Subiektywna ocena efektów różnych metod leczenia usprawniającego pacjentów po przebytym udarze mózgu

Tomasz Wolny, Edward Saulicz, Rafał Gnat, Mirosław Kokosz, Michał Kuszewski, Andrzej Myśliwiec

Tomasz Wolny, Edward Saulicz, Rafał Gnat, Mirosław Kokosz, Michał Kuszewski, Andrzej Myśliwiec – Subjective assessment of the effects of different approaches to rehabilitation of patients after cerebral stroke. Fizjoterapia Polska 2009; 9(3); 223-231

Streszczenie
Wstęp. Istotnym elementem nowoczesnego procesu usprawniania pacjentów po przebytym udarze mózgu staje się uwzględnienie indywidualnych potrzeb pacjenta podczas planowania procesu terapeutycznego. Pacjent powinien być nie tylko podmiotem, ale również współtwórcą procesu usprawniania. Przyjęto hipotezę, iż rodzaj zastosowanej terapii wpłynie na subiektywną ocenę efektów usprawniania. Materiał i metody. Badaniami objęto ogółem 96 chorych po przebytym udarze mózgu. Wszystkich badanych podzielono losowo na trzy grupy porównawcze A, B i C. Subiektywną efektywność usprawniania oceniano na podstawie specjalnie opracowanej ankiety dla pacjenta. W okresie obserwacji trwającej średnio 21 dni, wszyscy chorzy poddawani byli kompleksowemu leczeniu usprawniającemu. W grupie A pacjenci usprawniani byli metodami tradycyjnymi. W grupie B program usprawniania obejmował kinezyterapię indywidualną opartą na metodzie PNF, natomiast w grupie C usprawnianie metodą PNF wzbogacono o mobilizacje napięciowe kończyny górnej niedowładnej. Wyniki. Oceniając ankietę w całości, największą średnią liczbę punktów (x=11,5394) – a w związku z tym największą subiektywną poprawę – uzyskali badani z grupy C, natomiast najmniejszą badani z grupy A (x=8,1751). Wnioski. Subiektywna ocena osiągniętych efektów terapii w sposób istotny koreluje z rodzajem zastosowanej terapii.
Słowa kluczowe
samoocena, fizjoterapia, udar, efekty terapeutyczne

Bezpośrednie i krótkoterminowe efekty mobilizacji z ruchem według B. Mulligana, wykonywanych u pacjentów z niespecyficznymi dolegliwościami przeciążeniowo-bólowymi obręczy barkowej

Mirosław Kokosz, Witold Sodel, Edward Saulicz, Tomasz Wolny, Andrzej Knapik

Mirosław Kokosz, Witold Sodel, Edward Saulicz, Tomasz Wolny, Andrzej Knapik – Direct and short-term effects of mobilization with movement according to B. Mulligan in patients with non-specific pain & overload conditions of the shoulder girdle. Fizjoterapia Polska 2009; 9(4); 301-311

Streszczenie
Wstęp. Problemy przeciążeniowo-bólowe obręczy barkowej to dość złożone zagadnienie terapeutyczne. W ich zmniejszaniu wykorzystuje się różne zabiegi z zakresu terapii manualnej. Z tego względu celem pracy było porównanie bezpośrednich i krótkoterminowych efektów mobilizacji z ruchem, na stopień odczuwanych przez pacjentów objawów bólowych oraz zakres ruchu obręczy barkowej. Materiały i metody. Badanych podzielono na dwie 20-osobowe grupy. Grupę eksperymentalną poddano zabiegom mobilizacji z ruchem (metoda Mulligana), w grupie kontrolnej wykonywano tradycyjne ćwiczenia uruchamiające i wzmacniające. Oceniano zmiany zakresu ruchomości wznosu przez zgięcie i wznosu przez odwiedzenie oraz zmiany stopnia nasilenia objawów bólowych. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej. Wyniki. W grupie eksperymentalnej uzyskano szybsze i bardziej wyraźne zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz zwiększenie zakresu analizowanych czynności ruchowych. Wnioski. Mobilizacje z ruchem zastosowane w zespołach przeciążeniowo-bólowych obręczy barkowej cechują bardziej korzystne bezpośrednie i krótkoterminowe efekty terapeutyczne.
Słowa kluczowe
obręcz barkowa, metoda Mulligana, efektywność

Ocena efektywności metody PNF w symetryzacji obciążenia kończyn dolnych u pacjentów w okresie późnym po udarze mózgu

Tomasz Wolny, Edward Saulicz, Rafał Gnat, Mirosław Kokosz, Andrzej Myśliwiec, Michał Kuszewski

Tomasz Wolny, Edward Saulicz, Rafał Gnat, Mirosław Kokosz, Andrzej Myśliwiec, Michał Kuszewski – Effectiveness of PNF method in improving symmetry of lower extremity loading in late-stage post-stroke patients. Fizjoterapia Polska 2010; 10(4); 263-270

Streszczenie
Wstęp. Wczesna, kompleksowa, interdyscyplinarna rehabilitacja jest niezbędnym warunkiem powodzenia leczenia zachowawczego osób po przebytym udarze mózgu. Jednym z podstawowych celów usprawniania pacjentów po przebytym udarze mózgu jest reedukacja chodu – niezależnie od czasu jaki upłynął od udaru. Przyjęto hipotezę, iż oparcie procesu usprawniania głównie o techniki z zakresu metody PNF (Proprioceptywne nerwowo-mięśniowe torowanie) wyraźnie wpłynie na symetryzację obciążenia kończyn dolnych, a tym samym przyspieszy powrót funkcji podporowej i lokomocyjnej oraz poprawi wydolność chodu u pacjentów po przebytym udarze mózgu.
Materiał i metody. Badaniami objęto ogółem 64 chorych po przebytym udarze mózgu. Wszystkich badanych podzielono losowo na dwie grupy porównawcze A i B. Wskaźnik symetryczności obciążenia kończyn dolnych (Ws) obliczano na podstawie danych uzyskanych z testu dwóch wag. W okresie obserwacji trwającej średnio 21 dni (pobyt w Oddziale Rehabilitacji Neurologicznej) wszyscy chorzy poddawani byli kompleksowemu leczeniu usprawniającemu. W grupie A pacjenci usprawniani byli metodami tradycyjnymi. W grupie B program usprawniania obejmował kinezyterapię indywidualną opartą na metodzie PNF.
Wyniki. Analiza wariancji wykazała istotne zróżnicowanie wartości wskaźnika symetryczności (interakcja czynników grupa x pomiar: p=0,0075). Test posthoc Tukeya wskazał na istotne zróżnicowanie wewnątrzgrupowe w grupie B (p=0,0002). Nie rejestrowano istotnych różnic wewnątrzgrupowych w grupie A ani istotnych różnic międzygrupowych.
Wnioski. Zastosowanie metody PNF w usprawnianiu pacjentów po udarze mózgu w okresie późnym znamiennie wpłynęło na poprawę wskaźnika symetryczności obciążenia kończyn dolnych.
Słowa kluczowe
PNF, fizjoterapia, symetryzacja, lokomocja

Wpływ metody PNF na poziom spastyczności u pacjentów w okresie późnym po udarze mózgu

Tomasz Wolny, Edward Saulicz, Rafał Gnat, Mirosław Kokosz, Andrzej Myśliwiec, Michał Kuszewski

Tomasz Wolny, Edward Saulicz, Rafał Gnat, Mirosław Kokosz, Andrzej Myśliwiec, Michał Kuszewski – Influence of proprioceptiveneuromuscular facilitation (PNF) on the degree of spasticity in late-stage stroke patients. Fizjoterapia Polska 2011; 11(1); 1-8

Streszczenie
Wstęp. Patofizjologia spastyczności jest złożona i zależy od interakcji pomiędzy torowaniem a hamowaniem dróg i ośrodków rdzeniowych i ponadrdzeniowych. Współczesna medycyna wypracowała wiele metod leczenia spastyczności, aczkolwiek jak do tej pory żadna z nich nie zapewnia zbyt dużej skuteczności. W pracy podjęto próbę oceny różnic w stopniu spastyczności pacjentów usprawnianych metodami tradycyjnymi w porównaniu do usprawnianych metodą PNF.
Materiał i metody. Badaniami objęto ogółem 64 chorych po przebytym udarze mózgu. Wszystkich badanych podzielono losowo na dwie grupy porównawcze A i B. Do oceny stopnia spastyczności wykorzystano zmodyfikowaną Skalę Ashworta. W okresie obserwacji trwającej średnio 21 dni wszyscy chorzy pod dawani byli kompleksowemu leczeniu usprawniającemu. W grupie A pacjenci usprawniani byli metodami tradycyjnymi. W grupie B program usprawniania obejmował kinezyterapię indywidualną opartą na metodzie PNF.
Wyniki. W każdej z grup uzyskano znamienną statystycznie poprawę. W grupie A w badaniu końcowym poprawa wyniosła 1,8%. W grupie B już po pierwszej sesji terapeutycznej, redukcja stopnia spastyczności wyniosła 7,8%. Pełny cykl usprawniania przyniósł zmniejszenie stopnia spastyczności o 16,86%. Ocena międzygrupowa nie wykazała istotnych statystycznie różnic w badaniu wyjściowym. W badaniu końcowym wykazano znamienne różnice pomiędzy badanymi grupami.
Wnioski. Największą redukcję stopnia spastyczności uzyskano w grupie, w której usprawnianie oparte było o metodę PNF.
Słowa kluczowe
spastyczność, PNF, fizjoterapia, udar, efekty terapeutyczne

Siła i różnicowanie kinestetyczne głębokich mięśni stabilizujących odcinek lędźwiowy w subklinicznych dolegliwościach bólowych dolnej części kręgosłupa

Mirosław Kokosz, Edward Saulicz, Tomasz Wolny, Mariola Saulicz, Andrzej Myśliwiec, Łukasz Gębala, Oliwia Mokrus, Paweł Linek

Mirosław Kokosz, Edward Saulicz, Tomasz Wolny, Mariola Saulicz, Andrzej Myśliwiec, Łukasz Gębala, Oliwia Mokrus, Paweł Linek – Strength and kinesthetic differentiation of deep muscles stabilizing lumbar spine in low back subclinical pain complaints. Part 1. Fizjoterapia Polska 2012; 12(2); 101-112

Streszczenie
Wstęp. Bóle kręgosłupa lędźwiowego to jedna z najczęstszych dysfunkcji narządu ruchu. Celem pracy jest sprawdzenie, czy w dolnym odcinku kręgosłupa występuje zależność pomiędzy występowaniem początkowych, subklinicznych objawów bólowych a siłą i różnicowaniem kinestetycznym głębokich mięśni stabilizujących odcinek lędźwiowy. Materiał i metody. Zmienną niezależną było występowanie objawów bólowych w rejonie lędźwi. U 52 badanych średnie nasilenie dolegliwości wynosiło 8,81 pkt. (± 3,68) w skali Oswestry. Grupę drugą tworzyło 48 osób nie odczuwających w chwili badania problemów bólowych odcinka lędźwiowego. Obie grupy były dopasowane pod względem parametrów podstawowych: płci, wieku, masy i wzrostu oraz poziomu aktywności fizycznej. Zmienne zależne stanowiły wyniki testów przeprowadzonych za pomocą aparatu ciśnieniowego (stabilizera) w pozycji leżenia tyłem i przodem. Za jego pomocą w obu grupach porównano siłę i możliwości kinestetyczne głębokich mięśni stabilizujących odcinek lędźwiowy. Wyniki. Przeprowadzona analiza statystyczna pozwoliła stwierdzić, że w pozycji leżenia przodem występują istotne zależności pomiędzy występowaniem dolegliwości bólowych a siłą i zdolnością różnicowania siły nacisku. Zależności takich nie wykryto w testach przeprowadzonych w pozycji leżenia tyłem. Wnioski. Osoby odczuwające niewielkie dolegliwości bólowe odcinka lędźwiowego cechuje osłabienie głębokich mięśni stabilizujących. Zaburzona jest również zdolność różnicowania siły nacisku. W wykrywaniu powyższych zmian przydatny wydaje się być test wykonywany w pozycji leżenia przodem.
Słowa kluczowe
bóle lędźwiowej części kręgosłupa, stabilizacja mięśniowa, propriocepcja
Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

USG-feedback – nowość w polskiej fizjoterapii

Tomasz Wolny, Edward Saulicz, Andrzej Myśliwiec, Michał Kuszewski, Mirosław Kokosz

T. Wolny, E. Saulicz, A. Myśliwiec, M. Kuszewski, M. Kokosz  – USG-feedback – nowość w polskiej fizjoterapii. FP 2012; 12(4); 293-304

Streszczenie

Ultradźwięki w fizjoterapii są wykorzystywane od dawna, ale do tej pory ich użycie wiązało się z procesem terapeutycznym. Znajdują one zastosowanie w leczeniu zespołów bólowych, w przebiegu chorób zwyrodnieniowych stawów obwodowych i kręgosłupa, nerwobólach, zespołach przeciążeniowych tkanek miękkich oraz po urazach sportowych. Wykorzystanie
ultra dźwięków w celach diagnostycznych oraz jako wspomaganie ćwiczeń (sonofeedback) jest nową jakością, która zaczyna w fizjoterapii polskiej stawiać pierwsze kroki i wzbudzać pewne kontrowersje natury formalno-prawnej jak również merytorycznej. Duża wartość stosowania USG w fizjoterapii jest związana przede wszystkim z tym, że pozwala na dynamiczną ocenę różnych tkanek w czasie rzeczywistym zarówno w spoczynku, jak i podczas ruchu. Jest doskonałym narzędziem pozwalającym na doprecyzowanie diagnozy funkcjonalnej oraz wychwycenie przeciwwskazań do terapii. Jego wykorzystanie zarówno w diagnostyce funkcjonalnej, jak i w terapii poprawia kliniczną analizę układu kostno-stawowo-mięśniowego, co zresztą podkreśla i zaleca wielu autorów. Wykorzystanie USG w fizjoterapii niesie korzyści zarówno dla fizjoterapeutów, jak i dla ich pacjentów. Dla fizjoterapeutów, gdyż pozwala na poprawę skuteczności i efektywności programu terapeutycznego oraz wzrost jakości świadczonych usług dla pacjenta, ponieważ będą leczeni na znacznie wyższym poziomie.

Słowo kluczowe

USG, sonofeedback, fizjoterapia

1 2