Zalety pionizacji u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym

Stanisław Faliszewski, Ewa Kamińska, Marzena Wiernicka, Wanda Stryła

Stanisław Faliszewski, Ewa Kamińska, Marzena Wiernicka, Wanda Stryła – Vertical positioning advantages in children with cerebral palsy. Fizjoterapia Polska 2006; 6(2); 167-171

Streszczenie

Nadrzędnym celem artykułu jest przedstawienie fizjoterapeutom, lekarzom, rodzicom oraz osobom, od których zależy proces rehabilitacji dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym (m. p. dz.), konkretnych argumentów przemawiających za bezwzględną koniecznością stosowania pionizacji, na każdym etapie pracy terapeutycznej, w oparciu o wiek dziecka, a nie osiągnięć tzw. dużej motoryki. Wyróżnić można dwa podstawowe rodzaje pionizacji w zależności od stanu pacjenta: pionizacja bierna lub czynna. Głównym problemem rehabilitacyjnym u dzieci z m. p. dz. jest pionizacja czynna, czyli możliwość samodzielnego przyjęcia pozycji stojącej, przeciwdziałając sile grawitacji. Jej brak lub znaczne opóźnienie w czasie w stosunku do normy pionizacji (ok. 16 miesiąca życia) niesie za sobą szereg niekorzystnych zmian wskazanych w treści artykułu. Jedyną alternatywą w tej sytuacji wydaje się być pionizacja bierna za pomocą pionizatorów. Pionizacja bierna to przede wszystkim przełamywanie nieprawidłowych wzorców posturalno—ruchowych u dzieci. Pionizacja dziecka pozwała na wyhamowanie wzmożonego napięcia spastycznego. Bierna pionizacja ułatwia wykonywanie czynności w życiu codziennym: jedzenie, odrabianie lekcji, czytanie, pracę przy komputerze oraz ma wpływ na przebieg procesów fizjologicznych. W założeniu metody Neurodevelopment Treatment (NDT) pionizacja jest priorytetem podczas stosowania technik stymulacji w trakcie terapii. Jedynym przeciwwskazaniem do biernej pionizacji może być długotrwała niechęć dziecka do takiej formy przyjęcia pozycji stojącej. Korzyści płynące z pionizacji dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym przy wykorzystaniu stołów pionizacyjnych (pionizacja bierna) rozpatrzono w artykule z punktu widzenia sensomotoryki, psychologii, anatomii, fizjologii oraz możliwości powrotu poszczególnych funkcji ruchowych. Zwrócono równocześnie uwagę na niekorzystne skutki unieruchomienia w pozycji leżącej. Wyniki badań przeprowadzonych na osobach krótkotrwale i długotrwale przebywających w pozycji leżącej wskutek chorób bądź urazów, jak i zdrowych ludzi dowodzą, że unieruchomienie (ang. bed rest) prowadzi do istotnych, niekorzystnych fizjologicznych zmian.

Słowa kluczowe:
pionizacja, mózgowe porażenie dziecięce, hipokinezja, hipograwia

Kontrola postawy ciała w zależności od wydolności stóp u dzieci z bocznym skrzywieniem kręgosłupa. Doniesienie wstępne

Marzena Wiernicka, Dominik Kaczmarek, Ewa Kamińska, Iwona Ciechanowicz-Kowalczyk, Grażyna Cywińska-Wasilewska, Magdalena Łańczak-Trzaskowska, Dorota Warzecha

Marzena Wiernicka, Dominik Kaczmarek, Ewa Kamińska, Iwona Ciechanowicz-Kowalczyk, Grażyna Cywińska-Wasilewska, Magdalena Łańczak-Trzaskowska, Dorota Warzecha – Postural control in scoliotic children with different functional efficiency of feet. Preliminary report. Fizjoterapia Polska 2008; 8(3); 299-309

Streszczenie
Wstęp. Boczne skrzywienie kręgosłupa jest to wielopłaszczyznowe zniekształcenie, z którym często występuje kompensacyjne wygięcie kręgosłupa, zaburzenie ustawienia miednicy i kończyn dolnych. Zmiany występujące w przestrzennym ukształtowaniu stawów stopy mogą wpływać na koordynację wzorców ruchowych, równowagę mięśniową oraz mogą powodować zaburzenia w kontroli proprioceptywnej statycznej lub dynamicznej. Celem pracy była ocena statycznej i dynamicznej kontroli postawy ciała w zależności od wysklepienia podłużnego stóp u badanych z bocznym skrzywieniem kręgosłupa. Materiał i metody. Przebadano dzieci i młodzież ze zdiagnozowanym przez lekarza ortopedę bocznym skrzywieniem kręgosłupa w wieku od 5 do 18 lat, ogółem 69 osób. Badani byli pacjentami poradni ortopedycznych, nie poddani wcześniej zabiegom operacyjnym. Ocenę wysklepienia podłużnego stopy dokonano za pomocą urządzenia Podoskop – Posmed, Polska oraz wskaźnika Wejsfloga. Statyczną kontrolę postawy oceniano za pomocą platformy stabilometrycznej CQStab2P, w wersji dwuplatformowej (CQ Elektronik System, Polska), natomiast dynamiczną kontrolę postawy z pomocą Delos Postural System (Delos s. r. l., Włochy). Wyniki. Wyniki badań wykazały, że u osób ze zmniejszoną wydolnością stóp długość ścieżki oraz wielkość pola statokinezjogramu były większe podczas badania z oczami zamkniętymi. W grupie ze słabą wydolnością stóp średni poziom wskaźnika sposobu utrzymania pionowej postawy był poniżej 60%. Wnioski. Wstępne wyniki wskazują na zaburzenia równowagi i priopriocepcji u dzieci ze skoliozami, u których występuje mniejsza oraz słaba wydolność stóp.
Słowa kluczowe
postawa ciała, stopy, boczne skrzywienia kręgosłupa, równowaga ciała

Stopień rotacji tułowia dziesięcioletnich dzieci szkół poznańskich

Katarzyna Adamczewska, Marzena Wiernicka, Łukasz Michałowski, Lech Furmaniuk, Magdalena Goliwąs, Marta Flis-Masłowska, Jacek Lewandowski

K. Adamczewska, M. Wiernicka, Ł. Michałowski, L. Furmaniuk, M. Goliwąs, M. Flis-Masłowska, J. Lewandowski – Angle of trunk rotation in 10-year-old primary school children in Poznań. FP 2017; 17(3); 96-102

Streszczenie

Wstęp. Zmiany w obrębie geometrii kręgosłupa należy oceniać trójpłaszczyznowo uwzględniając wszystkie kierunki przemieszczeń wyrostków kolczystych. Ocena kąta rotacji tułowia pozwala na wczesne i nieinwazyjne wykrycie skolioz oraz ich prewencji.
Cel pracy. Celem pracy była ocena wartości kąta rotacji tułowia na przykładzie populacji dziesięcioletnich dzieci szkół poznańskich.
Materiał i metody badań. Materiał badań obejmował 1533 dzieci w wieku 10 lat (759 dziewcząt oraz 774 chłopców). Za pomocą skoliometru Bunnella oceniono kąt rotacji tułowia na trzech poziomach pomiarowych Th1-Th4, Th5-Th12, Th12-L4. Na podstawie uzyskanych wartości wyodrębniono grupę dziewcząt i chłopców, u których odnotowano KRT na poziomie 0, 1-3˚,4-6˚ oraz ≥ 7˚ z uwzględnieniem prawo i lewostronności rotacji.
Wyniki. Najniższe wartości kąta rotacji tułowia odnotowano zarówno w grupie dziewcząt, jak i chłopców na poziomie Th1-Th4 gdzie KRT ≥ 7˚ wystąpił u 0,2% badanych, natomiast podejrzenie bocznego skrzywienia kręgosłupa zdiagnozowano u 4% ogółu. Wartości KRT pozostałych odcinków pomiarowych na poziomie Th5-Th12, Th12-L4 zdecydowanie wzrosły. Na poziomie Th głównym podejrzenie skoliozy odnotowano u 10% badanych, natomiast skoliozę potwierdzono u 2,5% ogółu uczniów. Na najniższym poziomie pomiarowym kręgosłupa odsetek uczniów, u których wzrastało ryzyko wystąpienia skrzywienia bocznego kręgosłupa wynosił 9%, a KRT ≥ 7˚wystąpił u 2,7% dzieci.
Wnioski.
1. Najwyższy odsetek kąta rotacji tułowia KRT ≥ 7˚ zaobserwowano u dziewcząt na poziomie Th5-12. U obu płci dominowała rotacja prawostronna.
2. Skolioza stanowi istotny problem diagnostyczny w środowisku szkolnym, nieleczona zwiększa ryzyko progresji i zmian patologicznych tułowia.
3. Skoliometr Bunnella pozwala na wczesne i nieinwazyjne określenie kąta rotacji tułowia dlatego powinien być włączony na stałe w procedury przesiewowe.
4. Odpowiedni dobór metod oceny postawy ciała warunkuje prawidłową diagnozę zaburzeń mięśniowo-szkieletowych.

Słowa kluczowe:
kąt rotacji tułowia, skoliometr, skolioza, postawa ciała dzieci

Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Wpływu stymulacji sensomotorycznej stopy na stabilność posturalną, sprawność funkcjonalna i obciążenia kończyn dolnych u pacjenta w późnej fazie po udarze niedokrwiennym mózgu

Magdalena Goliwąs, Piotr Kocur, Marzena Wiernicka, Ewa Kamińska, Jacek Lewandowski

M. Goliwąs, P. Kocur, M. Wiernicka, E. Kamińska, J. Lewandowski – Effect of sensorimotor foot stimulation on the body postural, function and load of the lower limb in patients in the late phase after stroke. FP 2017; 17(2); 24-35

Streszczenie

Istnieje kilka badań, które oceniają wpływ stymulacji stóp w po udarze mózgu. Badanie obejmowało ocenę skutków stymulacji sensomotorycznej stopy u chorych po udarze niedokrwiennym mózgu. Pacjenci zostali (> 1 rok po udarze) losowo przydzielono do grupy badanej (n = 20), i grupy kontrolnej (n = 17). W obu grupach przeprowadzono standardowy sześciotygodniowy program rehabilitacji. W grupie badanej, standardowy program rehabilitacji został uzupełniony treningiem stymulacji sensomotorycznej stopy. Analizą objęto: stabilność postawy, równowagę, funkcje motoryczne, napięcie mięśniowe, uczucie w kończynie dolnej. W obu grupach nie zaobserwowano zmian istotnych statystycznie w następujące parametry: obszaru COP i długość COP. Znaczące zmiany odnotowano w grupie badanej w próbie z i bez kontroli wzroku w parametrach oceniających obciążenie całkowite kończyny bezpośrednio i pośrednio objętych niedowładem. Index Symetrii w grupie badanej uległ obniżeniu o 13,2% w teście z kontrolą i o 15,1% bez kontroli wzroku. W grupie badanej zaobserwowano istotne zmiany w parametrach opisujących sprawność motoryczną i równowagę, a także w ocenie napięcia mięśniowego w obrębie stawu skokowego.

Słowa kluczowe:
stymulacja sensomotoryczna stopy, Fugl-Meyer Assessment Scale, Index Symetrii

Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Dymorfizm płciowy stabilności posturalnej statycznej u dzieci w wieku 9-12 lat

Marzena Wiernicka, Ewa Kamińska, Dawid Łochyński,
Elżbieta Hurnik, Łukasz Michałowski, Daniel Choszczewski, Piotr Kocur, Marta Flis-Masłowska, Zbigniew Śliwiński, Jacek Lewandowski

M. Wiernicka, E. Kamińska, D. Łochyński, E. Hurnik, Ł. Michałowski, D. Choszczewski, P. Kocur, M. Flis-Masłowska, Z. Śliwiński, J. Lewandowski – Gender Dimorphism of Postural Static Stability in Children 9 to 12 Years of Age. FP 2014; 14(2); 68-76

Streszczenie
Wstęp. Poczucie równowagi jest właściwością zależną od wielu cech układu nerwowego i całego aparatu ruchu, przy czym wysoki poziom poczucia równowagi obrotowej człowiek osiąga około 6 roku życia, jednak równowagi statycznej oraz dynamicznej dopiero około 12 roku życia.
Cel pracy. Określenie różnic dymorficznych stabilności posturalnej w warunkach statyki u dzieci będących w tym samym przedziale wiekowym.
Materiał i metoda. Materiał: 450 dzieci, wiek 9-12 lat, w tym 235 dziewcząt i 215 chłopców. Metoda badań: z wykorzystaniem urządzenia CQ-STAB, ocena długości ścieżki (Sway Path) SP (mm) i wielkości pola zakreślanego (Sway Area) SA (mm2) przez COP (Centre of pressure) przy zachowanej kontroli wzrokowej (EO) i bez kontroli wzrokowej (EC). Wyniki poddano analizie statystycznej.
Wyniki. Uzyskane wyniki badań nie charakteryzowały się rozkładem normalnym, stąd do obliczeń wykorzystano testy nieparametryczne. Na podstawie analizy stwierdzono, że dziewczęta uzyskały zdecydowanie lepsze wyniki w zakresie długości ścieżki i wielkości pola zakreślanego przez COP określające stabilność statyczną w porównaniu do chłopców, zarówno przy zachowanej kontroli wzrokowej, jak i bez kontroli wzrokowej.
Wnioski. Analiza wyników badań wskazała na lepszą stabilność posturalną określaną w warunkach statyki u badanych dziewcząt niż u chłopców. Różnice międzypłciowe zaobserwowano zarówno w badaniu z oczami otwartymi, jak i zamkniętymi, co może wskazywać na zmienność dynamiki rozwoju funkcjonalnego ośrodkowego układu nerwowego odpowiadającego za kontrolę stabilności posturalnej u dziewcząt i chłopców.

Słowa kluczowe:
stabilność statyczna, dzieci, dymorfizm

Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Równowaga, a stabilność posturalna i jej zaburzenia u pacjentów po udarze niedokrwiennym mózgu – rozważania teoretyczne

Magdalena Goliwąs, Ewa Kamińska, Marta Flis-Masłowska, Marzena Wiernicka, Jacek Lewandowski

M. Goliwąs, E. Kamińska, M. Flis-Masłowska, M. Wiernicka, J. Lewandowski – Balance Versus Postural Stability and Its Disorders in Patients after Ischemic Stroke – Theoretical Study. FP 2017; 17(1); 38-44

Streszczenie
Celem pracy jest wyjaśnienie różnic między równowagą, a stabilnością posturalną oraz zmian jakie zachodzą w obrębie tych parametrów u pacjentów po udarze mózgu.
Człowiek wykazuje naturalną zdolność dwunożnego stania i poruszania się stopami po nieznanym mu terenie. Niemniej stanowi to wielkie wyzwanie dla systemu kontroli równowagi, sterowanego trzema systemami: wzroku, odpowiadającym za planowanie lokomocji człowieka, przedsionkowym, odpowiadającym za orientację przestrzenną ciała człowieka. Trzecim, najbardziej skomplikowanym jest system sensoryczny (złożony z proprioceptorów i mechanoreceptorów). W ujęciu biomechanicznym równowaga definiowana jest jako zdolność do utrzymywania środka ciężkości ciała człowieka nad płaszczyzną podparcia.
Jednym z najważniejszych wyznaczników prawidłowej postawy ciała jest stabilność posturalna, będąca pojęciem bardziej rozbudowanym i oznaczającym zdolność do odzyskiwania równowagi. Dzieje się tak dzięki trzem strategiom. U pacjenta po udarze mózgu występuje problem ze zdolnością do spontanicznej odpowiedzi ruchowej. Zmienia się rozkład sił nacisków podeszwowej strony stopy na podłoże, równowaga jest trudna do zachowania, a konsekwencjami są częste upadki, złamania kości udowej i problemy w wykonywaniu podstawowych czynności dnia codziennego.

Słowa kluczowe:
Stabilność posturalna, równowaga, udar mózgu

Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Funkcjonalna ocena wzorców ruchowych u zawodników wybranych sztuk i sportów walki z wykorzystaniem testu Functional Movement Screen™

Ewa Kamińska, Sonia Porzucek, Marzena Wiernicka, Magdalena Goliwąs, Jacek Lewandowski

E. Kamińska, S. Porzucek, M. Wiernicka, M. Goliwąs, J. Lewandowski – Functional assessment of movement patterns in selected martial arts and sports contestants, using the test Functional Movement Screen™. FP 2016; 16(3); 42-49

Streszczenie
Cel pracy. Functional Movement System™ to koncepcja stworzona przez Cooka i Burtona, która umożliwia funkcjonalną ocenę wzorców ruchowych. Celem pracy było porównanie jakości wzorców ruchowych u zawodników trzech dyscyplin sportowych, wykrycie słabych ogniw w łańcuchu kinematycznym. Ponadto próbowano określić, który obszar narządu ruchu jest najbardziej narażony na występowanie nieprawidłowych wzorców ruchowych u zawodników poszczególnych dyscyplin.
Materiał i metodyka. W badaniu dokonano oceny wzorców ruchowych 60 zawodników trenujących boks, judo i kickboxing za pomocą testu FMS™, w tym 20 kobiet i 40 mężczyzn, w wieku od 18 do 30 lat. Badanych podzielono na trzy grupy, gdzie kryterium kwalifikacji do poszczególnych grup był rodzaj uprawianej sztuki lub sportu walki oraz staż treningowy.
Wyniki. Różnice pomiędzy bokserami, kickboxerami a judokami zaobserwowano jedynie w obrębie poszczególnych wzorców ruchowych. Ich globalna jakość była porównywalna w przypadku wszystkich sportowców.
Wnioski. Wyniki końcowe testu FMS™ nie różniły się istotnie statystycznie ze względu na rodzaj uprawianej sztuki lub sportu walki. U judoków stwierdzono najwięcej asymetrii podczas wykonywania poszczególnych testów, aż 30% badanych uzyskało najniższy średni wynik w testach FMS™, co sugeruje wdrożenie treningu korekcyjnego. Obszarami, które najbardziej były narażone na przeciążenia u bokserów i kickboxerów okazały się odcinek lędźwiowy kręgosłupa oraz okolica stawu ramiennego, a u bokserów tylko odcinek lędźwiowy kręgosłupa.

Słowa kluczowe:
profilaktyka urazów, FMS™, judo, boks, kickboxing

Pobierz/Download/下載/Cкачиваете Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim