Streszczenie

Wstęp. Rak piersi w grupie kobiet stanowi najczęściej występującą chorobę nowotworową. Ze względu na coraz skuteczniejsze formy leczenia zachowawczego oraz chirurgicznego przeżywalność w tej grupie jest coraz większa. W zakresie negatywnych konsekwencji leczenia onkologicznego wyróżnia się również zaburzenia kinematyki kompleksu barkowego oraz współistniejące z nimi zaburzenia kontroli motorycznej. Te aspekty zaburzeń nie są szeroko opisane w piśmiennictwie, co skłoniło autorów do stworzenia przeglądu systematycznego opierającego się na pracach oceniających kinematykę łopatki w tej grupie pacjentów.Cel pracy. Celem pracy jest usystematyzowanie informacji na temat zaburzeń motorycznych w aspekcie kinematyki łopatki w obszarze kompleksu barkowego podczas ruchów elewacji kończyny górnej w grupie kobiet po mastektomii.Materiały i metody. Przegląd systematyczny oparty jest na podstawie wyników wyszukiwania w ScienceDirect, EBSCO oraz PubMed. Poszukiwano następujących fraz: „kinematics and scapular and mastectomy”. Przegląd systematyczny wykonany został na podstawie wytycznych PRISMA.Wyniki. Analiza prac wykazała istnienie zaburzeń kinematyki łopatki w grupie kobiet po mastektomii. W tej grupie pacjentek zakres rotacji górnej łopatki podczas elewacji kończyny górnej, jej opuszczania oraz ruchów funkcjonalnych był ograniczony. Głównymi czynnikami negatywnie wpływającymi na kinematykę łopatki jest stan po przeprowadzeniu mastektomii wraz z współwystępowaniem dolegliwości bólowych w obrębie kompleksu barkowego oraz obrzęku limfatycznego.Wnioski. Analizowane artykuły wskazują na istnienie zaburzeń kinematyki łopatki w grupie kobiet po mastektomii. Problem ten stanowi złożone zjawisko, na które wpływ ma potencjalnie wiele czynników, w tym występowanie dolegliwości bólowych w obrębie kompleksu barkowego czy obrzęku limfatycznego w obrębie kończyny górnej. Uzyskane wyniki nakierowują na konieczność wdrożenia rutynowej ewaluacji oraz reedukacji motorycznej w zakresie zaburzeń kinematyki łopatki w procesie kompleksowej rehabilitacji w tej grupie pacjentek. Elementem zwracającym szczególną uwagę w opinii autorów niniejszego przeglądu jest fakt, iż w analizowanych pracach jest mała liczebność uczestników badania, co wskazuje również na to, że problematyka zaburzeń kinematyki łopatki w tej grupie pacjentów jest nowym zagadnieniem i wymaga przeprowadzenia w przyszłości badań na grupach o znacznie większej liczebności, umożliwiając wymianę doświadczeń i wyników badań międzyośrodkowo.

Słowa kluczowe:

mastektomia, kontrola motoryczna, rak piersi