Streszczenie

Wstęp. Ścięgno Achillesa jest najsilniejszym ścięgnem w organizmie człowieka. Mimo wysokiej częstości urazów i znanego od wieków problemu leczenia urazów ścięgna piętowego do tej pory w literaturze fachowej nie ma konsensusu na temat właściwego sposobu leczenia, zarówno operacyjnego jak i rehabilitacyjnego. Wybór metody operacyjnej, która daje „lepsze” wyniki leczenie może ułatwić nam podjęcie decyzji o wyborze skuteczniejszej metody leczenia. Należy również pamiętać, że niezwykle istotnym elementem następującym po zabiegu operacyjnym jest odpowiednio przeprowadzony proces rehabilitacji.
Cel pracy. Celem pracy była ocena skuteczności leczenia operacyjnego pacjentów z uszkodzeniem ścięgna Achillesa przy zastosowaniu metody małoinwazyjnej oraz klasycznej.
Materiał i Metody. Materiał badawczy obejmował 62 pacjentów leczonych operacyjnie z powodu urazu ścięgna Achillesa w Klinice Ortopedii i Traumatologii CSK MSW w Warszawie w latach 2011-2016. 31 pacjentów zostało zoperowanych metodą małoinwazyjną (grupa badawcza) oraz 31 pacjentów sposobem klasycznym (grupa kontrolna). Grupa badawcza składała się z 27 mężczyzn oraz 4 kobiet, a średnia wieku wynosiła 40 lat. Grupa porównawcza składała się z 27 mężczyzn oraz 4 kobiet z średnią wieku 40,2 roku. Do oceny wyników leczenia wykorzystano następujące narzędzia badawcze: 1. Autorska ankieta 2. Skala AOFAS (American Othopaedic Foot and Ankle Society Score) 3. Stanowisko pomiarowe maksymalnych momentów sił w stawie skokowym JBA „Staniak” 4. Platforma stabilograficzna firmy HUR 5. USG.
Wyniki. Pośród 4 pacjentów (12,9%) z grupy kontrolnej doszło do ponownego zerwania ścięgna po leczeniu operacyjnym. W grupie badanej 2 pacjentów (6,5%) doznało całkowitego zerwania ścięgna piętowego w okresie pooperacyjnym. Wśród 2 pacjentów (6,5%) z gruby badanej zaobserwowano problem zaburzeń gojenia rany pooperacyjnej. W grupie leczonej sposobem klasycznym 5 osób (16,1%) prezentowało opóźnienie gojenia rany operacyjnej z powodu infekcji bakteryjnej. Tylko u 1 pacjenta z grupy leczonej sposobem MIS zaobserwowano parestezje ze strony nerwu łydkowego. 27 pacjentów (87,1%) wróciło do aktywności sportowej po leczeniu operacyjnym przezskórnym, natomiast 22 pacjentów (71%) po leczeniu sposobem klasycznym. Średnio pacjenci z obu grup potrzebowali 6 miesięcy na powrót do aktywności sportowej.
Wnioski. 1. Ilość ponownych zerwań po leczeniu małoinwazyjnym uszkodzonego ścięgna Achillesa jest niska i porównywalna z grupą chorych leczoną klasycznie. 2. Zaburzenia gojenia rany pooperacyjnej występują rzadko w obu badanych grupach. 3. Uszkodzenie nerwu łydkowego stwierdzono tylko w jednym przypadku w operacji metodą małoinwazyjną. 4. Pacjenci wracają w podobnym czasie do aktywności zawodowej i sportowej po operacji w obu grupach chorych na co wpływ ma również właściwie zrealizowana fizjoterapia. 5. Na płycie stabilograficznej pacjenci prezentowali podobną kontrolę równowagi w obu grupach chorych. 6. Zarejestrowano podobne wartości maksymalnych momentów sił w stawie skokowym w obu grupach badanych. 7. W obrazie USG nie wykazano różnic morfologicznych w budowie ścięgna Achillesa w obu badanych grupach.

Słowa kluczowe:

ścięgno Achillesa, leczenie operacyjne, uraz, zerwanie, fizjoterapia