znamiennie skuteczna w usprawnianiu niedowładnej ręki. Czas od wystąpienia udaru nie ma wpływu na skuteczność usprawniania niedowładnej ręki metodą CIMT. Usprawnianie metodą CIMT, niezależnie od strony udaru, w jednakowym stopniu aktywizuje funkcję niedowładnej ręki.

Słowa kluczowe:
udar mózgu, usprawnianie ręki, metoda wymuszonego używania

Ocena skuteczności dwóch różnych zabiegów fizykalnych w kompleksowej fizjoterapii podeszwowej ostrogi piętowej

Bożena Jasiak-Tyrkalska, Jolanta Jaworek, Bogusław Frańczuk

Bożena Jasiak-Tyrkalska, Jolanta Jaworek, Bogusław Frańczuk – Efficacy of two different physiotherapeutic procedures in comprehensive therapy of plantar calcaneal spur. Fizjoterapia Polska 2007; 7(2), 145-154

Streszczenie

Wstęp. Ostroga piętowa jest to choroba powodująca bóle w okolicy wyrostka przyśrodkowego guza piętowego. Przyczyną bólu jest nacisk skoncentrowany na okolice przyczepu rozcięgna podeszwowego do kości piętowej. Zasadniczym rodzajem leczenia ostrogi piętowej jest fizjoterapia. Jako zabieg fizykalny stosuje się najczęściej ultradźwięki. Obecnie coraz częściej stosuje się fonoforezy, czyli leczenie ultradźwiękami, w którym substancję sprzęgającą aplikator ze skórą, zastępuje lek w postaci żelu. Celem pracy jest ocena skuteczności oraz porównanie metod postępowania fizjoterapeutycznego w ostrodze piętowej z zastosowaniem ultradźwięków oraz fonoforezy. Materiał i metody. Badaniami objęto 40 pacjentów leczonych z powodu podeszwowej ostrogi piętowej, podzielonych losowo na dwie grupy: A z fonoforezy oraz B z ultradźwiękami. Wiek badanych wahał się w granicach 35-80 lat (średnia wieku 57,3 lat). Podstawowym warunkiem zakwalifikowania do badań był brak współistnienia chorób układowych, uogólnionych stanów zapalnych oraz przebytych urazów. Jako kryterium oceny skuteczności postępowania fizjoterapeutycznego przyjęto badania: subiektywnego odczucia bólu skalą VAS, zakresu ruchów zgięcia podeszwowego i odwracania stopy oraz siły grup mięśniowych kształtujących sklepienie podłużne stopy. W celu wnikliwszej charakterystyki, uwzględniającej czynniki ryzyka ostrogi piętowej, w badanych grupach wyznaczano BMI oraz kąt kostkowy Trójkąta Bogdanowia, określający wielkość sklepienia podłużnego stopy. Wyniki. Osoby z podeszwową ostrogą piętową charakteryzują się nadwagą oraz nieznacznym stopniem płaskostopia podłużnego. Wykazano istotne obniżenie poziomu bólu na poziomie p<0,001 w grupie A i na poziomie p<0,01 w grupie B. Podobnie w zakresie ruchu, zarówno zgięcia, jaki odwracania stopy wykazano poprawę na poziomie p<0,001. Także siły grup mięśniowych zginaczy i odwracaczy stopy wzrosły istotnie w obu grupach, odpowiednio na poziomie p<0,001 w grupie A i p<0,05 w grupie B. Wnioski. Obraz kliniczny osób z ostrogą piętową to w większości nadwaga i nieznaczny stopień płaskostopia podłużnego. Zabieg fizykalny fonoforezy jest istotnie skuteczniejszy od zabiegu ultradźwięków w postępowaniu fizjoterapeutycznym podeszwowej ostrogi piętowej.

Słowa kluczowe

ostroga piętowa, leczenie, skuteczność

Porównanie efektu treningu na bieżni ruchomej z treningiem na cykloergometrze rowerowym u pacjentów z miażdżycą kończyn dolnych – doniesienie wstępne

Robert Kowalski, Bożena Jasiak-Tyrkalska, Tomasz Brzostek, Bogusław Frańczuk

Robert Kowalski, Bożena Jasiak-Tyrkalska, Tomasz Brzostek, Bogusław Frańczuk – Comparison of treadmill training and cycle ergometer training in claudicants – pilot study. Fizjoterapia Polska 2007; 7(4); 438-446

Streszczenie
Wstęp. Celem pracy jest próba bezpośredniego porównania skuteczności treningu prowadzonego na bieżni z treningiem prowadzonym na cykloergometrze rowerowym u chorych z chromaniem przestankowym, przy zastosowaniu wysiłku o intensywności nie doprowadzającej do wystąpienia bólu oraz ocena wpływu odmiennych metod treningu na subiektywnie odczuwane możliwości funkcjonalne chorego w zakresie chodu i na jego jakości życia. Materiał i metody. 12 mężczyzn, w wieku od 50 do 70 lat, z miażdżycą kończyn dolnych, w drugim stadium choroby wg skali Fontaine’a, z objawami chromania przestankowego, zostało losowo podzielonych na 2 grupy: trenującą na bieżni oraz trenującą na cykloergometrze rowerowym. Ćwiczenia prowadzono przez 3 miesiące, 3 razy w tygodniu w sesjach po 30 minut. Trening prowadzono do 85% czasu wystąpienia chromania. Skuteczność treningu oceniano badaniem czasu do wystąpienia chromania na bieżni i cykloergometrze rowerowym oraz oceną przez chorego jego jakości życia (SF-36) i możliwości funkcjonalnych w zakresie chodu (WIQ). Wyniki. Wykazano obiektywne zwiększenie dystansu chromania przestankowego zarówno w grupie ćwiczącej na bieżni ruchomej, jak i na cykloergometrze rowerowym, od min. 152% do maks. 682% wartości wyjściowej. Poprawa obserwowana w grupie ćwiczącej na cykloergometrze rowerowym była podobna do poprawy obserwowanej w grupie ćwiczącej na bieżni ruchomej. Stwierdzono wzrost samooceny możliwości funkcjonalnych w zakresie chodu (wg WIQ) oraz poprawę jakości życia (wg SF-36). Wnioski. Trening fizyczny, prowadzony zarówno na bieżni ruchomej, jak i na cykloergometrze rowerowym, powoduje wzrost dystansu chromania i subiektywną poprawę możliwości funkcjonowania w zakresie lokomocji. Osiągnięte w obu grupach rezultaty są podobne.
Słowa kluczowe
chromanie przestankowe, trening, skuteczność treningu