Streszczenie
Wstęp. Obrzęk chłonny twarzowej części czaszki jest jednym z głównych powikłań, które obserwujemy u pacjenta po przebytym leczeniu chirurgicznym zaburzeń tego obszaru. Kolejnym z zauważalnych i często zgłaszanych przez pacjenta powikłań jest wystąpienie nieprawidłowości w pracy mięśni wyrazowych twarzy. Pytaniem jest, czy oba zaburzenia ze sobą korelują i czy redukcja obrzęku dokonana u pacjentów w pierwszych dobach po zabiegu spowoduje zmniejszenie odnotowywanych zaburzeń funkcji gałązek ruchowych.
Cel. Zbadanie wpływu wczesnej redukcji obrzęku na zakres występujących zaburzeń układu nerwowego i tempo jego reinerwacji.
Materiały i metody: Do badania włączeni zostali pacjenci Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. WAM-CSW w Łodzi. Badania przeprowadzono w grupie 60 osób, które poddały się zabiegom z dziedziny chirurgii szczękowo-twarzowej w terminie od lutego do grudnia 2019 roku. W redukcji obrzęku u pacjentów stosowane były drenaż limfatyczny oraz plastrowanie dynamiczne. Procedurom tym poddanych zostało 45 osób podzielonych na trzy równe grupy. 15 pacjentów stanowiło grupę porównawczą. Narzędziami badawczymi były ankieta stworzona zgodnie z autorskim pomysłem, linijne pomiary służące pomiarom obrzęków oraz skala Pietruskiego, służąca ocenie stanu reinerwacji zobrazowanego motoryką mięśni mimicznych. Pacjenci zostali przebadani czterokrotnie, w 1. dobie po zabiegu operacyjnym, następnie w 3. dniu, 7. dniu od zabiegu i końcowo po 4 miesiącach od zabiegu.
Wyniki. Zastosowanie terapii przeciwobrzękowej w sposób zauważalny (od 2 do 5 pkt. w skali Pietruskiego) zmniejsza zaburzenia w funkcji mięśni wyrazowych twarzy już w 3. dobie po zabiegu. W odniesieniu do odczuwalnego przez pacjenta bólu brak opracowania manualnego układu chłonnego skutkował pozostaniem odczuć bólowych w każdym z 3 przeprowadzonych badań. Występujące wielkość obrzęku, poziom bólu i poziom zaburzeń funkcji mięśni wyrazowych twarzy stanowiły podobieństwo między grupami i czyniły następujące dalej badania obiektywnymi pod względem odnotowywanych zależności.
Wnioski. Wyniki występujących zaburzeń w obszarze mobilności mięśni wyrazowych twarzy (na podstawie skali Pietruskiego) wskazują, że wdrożenie terapii przeciwobrzękowej, a tym samym jego redukcja, już w pierwszych dobach po zabiegu zapewnia zmniejszenie występujących zaburzeń przewodzenia impulsów eferentnych włókien ruchowych oraz iż nie ma znaczącej różnicy w wynikach grup z zastosowaną terapią drenażową, ani w pierwszych dobach po, ani przy końcu terapii.

Słowa kluczowe:
reinerwacja, nerw twarzowy, obrzęk limfatyczny, fizjoterapia stomatologiczna