Tag: Krzysztof Gieremek

Elektrostymulacja postępem w fizjoterapeutycznym leczeniu obrzęków chłonnych

Krzysztof Gieremek, Jolanta Rojczyk-Chmarek, Zbigniew Śliwiński

Krzysztof Gieremek, Jolanta Rojczyk-Chmarek, Zbigniew Śliwiński – Electrostimulation as an improved physical therapy treatment of lymphoedema. Fizjoterapia Polska 2002; 2(4); 300-305

Streszczenie
Wstęp. W pracy przedstawione zostały morfologiczne i elektrofizjologiczne właściwości mięśni gładkich naczyń limfatycznych. Omówione zostały najczęstsze zaburzenia układu limfatycznego wraz z mechanizmem powstawania obrzęku limfatycznego. W formie przeglądowej opisane zostały znane i stosowane metody fizjoterapii takie jak ucisk zewnętrzny, kompresja pneumatyczna, masaż ciśnieniowy, drenaż ręczny, ćwiczenia leczniczo-ruchowe. Materiał i metody. Tematem głównym pracy jest oryginalna metoda elektrostymulacji mięśni gładkich, która uwzględnia odrębność elektrofizjologiczną mięśni naczyń limfatycznych. Szczegółowo zostały opisane rodzaje impulsów elektrycznych użytych do tego rodzaju zabiegu, opcje programowe tj. program terapeutyczny i profilaktyczny oraz opisana została metodyka zabiegu. W pracy zamieszczone zostały również przykładowe schematy postępowania terapeutycznego wraz z ich przeznaczeniem klinicznym. Wnioski. Przedstawiona metoda elektrostymulacji jak i zaprezentowany do tego celu aparat jest pierwszym tego rodzaju rozwiązaniem konstrukcyjnym, które uwzględnia specyfikę budowy i czynność układu limfatycznego. Tego rodzaju stymulacja znajdzie zapewne zastosowanie w wielu dziedzinach medycyny, gdzie często dużym problemem terapeutycznym są obrzęki pochodzenia limfatycznego.

Słowa kluczowe:
układ limfatyczny, obrzęki chłonne, metody fizjoterapii, elektrostymulacja

Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Nowy rodzaj trakcji szyjnej wytwarzającej drgania mechaniczne (wibracje) w terapii kompleksowej chorych ze spondylozą szyjnego odcinka kręgosłupa

Krzysztof Gieremek, Edward Saulicz, Zbigniew Śliwiński, Monika Grygorowicz, Aleksander Socha, Janusz Kubacki

Krzysztof Gieremek, Edward Saulicz, Zbigniew Śliwiński, Monika Grygorowicz, Aleksander Socha, Janusz Kubacki – A new type of cervical traction generating mechanical pulsations (vibration) in the comprehensive treatment of patients with cervical spondylosis. Fizjoterapia Polska 2003; 3(2); 99-105

Streszczenie
Wstęp. Celem pracy jest próba oceny skuteczności terapeutycznej nowego wyciągu wibracyjnego (wg Glissona) oraz wyciągu tradycyjnego tego typu u pacjentów z rozpoznaną dyskopatią lub spondyloartrozą szyjnego odcinka kręgosłupa. Materiał i metody. Badania przeprowadzono na dwóch grupach chorych objętych leczeniem ambulatoryjnym z powodu spondylozy szyjnego odcinka kręgosłupa. Grupę eksperymentalną (n = 35) i grupę kontrolną (n = 33) objęto typowym leczeniem kompleksowym (masaże, DKF, solux, DD, ultradźwięki). Odmienność postępowania leczniczego wynikała z rodzaju zastosowanego wyciągu szyjnego wg Glissona. W grupie eksperymentalnej do typowego zestawu trakcji szyjnej tuż powyżej pętli Glissona przymocowano urządzenie wytwarzające drgania o częstotliwości 100 Hz i amplitudzie 0,2 mm. Wyniki. Testami statystycznymi (Chi2 = 9,672; dla a = 0,046) wykazano silną zależność pomiędzy rodzajem zastosowanego wyciągu a wynikami leczenia, wskazując na większą skuteczność wyciągu wibracyjnego. Uzyskano także, potwierdzone statystycznie, przyrosty ruchomości kręgosłupa w odcinku szyjnym we wszystkich płaszczyznach, a także osiągnięto poprawę funkcji chwytu (hand grip) lewej i prawej ręki.Wnioski. Badania potwierdziły dobrą tolerancję przez pacjentów zabiegu opartego na wyciągu szyjnym typu Glissona wzbogaconego o urządzenie wytwarzające wibracje. Wyciąg ten powodował szybsze cofanie się badanych dolegliwości chorobowych, tj.: bólu, zwiększonego napięcia mięśniowego i wrażliwości mięśni szyi na dotyk.

Słowa kluczowe:
wyciąg wg Glissona, masaż wibracyjny, spondyloza szyjna

Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Terapia wysokotonowa w kompleksowym usprawnianiu dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym

Zbigniew Śliwiński, Bartłomiej Halat, Krzysztof Gieremek, Beata Ufniak, Jolanta Chmarek-Rojczyk

Zbigniew Śliwiński, Bartłomiej Halat, Krzysztof Gieremek, Beata Ufniak, Jolanta Chmarek-Rojczyk – High-tone therapy in the comprehensive rehabilitation of children with cerebral palsy. Fizjoterapia Polska 2003; 3(3); 231-242

Streszczenie

Wstęp. Autorzy przedstawiają możliwość wykorzystania terapii wysokotonowej w kompleksowym usprawnianiu dzieci z porażeniem mózgowym. Jest to urządzenie do stymulacji nerwów i mięśni prądem elektrycznym o częstotliwości odpowiadającej akustycznemu pasmu drgań pomiędzy 4400 a 12300 Hz. Terapia wysokotonowa powoduje szereg korzystnych zmian w organizmie, m.in. rozprasza ośrodki bólu i stany zapalne, intensyfikuje przemianę materii, zwiększa miejscowe ukrwienie, wspomaga dyfuzję komórkową, polepsza odżywianie tkanek, przyspiesza resorpcję obrzęków, odtwarza pierwotną strukturę tkankową również mięśni, zmniejsza napięcie mięśni poprzecznie prążkowanych. Materiał i metody. Obserwacji poddano 19 dzieci z czterokończynowym, spastycznym porażeniem mózgowym w wieku od 4 do 17 lat, które przebywały na turnusie rehabilitacyjnym w Ośrodku Rehabilitacji Dzieci i Dorosłych SP ZOZ w Zgorzelcu. Badano sprawność manualną rąk, zakresy ruchomości stawów promieniowo-nadgarstkowego i skokowego. Mierzono obwody rąk i stóp oraz oceniano stereotyp chodu przed rozpoczęciem usprawniania i po jego zakończeniu. W programie terapeutycznym każde z badanych dzieci poddano 30-minutowemu zabiegowi programem hoSti-Scan z użyciem aparatu WaDiT-12, po którym wykonywano stymulacje mięśni zginających grzbietowo rękę i stopę. Uzyskane wyniki badań opracowano statystycznie. Wyniki. Ocena sprawności manualnej ręki wg Monachijskiej Funkcjonalnej Diagnostyki Rozwojowej w badanej grupie dzieci wskazuje, że czterotygodniowy program usprawniania połączony z terapią wysokotonową w sposób istotny statystycznie wpływa na poprawę funkcji manualnych ręki. Wszystkie dzieci bardzo dobrze znosiły terapię wysokotonową. Wnioski. Poprawa sprawności manualnej ręki, ruchomości stawów promieniowo-nadgarstkowych i skokowych oraz poprawa stereotypu chodu pozwalają stwierdzić, że jest to zabieg pomocny w usprawnianiu dziecka z mózgowym porażeniem spastycznym.

Słowa kluczowe:
terapia wysokotonowa, metodyka zabiegu, wyznaczniki chodu, Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa
Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Pomiary w warunkach izokinetycznych – obszary zastosowania w fizjoterapii

Monika Grygorowicz, Janusz Kubacki, Bogdan Bacik, Krzysztof Gieremek, Anna Polak

Monika Grygorowicz, Janusz Kubacki, Bogdan Bacik, Krzysztof Gieremek, Anna Polak – Isokinetic measurements – areas of application in physiotherapy. Fizjoterapia Polska 2006; 6(3); 238-244

Streszczenie
Celem artykułu jest przybliżenie koncepcji ćwiczeń izokinetycznych po raz pierwszy przedstawionej przez Hislop’a i Perrineia w 1967 r. W literaturze polskiej nie znaleziono pracy, która w sposób scalony omawiałaby powyższy temat. Stąd, w oparciu o liczne zagraniczne doniesienia naukowe, autorzy zdecydowali się przedstawić ćwiczenia izokinetyczne polskim fizjoterapeutom i lekarzom. Thistle i in. definiują ćwiczenia izokinetyczne jako dynamiczny skurcz mięśniowy z kontrolowaną i utrzymywaną stałą prędkością ruchu (iso-stały kinetic-ruch) realizowany z wykorzystaniem specjalistycznych urządzeń do tego rodzaju ćwiczeń. Testy izokinetyczne są bardzo precyzyjnym narzędziem diagnostycznym umożliwiającym ocenę stopnia uszkodzenia tkanek miękkich. Powszechne zastosowanie badań siły izokinetycznej mięśni w praktyce klinicznej oparte jest na ich oczywistej zasadności i wiarygodności w określeniu stanu i funkcji nerwowo-mięśniowych. Zwolennicy pomiarów i ćwiczeń izokinetycznych, wykorzystujący ją w praktyce, potwierdzają fakt, iż dają one możliwość precyzyjnego badania właściwości mięśni i obiektywizacji wyników. Wyniki rejestrowane w trakcie testów, umożliwiają bardzo precyzyjną diagnostykę testowanych mięśni w różnych warunkach biomechanicznych realizowanego ruchu. Pozwalają na ocenę stanu funkcjonalnego mięśni poprzez porównanie pracy kontralateralnej, ipsilateralnej, konfrontacji z danymi prawidłowymi, czy z wynikami w grupach kontrolnych. Ponadto, Testy izokinetyczne umożliwiają graficzne przedstawianie zależności pomiędzy badanymi cechami w każdym punkcie realizowanego ruchu. Sprzyja to wykorzystaniu izokinetyki do diagnostyki w stanach pourazowych narządu ruchu. W pracy opisane zostały obszary wykorzystania pomiarów izokinetycznych i zasady ich wykonywania. Ponadto omówiono główne parametry biomechaniczne, w oparciu, o które przeprowadza się analizę dynamicznych właściwości mięśniowych.

Słowa kluczowe:
ćwiczenia izokinetyczne, szczytowy moment siły, wskaźniki biomechaniczne, warunki dynamiczne

Ograniczenia, utrudnienia i wymagania stawiane fizjoterapii u osób starszych

Krzysztof Gieremek, Janusz Nowotny, Tadeusz Szymon Gaździk, Wojciech Cieśla

Krzysztof Gieremek, Janusz Nowotny, Tadeusz Szymon Gaździk, Wojciech Cieśla – Restrictions, impediments and requirements in physiotherapy of the elderly. Fizjoterapia Polska 2007; 7(2), 198-205

Streszczenie

Proces starzenia się jest nieuchronnym i dynamicznym procesem prowadzącym do szeregu niekorzystnych zmian zarówno w obrębie narządu ruchu jak i narządów wewnętrznych oraz osłabienia możliwości regeneracyjnych i kompensacyjnych organizmu. W przypadku pojawiającej się choroby, czy dysfunkcji powrót do pełnej, wcześniejszej sprawności jest utrudniony często nawet niemożliwy, wpływając na jakość życia osoby starszej. Współistniejące problemy natury psychologicznej, dotyczące postawy osoby starszej wobec własnej choroby, a także jej oczekiwania w stosunku do najbliższego otoczenia powodują, iż rehabilitacja, a w niej fizjoterapia osób starszych wymagają nieco odmiennego podejścia na wielu kierunkach oddziaływania. W pracy przedstawione zostały zadania, które powinno realizować się w ramach fizjoprofilaktyki gerontologicznej, a także środki lecznicze stosowane w ramach tzw.: właściwej terapii i profilaktyki wtórnej u pacjentów geriatrycznych. Zwrócono uwagę na zasady planowania indywidualnych zajęć ruchowych ze szczególnym uwzględnieniem oceny stanu funkcjonalnego każdej osoby. Oprócz przykładowych form i środków aktywności fizycznej przeznaczonych dla osób starszych przedstawione zostały uwagi i najczęstsze problemy, z którymi można spotkać się przy wykonywaniu niektórych zabiegów fizykoterapeutycznych u tych osób.

Słowa kluczowe

geriatria, wyznaczniki fizjoterapii, fizjoterapia osób starszych, kinezyterapia

Ocena termowizyjna temperatur kończyn górnych po kriostymulacji u pacjentów po udarze mózgu

Zbigniew Śliwiński, Piotr Płaza, Krzysztof Gieremek, Wojciech Kufel, Beata Michalak, Bartłomiej Halat, Grzegorz Śliwiński, Magdalena Wilk

Zbigniew Śliwiński, Piotr Płaza, Krzysztof Gieremek, Wojciech Kufel, Beata Michalak, Bartłomiej Halat, Grzegorz Śliwiński, Magdalena Wilk – Thermovisual evaluation of temperatures of the upper limbs following cryostimulation in post-stroke patients. Fizjoterapia Polska 2008; 8(1); 23-34

Streszczenie
Wstęp. Udar mózgu jest bardzo poważną jednostką chorobową zagrażającą życiu, niezależnie od tego jaki jest obraz kliniczny w chwili rozpoczęcia. W większości przypadków udar jest konsekwencją ogólnoustrojowych chorób naczyniowych, jakimi są miażdżyca i nadciśnienie tętnicze. Materiał i metody. Grupę badaną stanowiło 103 pacjentów, w tym 52 to chorzy po przebytym udarze mózgu z niedowładną kończyną górną, a 51 to osoby zdrowe. W grupie chorych było 18 kobiet i 34 mężczyzn, w grupie zdrowych 41 kobiet i 10 mężczyzn. Średnia wieku chorych mężczyzn 55,6 lat, a kobiet 66,1 lat. Średnia wieku grupy kontrolnej wynosiła 37,2 lata. Kriostymulację miejscową stosowano: u pacjentów po udarze na ręce i przedramieniu kończyny niedowładnej, natomiast u pacjentów zdrowych na ręce i przedramieniu prawej kończyny górnej. Kończyna była schładzana przez sześć minut. Oceny temperatur dokonano kamerą termowizyjną Agema 570.Wyniki. Schładzanie jednego tylko przedramienia powoduje obniżenie się temperatury. U chorych po udarze mózgu uzyskuje się szybszy powrót do temperatury początkowej. Wydaje się, że jest to związane z lepszym działaniem mechanizmów chroniących przed utratą ciepła. W tej grupie bowiem, wartości temperatur są wyższe. W grupie kontrolnej temperatura w kończynie nieschładzanej spada średnio o 1,6 stopni C, a u chorych tylko o 1,3 stopni C. Wnioski. Temperatury powierzchni przedramienia poddawanego sześciominutowej krioterapii różnią się u chorych z udarem mózgowym i u zdrowych, a wiązać to należy z uszkodzenia mózgu po udarze. Zjawisko kontralateralizacji, tzn. spadku temperatury w kończynie nieschładzanej występuje zarówno u pacjentów po udarze, jak i ludzi zdrowych z grupy kontrolnej. Spadki temperatur wywołane schładzaniem w kończynach oziębianych są wyższe u chorych niż u zdrowych. U pacjentów po udarze mózgu szybszy jest powrót temperatury do wartości wyjściowych. W 15 minut po krioterapii nie pojawia się efekt wyrównania temperatury do wyjściowej ani jej przewyższenie w stosunku do wartości początkowych w kończynie schładzanej.
Słowa kluczowe
udar mózgu, kriostymulacja, termowizja, gra naczyniowa

Ocena efektów usprawniania z wykorzystaniem terapii wysokotonowej u pacjentów po udarze mózgu

Zbigniew Śliwiński, Piotr Płaza, Krzysztof Gieremek, Wojciech Kufel, Beata Michalak, Bartłomiej Halat, Grzegorz Śliwiński, Magdalena Wilk

Zbigniew Śliwiński, Piotr Płaza, Krzysztof Gieremek, Wojciech Kufel, Beata Michalak, Bartłomiej Halat, Grzegorz Śliwiński, Magdalena Wilk – Assessment of the effect of high-tone power therapy in rehabilitation of stroke patients. Fizjoterapia Polska 2008; 8(2); 197-205

Streszczenie
Wstęp. Terapia wysokotonowa jest nową metodą stymulacji nerwów i mięśni za pomocą prądu elektrycznego o częstotliwości odpowiadającej akustycznemu pasmu drgań pomiędzy 4 400 Hz do 12 300 Hz. Użycie dwóch par elektrod umożliwia powstanie dynamicznego pola elektrycznego w głębi tkanek. Celem pracy była ocena funkcji kończyny górnej u chorych po udarze mózgu z niedowładem połowiczym, u których w procesie usprawniania zastosowano terapię wysokotonową. Materiał i metody. Badaniom poddano 16 mężczyzn w wieku 46-72 lat i 4 kobiety 67-74 lat o różnej etiologii. Sprawność ręki określano przez badane siły chwytu, a zakresy ruchów wg ISOM oraz wielkość napięcia spastycznego wg Ashworth. Wyniki. U pacjentów zwiększyła się siła chwytu ręki z równoczesną poprawą kątowych zakresów ruchomości w stawie promieniowo-nadgarstkowym kończyny porażonej. Zmniejszyło się napięcie spastyczne w badanej kończynie o 0.35 w skali Ashworth. Analiza pomiarów linijnych uwidacznia istotne statystycznie zmiany obwodów tylko na poziomie ramienia. Wnioski. Kompleksowa fizjoterapia, z wykorzystaniem terapii horyzontalnej, zastosowana u pacjentów po udarze mózgu, spowodowała istotną poprawę funkcji leczonej kończyny górnej. Terapia wysokotonowa jest dobrze tolerowana przez pacjentów z porażeniem połowiczym pomimo długiego czasu trwania zabiegu.
Słowa kluczowe
test Ashworth, terapia wysokotonowa, stymulacja hoSti-Scan, efekt sekundarny

Ocena zmian pobudliwości nerwu czuciowego wskutek zabiegów miejscowego chłodzenia

Edyta Jarzębska, Anna Polak, Janusz Kubacki, Krzysztof Gieremek

Edyta Jarzębska, Anna Polak, Janusz Kubacki, Krzysztof Gieremek – Assessment of changes in the excitability of the medial antebrachial cutaneous nerve caused by localised cooling procedures. Fizjoterapia Polska 2009; 9(1); 39-50

Streszczenie
Wstęp. Niskie temperatury są stosowane w terapii między innymi ze względu na ich działanie przeciwbólowe oraz przeciwzapalne. Celem pracy była ocena zmian pobudliwości czuciowego nerwu skórnego przyśrodkowego przedramienia (n. s. p. p.; n. cu-taneus antebrachii medialis) pod wpływem miejscowych zabiegów krioterapeutycznych. Materiał i metody. Badanie przeprowadzono u 108 zdrowych ochotników w wieku od 20 do 25 lat, podzielonych losowo do trzech grup porównawczych A, B i C. Bezpośrednio przed zabiegiem u każdej z osób zbadano temperaturę skóry w obszarze unerwienia n. s. p. p. i przeprowadzono pomiar chronaksji badanego nerwu. Następnie w grupie AiB w okolicy ramienia i przedramienia (w obszarze unerwienia n. s. p. p.) wykonano zabiegi ochładzania okładami żelowymi schłodzonymi do temperatury -10°C. Chłodzenie w grupie A trwało 20 minut, w grupie B 4 minuty. W grupie C w obszarze unerwienia n. s. p. p. wykonano 2-minutowy zabieg ochładzania parami ciekłego azotu o temperaturze -160C. Chronksymetria i pomiary temperatury skóry były wykonane ponownie bezpośrednio po oraz 20 minut po zaprzestaniu chłodzenia. Wyniki. W grupie A znamienne statystycznie wydłużenie chronaksji, w stosunku do stanu sprzed zabiegu, stwierdzono bezpośrednio po zabiegu oraz 20 minut po zabiegu. W grupie B istotne statystycznie wydłużenie chronaksji stwierdzono bezpośrednio po zabiegu w stosunku do stanu sprzed zabiegu. Natomiast w grupie C istotne statystycznie wydłużenie chronaksji wystąpiło 20 minut po zabiegu, w stosunku do stanu sprzed zabiegu. Wnioski. Wszystkie metody chłodzenia zastosowane w grupach porównawczych spowodowały obniżenie pobudliwości n. s. p. p. Najdłużej efekt zmniejszenia pobudliwości n. s. p. p. utrzymywał się w grupie A i C.
Słowa kluczowe
nerw czuciowy, pobudliwość, krioterapia

Kodeks Etyczny Fizjoterapeuty Rzeczypospolitej Polskiej

Wojciech Kiebzak, Krzysztof Gieremek, Marian Florczyk, Marek Kiljański

Wojciech Kiebzak, Krzysztof Gieremek, Marian Florczyk, Marek Kiljański – Physiotherapist Ethical Code in Polish Republic. Fizjoterapia Polska 2009; 9(3); 266-272

Streszczenie
Praca wyróżnia człowieka jako osobę ze wszystkich stworzeń. Człowiek jako byt podmiotowy jest uzdolniony do planowego i celowego działania. Zmierza do spełnienia siebie, stanowi o sobie i w jakiś sposób o innych. Pracę wykonuje się z drugim i dla drugiego. Ma ona charakter wspólnotowy. Troska o godność człowieka i dobro wspólnoty wymaga zachowania pewnych istotnych wartości, norm etycznych i wynikających z nich postaw. Kodeks Etyczny Fizjoterapeuty ukazujący relacje między fizjoterapeutą a pacjentem wyznacza postawy zawodowo-moralne w relacji między tymi osobami. Kodeks ten nie ogranicza się tylko do tej szczególnej relacji, ale uwzględnia również powinności fizjoterapeuty wobec społeczeństwa, lekarzy i współpracowników. Wśród siedmiu rozdziałów są i te, które wyznaczają drogę odpowiedzialnego przygotowania się do tego zawodu, jak i ciągłego dokształcania. Dlatego też Kodeks zasługuje na najwyższe uznanie. Jego pierwsze zdanie odnoszące się do życia i pracy fizjoterapeuty: Szanować prawa i godność każdego człowieka jest duszą i fundamentalną myślą tego Kodeksu. Dziś, gdy normalność zostaje zastąpiona i wypierana przez nienormalność, a nienormalność traktuje się jako normę, Kodeks ten powinien okazać się bardzo pomocny również dla studentów fizjoterapii. Deontologia jako etyka zawodowa domaga się od kandydata na studia, by decyzję podejmował nie tylko w sposób wolny, ale i odpowiedzialny. Odpowiedzialny za najwyższą wartość jaką jest człowiek. Dlatego myśląc o przyszłych obowiązkach zawodowych temu człowiekowi (pacjentowi) winien primum non nocere!!!
Słowa kluczowe
Kodeks Etyczny Fizjoterapeuty

Badanie wpływu krioterapii i diatermii na pobudliwość nerwów czuciowych u osób zdrowych

Barbara Szpotowicz, Anna Polak, Krzysztof Gieremek, Cezary Kucio, Janusz Kubacki, Piotr Czech

Barbara Szpotowicz, Anna Polak, Krzysztof Gieremek, Cezary Kucio, Janusz Kubacki, Piotr Czech – Study of the effects of cryotherapy and diathermy on cutaneous nerve excitability in healthy people. Fizjoterapia Polska 2011; 11(2); 123-134

Streszczenie
Celem pracy była ocena i porównanie zmian pobudliwości czuciowej nerwu skórnego przyśrodkowego przedramienia (n. s. p. p.) pod wpływem zabiegów ochładzania i ogrzewania u osób zdrowych. Badanie przeprowadzono u 133 zdrowych ochotników w wieku od 19 do 36 lat, których losowo przydzielono do jednej z czterech grup porównawczych A, B, C i D. Bezpośrednio przed zabiegiem u każdej z osób przeprowadzono pomiar temperatury skóry w obszarze unerwienia n. s. p. p. oraz zbadano pobudliwość włókien czuciowych za pomocą chronaksymetrii. Następnie w grupie A przeprowadzono 20-minutowy zabieg ochładzania za pomocą okładów żelowych schłodzonych do temperatury -10°C. W grupie B ochotników poddano 2-minutowemu chłodzeniu parami azotu o temperaturze -160°C. W grupie C wykonano zabiegi promieniowaniem mikrofalowym o mocy wynoszącej średnio 100 W. W grupie D przeprowadzono diatermię krótkofalową o mocy wynoszącej średnio 280 W. Rozgrzewanie w grupach C i D trwało po 12 minut. Pomiary temperatury skóry i chronak-symetria były przeprowadzone ponownie we wszystkich grupach bezpośrednio po zabiegu oraz 20 minut po zabiegu. W grupach A, B i C zaobserwowano istotne statystycznie wydłużenie chronaksji czuciowej n. s. p. p. bezpośrednio po zabiegu oraz 20 minut po zabiegu w stosunku do stanu wyjściowego. W grupie D nie stwierdzono istotnych statystycznie zmian pobudliwości włókien czuciowych. Zabiegi ochładzania oraz zabieg ogrzewania diatermią mikrofalową spowodowały obniżenie pobudliwości czuciowej n. s. p. p. Zabieg rozgrzewania diatermią krótkofalową nie wpłynął na zmniejszenie pobudliwości n. s. p. p.
Słowa kluczowe
pobudliwość, nerwy czuciowe, krioterapia, diatermia
1 2