Analiza porównawcza wczesnych wyników leczenia operacyjnego uszkodzeń ścięgna Achillesa sposobem małoinwazyjnym oraz klasycznym – możliwości fizjoterapii

Michał Konik, Ireneusz Kotela, Jacek Lorkowski, Tomasz Chruściak, Emilia Sołtan, Monika Chruściak, Sebastian Zduński

M. Konik, I. Kotela, J. Lorkowski, T. Chruściak, E. Sołtan, M. Chruściak, S. Zduński – A Comparative analysis of early results of surgical treatment of Achilles tendon injuries with the minimally invasive and classic methods – physiotherapy options. A Randomized Controlled Trial. Fizjoterapia Polska 2020; 20(5); 182-191

Streszczenie
Wstęp. Ścięgno Achillesa jest najsilniejszym ścięgnem w organizmie człowieka. Mimo wysokiej częstości urazów i znanego od wieków problemu leczenia urazów ścięgna piętowego do tej pory w literaturze fachowej nie ma konsensusu na temat właściwego sposobu leczenia, zarówno operacyjnego jak i rehabilitacyjnego. Wybór metody operacyjnej, która daje „lepsze” wyniki leczenie może ułatwić nam podjęcie decyzji o wyborze skuteczniejszej metody leczenia. Należy również pamiętać, że niezwykle istotnym elementem następującym po zabiegu operacyjnym jest odpowiednio przeprowadzony proces rehabilitacji.
Cel pracy. Celem pracy była ocena skuteczności leczenia operacyjnego pacjentów z uszkodzeniem ścięgna Achillesa przy zastosowaniu metody małoinwazyjnej oraz klasycznej.
Materiał i Metody. Materiał badawczy obejmował 62 pacjentów leczonych operacyjnie z powodu urazu ścięgna Achillesa w Klinice Ortopedii i Traumatologii CSK MSW w Warszawie w latach 2011-2016. 31 pacjentów zostało zoperowanych metodą małoinwazyjną (grupa badawcza) oraz 31 pacjentów sposobem klasycznym (grupa kontrolna). Grupa badawcza składała się z 27 mężczyzn oraz 4 kobiet, a średnia wieku wynosiła 40 lat. Grupa porównawcza składała się z 27 mężczyzn oraz 4 kobiet z średnią wieku 40,2 roku. Do oceny wyników leczenia wykorzystano następujące narzędzia badawcze: 1. Autorska ankieta 2. Skala AOFAS (American Othopaedic Foot and Ankle Society Score) 3. Stanowisko pomiarowe maksymalnych momentów sił w stawie skokowym JBA „Staniak” 4. Platforma stabilograficzna firmy HUR 5. USG.
Wyniki. Pośród 4 pacjentów (12,9%) z grupy kontrolnej doszło do ponownego zerwania ścięgna po leczeniu operacyjnym. W grupie badanej 2 pacjentów (6,5%) doznało całkowitego zerwania ścięgna piętowego w okresie pooperacyjnym. Wśród 2 pacjentów (6,5%) z gruby badanej zaobserwowano problem zaburzeń gojenia rany pooperacyjnej. W grupie leczonej sposobem klasycznym 5 osób (16,1%) prezentowało opóźnienie gojenia rany operacyjnej z powodu infekcji bakteryjnej. Tylko u 1 pacjenta z grupy leczonej sposobem MIS zaobserwowano parestezje ze strony nerwu łydkowego. 27 pacjentów (87,1%) wróciło do aktywności sportowej po leczeniu operacyjnym przezskórnym, natomiast 22 pacjentów (71%) po leczeniu sposobem klasycznym. Średnio pacjenci z obu grup potrzebowali 6 miesięcy na powrót do aktywności sportowej.
Wnioski. 1. Ilość ponownych zerwań po leczeniu małoinwazyjnym uszkodzonego ścięgna Achillesa jest niska i porównywalna z grupą chorych leczoną klasycznie. 2. Zaburzenia gojenia rany pooperacyjnej występują rzadko w obu badanych grupach. 3. Uszkodzenie nerwu łydkowego stwierdzono tylko w jednym przypadku w operacji metodą małoinwazyjną. 4. Pacjenci wracają w podobnym czasie do aktywności zawodowej i sportowej po operacji w obu grupach chorych na co wpływ ma również właściwie zrealizowana fizjoterapia. 5. Na płycie stabilograficznej pacjenci prezentowali podobną kontrolę równowagi w obu grupach chorych. 6. Zarejestrowano podobne wartości maksymalnych momentów sił w stawie skokowym w obu grupach badanych. 7. W obrazie USG nie wykazano różnic morfologicznych w budowie ścięgna Achillesa w obu badanych grupach.
Słowa kluczowe:
ścięgno Achillesa, leczenie operacyjne, uraz, zerwanie, fizjoterapia
Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Ocena stanu funkcjonalnego pacjentów za pomocą skali Lysholma przed i po artroskopowej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego w wybranym modelu usprawniania

Sebastian Zduński, Witold Rongies

S. Zduński, W. Rongies – Evaluation of pre and post operative physiotherapy using the Lysholm scale on functional Outcomes in Patients undergoing Anterior Cruciate Ligament Reconstruction. Fizjoterapia Polska 2020; 20(1); 130-143

Streszczenie
Wstęp. Uszkodzenia ACL w większości przypadków wymagają specjalistycznego leczenia operacyjnego i fizjoterapeutycznego. Ważnym wyznacznikiem powodzenia działań fizjoterapeutycznych jest uzyskanie jak najlepszego stanu funkcjonalnego już przed zabiegiem rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego.
Materiał i metody. Do badania włączono w sposób losowy 72 osoby z rozpoznanym całkowitym zerwaniem ACL, zakwalifikowanych do jego operacyjnego odtworzenia. Do grupy badanej włączono 37 chorych w wieku od 18 do 60 lat (średnia 37 ± 10,3 lat). Wszyscy badani z tej grupy poddani zostali modelowi fizjoterapii, opartemu o uznane schematy leczenia usprawniającego, przez 4 tygodnie poprzedzające zabieg rekonstrukcyjny. Do grupy kontrolnej włączono 35 chorych w wieku od 18 do 60 lat (średnia 34 ± 10,0 lat), którzy nie realizowali programu fizjoterapii przedoperacyjnej.
Wyniki. Zarówno w grupie badanej, jak i kontrolnej w drugim punkcie pomiarowym zaobserwowano istotną statystycznie poprawę w ocenie wg skali Lysholma (p < 0,05). Korzystniejszą wartość punktową skali Lysholma stwierdzono w grupie badanej. Zaobserwowano istotne statystycznie różnice w skali Lysholma dla pacjentów z grupy badanej i kontrolnej w 6. i 12. tygodniu po zabiegu operacyjnym (p < 0,05).
Wnioski. 1. Prowadzenie działań fizjoterapeutycznych w grupie chorych z całkowitym zerwaniem ACL stanowi istotny i pozytywnie wpływający czynnik na możliwości funkcjonalne tych osób przed zabiegiem rekonstrukcji ACL.
2. Uzyskane wyniki w obu badanych grupach, w zakresie możliwości funkcjonalnych ocenianych za pomocą skali Lysholma po zabiegu rekonstrukcji, potwierdzają dobrą jakość wykonanych zabiegów operacyjnych oraz działań fizjoterapeutycznych.

Słowa kluczowe:
staw kolanowy, więzadło krzyżowe przednie, skala Lysholma, fizjoterapia przed- i pooperacyjna

Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Ocena wyników fizjoterapii po artroskopowej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego (WKP) za pomocą kwestionariusza Knee and Osteoarthrosis Outcome Score (KOOS) w wybranym modelu usprawniania

Sebastian Zduński, Witold Rongies, Marcin Ziółkowski, Tomasz Kozieł, Janusz Sierdziński

S. Zduński, W. Rongies, M. Ziółkowski, T. Kozieł, J. Sierdziński – Evaluation of physiotherapy results after anterior cruciate ligament reconstruction using the Knee and Osteoarthrosis Outcome Score (KOOS) questionnaire. FP 2017; 17(2); 60-70

Streszczenie

Wstęp. W ostatnich latach zauważalny jest wzrost liczby urazów stawu kolanowego z następowym, całkowitym uszkodzeniem więzadła krzyżowego przedniego (WKP). Uszkodzenia WKP w większości przypadków wymagają specjalistycznego leczenia operacyjnego i fizjoterapeutycznego. Głównym celem leczenia usprawniającego jest przywrócenie pełnej funkcji stawu kolanowego i całej kończyny dolnej objętej leczeniem operacyjnym. W ostatnim czasie wzrasta zainteresowanie metodami oceny wyników procedur rekonstrukcji WKP. Stworzono wiele kwestionariuszy i skal umożliwiających ocenę rezultatów leczenia. Przykładem jest skala Knee and Osteoarthrosis Outcome Score (KOOS).
Cel pracy. Ocena bliskich i odległych wyników rehabilitacji pacjentów po artroskopowej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego w wybranym modelu usprawniania leczniczego za pomocą skali Knee and Osteoarthrosis Outcome Score (KOOS).
Materiał i metodyka. Do badania włączono w sposób losowy 72 osoby z rozpoznanym całkowitym zerwaniem WKP, zakwalifikowanych do jego operacyjnego odtworzenia. Do Grupy Badanej włączono 37 chorych w wieku od 18 do 60 lat (średnia 37 ±10,3 lat). Wszyscy badani z tej grupy poddani zostali modelowi fizjoterapii, opartemu o uznane schematy leczenia usprawniającego, przez 4 tygodnie poprzedzające zabieg rekonstrukcyjny. W sumie przeprowadzono od 10 do 12 sesji terapeutycznych. Do Grupy Kontrolnej włączono 35 chorych w wieku od 18 do 60 lat (średnia 34 ±10,0 lat), którzy nie realizowali programu fizjoterapii przedoperacyjnej. Program fizjoterapii pooperacyjnej był jednakowy u wszystkich badanych.
Wyniki. Zaobserwowano istotną statystycznie poprawę oceny funkcjonalnej stawu kolanowego po rekonstrukcji WKP za pomocą kwestionariusza KOOS u pacjentów z Grupy Badanej i Kontrolnej w kolejnych punktach pomiarowych (p < 0,05). Lepszy wynik w Grupie Badanej stwierdzono niemal we wszystkich subskalach skali KOOS (objawy, sztywność, czynności dnia codziennego, aktywność, jakość życia) po 6 i 12 tygodniach od rekonstrukcji WKP. Nie zaobserwowano jednak istotnej statystycznie różnicy pomiędzy Grupą Badaną i Kontrolną (p > 0,05). Zaobserwowano natomiast istotną statystycznie różnicę w kategorii „sztywność” skali KOOS po 12 tygodniach od operacji (p < 0,05). Zaobserwowano także istotną statystycznie różnicę w parametrze SP3 (możliwość podskoku) skali KOOS po 12 tygodniach od operacji (p < 0,05).
Wnioski. 1. Uzyskane wyniki w obu badanych grupach, w zakresie możliwości funkcjonalnych ocenianych za pomocą kwestionariusza KOOS po zabiegu rekonstrukcji, potwierdzają dobrą jakość wykonanych zabiegów operacyjnych oraz działań fizjoterapeutycznych. 2. Obserwowany w kwestionariuszu KOOS lepszy wynik w Grupie Badanej, wskazuje na dużą wartość terapeutyczną przedoperacyjnej rehabilitacji.

Słowa kluczowe:
więzadło krzyżowe przednie, staw kolanowy, fizjoterapia, kwestionariusz KOOS

Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim