Propozycja rehabilitacji pacjentów po leczeniu zachowawczym i w powikłaniach złamań typu Collesa dalszej nasady kości promieniowej – wybrane zagadnienia

Aneta Bac, Dorota Czechowska, Andrzej Szczygieł

Aneta Bac, Dorota Czechowska, Andrzej Szczygieł – Proposal for rehabilitation after conservative treatment and in the presence of complications in Colles’ fracture – selected aspects. Fizjoterapia Polska 2009; 9(2); 181-190

Streszczenie
Jednym z najczęstszych złamań kości przedramienia jest złamanie typu Collesa. Dotyczy ono przede wszystkim kobiet około 60 r. ż. i najczęściej jest złamaniem na tle osteoporozy. W niniejszej pracy przedstawiono, na podstawie specjalistycznego piśmiennictwa oraz doświadczeń własnych, schematy postępowania po złamaniach dalszej nasady kości promieniowej oraz sposoby leczenia powikłań towarzyszących tym typom złamań. Postępowanie lecznicze składa się z trzech podstawowych etapów. Pierwsze dwa to nastawienie odłamów i unieruchomienie kończyny, czasami poprzedzone zabiegiem operacyjnym. Trzeci etap polega na intensywnym usprawnianiu, mającym za zadanie przyspieszenie procesu gojenia się kości, przywrócenie jak największej ruchomości nadgarstka, przywrócenie sity i funkcji kończyny oraz zapobieganie lub usuwanie ewentualnych powikłań. W rehabilitacji pacjentów po złamaniach typu Collesa stosujemy szeroką gamę ćwiczeń usprawniających z wykorzystaniem przyrządów oraz technik nowoczesnej terapii manualnej. Zaliczamy do nich m.in. techniki „trzymaj- rozluźnij, techniki mobilizacji z ruchem, opracowane przez Briana Mulligana, a w późniejszej fazie, ćwiczenia czynne z oporem. Celem terapii jest uzyskanie pełnej ruchomości stawu, zwiększenie sity mięśni i poprawienie propriorecepcji. W pracy z pacjentem można wykorzystać przybory, zastosować ćwiczenia funkcjonalne, obejmujące czynności życia codziennego, a także fizykoterapię. Złamaniom dalszej nasady kości promieniowej, podobnie jak innym urazom narządu ruchu, towarzyszyć mogą różnorodne powikłania. Podzielić je można na dwie grupy: powikłania wczesne, np. utrata repozycji, czy neuropatie nerwu pośrodkowego oraz powikłania późne. Do tej drugiej grupy zaliczamy zrost w nieprawidłowym ustawieniu, zespół cieśni nadgarstka, niestabilność nadgarstka itp. Odpowiednio dobrana i wcześnie rozpoczęta rehabilitacja może zapobiec wielu wtórnym powikłaniom i przyspieszyć proces powrotu pacjenta do pełnej sprawności.
Słowa kluczowe
złamanie typu Collesa, ćwiczenia, mobilizacje z ruchem, powikłania

Czynniki wpływające na częstość występowania bólu barku u pacjentów po udarze mózgu

Teresa Pop, Agnieszka Dziedzic, Katarzyna Łach-Pop

Teresa Pop, Agnieszka Dziedzic, Katarzyna Łach-Pop – Factors influencing the incidence of shoulder pain in post-stroke patients. Fizjoterapia Polska 2010; 10(2); 103-112

Streszczenie
Ból i zaburzenia czynności barku po stronie niedowładu są częstym powikłaniem u pacjentów po przebytym udarze mózgu (u.m.). Ból dotyczy samego stawu ramiennego, są jednak przypadki, kiedy ból promieniuje do ramienia a rzadko schodzi na przedramię. Celem pracy jest ocena częstości występowania bólu w barku u pacjentów po udarze mózgu oraz zbadanie czynników predysponujących do takiego powikłania. Materiał i metoda. Grupę badaną stanowiło 81 chorych po przebytym u.m.. Wśród badanych było 41 kobiet i 40 mężczyzn hospitalizowanych w Oddziale Neurologii z Pododdziałem Leczenia Udaru Mózgu oraz w Oddziale Rehabilitacji z powodu udaru mózgu. W badaniu posłużono się kwestionariuszem ankiety z pytaniami charakteryzującymi badaną grupę oraz skalą nasilenia bólu VAS, skalę Ashwortha i wskaźnikiem Barthel. Ból w barku występował u 58% badanych. Średni stopień natężenia bólu wynosił 5 w skali VAS. Napięcie mięśniowe kończyny górnej w badanej grupie wynosiło średnio 2 w skali Ashwortha. U 53% pacjentów z bólem barku dolegliwości występowały w godzinach porannych.
Słowa kluczowe
udar mózgu, powikłania, bark, ból