Powtarzalność i zgodność pomiaru rotacji tułowia skoliometrem Bunnella u dzieci ze skoliozą idiopatyczną

Tomasz Kotwicki, Kamila Frydryk, Małgorzata Lorkowska, Aleksander Krawczyński, Andrzej Szulc

Tomasz Kotwicki, Kamila Frydryk, Małgorzata Lorkowska, Aleksander Krawczyński, Andrzej Szulc – Intraobserver and interobserver variability of the assessment of trunk rotation with Bunnell scoliometer in children with idiopathic scoliosis. Fizjoterapia Polska 2006; 6(2); 111-116

Streszczenie

Wstęp. Skolioza idiopatyczna jest zniekształceniem kręgosłupa w trzech płaszczyznach przestrzeni. Pomiar rotacji kręgów jest jednym z najważniejszych elementów oceny skoliozy. Do tego badania można wykorzystać zaproponowany przez Bunnella skoliometr, który nie był dotychczas opisany w polskim piśmiennictwie. Materiał i metody. Wykonano badanie kąta rotacji Tułowia (KRT) skoliometrem u 50 chorych (65 łuków skoliozy). W skłonie tułowia skoliometr przykładano do grzbietu w miejscu największej deformacji, ustawiając w poprzek osi długiej kręgosłupa, tak aby „0″ znajdowało się nad linią wyrostków kolczystych i odczytywano kąt rotacji tułowia w stopniach. Przeprowadzono Trzykrotny pomiar kąta rotacji każdego łuku skoliozy u każdego chorego. Ponadto każdy chory został zbadany przez cztery osoby: troje magistrantów kierunku Fizjoterapia AM i lekarza specjalistę ortopedę. Dodatkowo zmierzono wysokość garbu żebrowego w milimetrach i porównano z wartościami uzyskanymi skoliometrem. Wyniki. Badanie kąta rotacji tułowia skoliometrem Bunnella cechowało się wysoką powtarzalnością (dobra zgodność wewnątrz-grupowa, test ANOVA, p<0,01). Wyniki otrzymane przez doświadczonego badającego i przez początkujących badających były zbieżne (dobra zgodność międzygrupowa, test ANOVA, p<0,01). W skoliozach piersiowych (n=30) wystąpiła dodatnia korelacja liniowa pomiędzy pomiarem wysokości garbu żebrowego w milimetrach oraz w stopniach za pomocą skoliometru (r=0,92, p<0,05). Wnioski. Badanie skoliometrem okazało się łatwe do wykonania dla początkujących badających, a przyrząd praktyczny w użyciu. Skoliometr umożliwia pomiar asymetrii tułowia i może być przydatny w badaniu przesiewowym.

Słowa kluczowe:
skolioza, skoliometr, rotacja kręgów

Wpływ sił rotujących kręgi na powstawanie patologicznych krzywizn kręgosłupa

Andrzej Mroczkowski, Ewaryst Jaskólski

Andrzej Mroczkowski, Ewaryst Jaskólski – The effect of vertebral rotation forces on the development of pathological spinal curvatures. Fizjoterapia Polska 2007; 7(1); 80-86

Streszczenie

Podstawowym celem artykułu jest przedstawienie fizjoterapeutom, lekarzom, nauczycielom gimnastyki korekcyjnej oraz wszystkim osobom, od których zależy zapobieganie wystąpienia skoliozy oraz jej leczenie, konkretnych argumentów przemawiających za koniecznością zwracania większej uwagi na badanie ustawienia miednicy u dzieci. Szczególnie ważne jest wczesne wykrycie zaburzeń w ustawieniu miednicy. Pojawienie się skośnego ustawienia miednicy w płaszczyźnie czołowej może być zapowiedzią wystąpienia skoliozy pod wpływem czynników mechanicznych. Utrzymujące się patologiczne skośne ustawienie miednicy powoduje zmiany w rozłożeniu się siły ciężkości działającej na poszczególne elementy kręgosłupa. Zmiany te, począwszy od odcinka lędźwiowego, mogą spowodować powstanie siły rotującej kręgi kręgosłupa. Autorzy poddali analizie skoliozę dwułukową wykazując zależność miejsca tworzenia się garbu żebrowego i lędźwiowego od kierunku działającej siły rolującej kręgi. Powstanie siły rolującej kręgi może być przyczyną dalszego rozwoju krzywizn patologicznych kręgosłupa. Autorzy pracy są zdania, że ćwiczenia mięśni miednicy powinno się stosować jako czynnik zapobiegawczy, aby skoliozy nie wystąpiły, szczególnie w odcinku lędźwiowym. Są one wskazane dla skolioz czynnościowych niskiego stopnia w celu powrotu do odpowiedniej równowagi statycznej w ustawieniu miednicy i poprzez miednicę w ustawieniu kręgosłupa. Najbardziej narażone na zaburzenia w ustawieniu miednicy są dzieci z niedoborem ruchu, a szczególnie w zakresie ruchów miednicy, przebywające często w pozycjach siedzących czy stojących. Brak ruchu odczuwalny w obrębie miednicy może doprowadzić do osłabienia mięśni odpowiedzialnych za jej ustawienie. Współczesna szkolna gimnastyka korekcyjna powinna w swoim programie zawierać ćwiczenia mające na celu poprawę ustawienia miednicy. Nasuwa się konieczność opracowania tego typu ćwiczeń. Nie wszystkie bowiem metody nadają się do zastosowania na zajęciach gimnastyki korekcyjnej, a istnieje potrzeba stosowania ich dla znacznej populacji dzieci.

Słowa kluczowe:
skolioza, rotacja kręgów, miednica