Wprowadzenie. Równowaga to skomplikowane pojęcie, które dotyczy nie tylko zadań z ograniczoną bazą wsparcia, ale także codziennych czynności wymagających od nas utrzymania stałej pozycji. Tak, jak szerokie jest samo pojęcie, mechanizmy utrzymania równowagi są również złożone i opierają się na informacjach odbieranych z wielu obszarów ciała i narządów.

Cel. Celem tego systematycznego przeglądu literatury jest analiza, czy manipulacja HVLA zablokowanego segmentu C0-C1 może wpływać na parametry równowagi statycznej i dynamicznej u zdrowych dorosłych.

Metody. Na podstawie dostępnej literatury, uzyskanej za pomocą baz danych PubMed, Google Scholar, Scopus, EBSCO, przeprowadzono szczegółowe wyszukiwanie literatury elektronicznej w latach 2010–2023. Odpowiednie badania zostały wybrane według kryteriów włączenia i wykluczenia, używając słów kluczowych: równowaga statyczna, równowaga dynamiczna, manipulacja, HVLA. Spośród 114 prac 82 zostały wybrane do wstępnego procesu recenzji. Dwadzieścia badań eksperymentalnych zostało wybranych do ostatecznej analizy.

Wyniki. Spośród 20 przeanalizowanych publikacji 14 badania dotyczyło wpływu manipulacji HVLA na parametry równowagi. W większości przypadków grupy badane składały się z osób bez dysfunkcji ani zastrzeżeń i/lub osób z bólem szyi. Najczęściej badanym parametrem była równowaga statyczna w pozycji stojącej: 17 z 20 publikacji. Dla kręgosłupa szyjnego 50% badań wykazało znaczącą poprawę w badanych parametrach w ocenie natychmiastowej, podczas gdy w ocenie odroczonej liczba znacząco pozytywnych wyników była taka sama jak liczba wyników bez wpływu na równowagę. W analizie podzbioru badań obejmujących tylko pacjentów bezobjawowych zaobserwowano częściowe lub znaczące pozytywne efekty zarówno w ocenie natychmiastowej, jak i odroczonej.

Wnioski. Nie byliśmy w stanie zidentyfikować badań, które dostarczyłyby jednoznacznej odpowiedzi na pytanie badawcze. Na podstawie publikacji uwzględnionych w przeglądzie można przypuszczać, że manipulacja HVLA w regionie szyjnym ma potencjał wpływania na równowagę u zdrowych dorosłych, jednak liczba dostępnych badań jest zbyt mała, aby wyciągnąć ostateczne wnioski. Dalsze badania w tym zakresie są zatem uzasadnione.

Słowa kluczowe

równowaga statyczna, równowaga dynamiczna, manipulacja, HVLA, podoskop