Tag: Piotr Tederko

Zastosowanie Testu Wiedzy Zdrowotnej w badaniu poziomu edukacji zdrowotnej osób po amputacji kończyny dolnej

Piotr Tederko, Katarzyna Dmitruk, Krzysztof Wasiak, Jerzy Kiwerski

Piotr Tederko, Katarzyna Dmitruk, Krzysztof Wasiak, Jerzy Kiwerski – Health Education Test in a survey of awareness of health issues in lower limb amputees. Fizjoterapia Polska 2008; 8(2); 189-196

Streszczenie
Wstęp. Edukacja jest nieodłącznym elementem kompleksowej rehabilitacji. Edukacja osób po amputacji kończyny polega nie tylko na nauce poruszania się, korzystania z protezy, ale również na nabyciu wiedzy w zakresie profilaktyki i wczesnego rozpoznania typowych objawów stanów patologicznych kukuta. W badaniach podjęto analizę stanu wiedzy zdrowotnej w zakresie schorzeń kikuta i ich profilaktyki u osób po amputacji kończyny dolnej na podstawie zastosowania Testu Wiedzy Zdrowotnej (TWZ) przeznaczonego dla osób po amputacji. Materiał i metody. 40 kolejnych pacjentów hospitalizowanych w Oddziale Rehabilitacji (6 kobiet, 34 mężczyzn), średni wiek 60,6 (SD=12,8) po jednostronnej amputacji kończyny dolnej (26 amputacji uda i 14 podudzia). U 33 pacjentów przyczyną amputacji były powikłania schorzeń naczyniowych. Kwestionariusz TWZ złożony był z 4 otwartych i 55 szczegółowych pytań sprawdzających wiedzę z zakresu przyczyn, symptomatologii i profilaktyki problemów medycznych dotyczących kikuta kończyny dolnej. Wyniki. Stwierdzono negatywną korelację wieku i wyników testu (współczynnik Pearsona 0,53; p<0,01). Lepszą wiedzą zdrowotną wykazały osoby zamieszkujące miejscowości powyżej 20.000 mieszkańców (test Manna-Whitney’a; p<0,05). Nie obserwowano zależności między wynikiem testu a ogólnym wykształceniem, przyczyną i poziomem amputacji. Ankietowani zwracali uwagę na niedobór materiałów edukacyjnych dla osób po amputacji kończyny dolnej i trudność uzyskania fachowej informacji w tej dziedzinie poza ośrodkami specjalistycznymi. Wnioski. Edukacja w zakresie profilaktyki schorzeń kikuta powinna być rozpoczęta w okresie okołoamputacyjnym, kontynuowania podczas szpitalnej i ambulatoryjnej fazy usprawniania. Formy edukacji zdrowotnej powinny być dostosowane do wieku pacjentów i dostępne niezależnie od miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej.
Słowa kluczowe
amputacja, rehabilitacja, edukacja zdrowotna

Oddziaływanie przeciwbólowe magnesów stałych – dowody na skuteczność

Piotr Tederko, Marek Krasuski

Piotr Tederko, Marek Krasuski – Analgesic effect of static magnets – efficacy according to evidences. Fizjoterapia Polska 2011; 11(4); 289-301

Streszczenie
Alternatywne i uzupełniające metody leczenia zyskują wzrastającą popularność i stwarzają konkurencję dla powszechnie uznanych i naukowo udowodnionych metod leczniczych. Jedną z dźwigni rozwoju metod alternatywnych jest rynek wyrobów medycznych przeznaczonych do powszechnego stosowania z pominięciem konieczności zasięgania opinii lekarza. Stosowanie wyrobów wyposażonych w magnesy stałe, jest reklamowane jako bezpieczna i skuteczna terapia bólu. Celem pracy jest analiza dowodów na skuteczność terapeutyczną przeciwbólowego oddziaływania statycznego pola magnetycznego (SPM). W recenzowanym piśmiennictwie medycznym zidentyfikowano 45 doniesień, w tym 40 prac pierwotnych i 5 metaanaliz. 4 publikacje zdyskwalifikowano jako doniesienia kazuistyczne, prace niekontrolowane. Jedną wyłączono z analizy ze względu na współistnienie oddziaływania zmiennego pola magnetycznego. Spośród zidentyfikowanych badań randomizowanych wyniki dziesięciu przemawiają za obecnością korzystnego działania leczniczego urządzeń wyposażanych w magnesy stałe, dziewięciu nie wykluczają możliwości istnienia takiego oddziaływania, zaś rezultaty z szesnastu publikacji wspierają tezę o braku przewagi SPM nad placebo. Wartość tych doniesień w sensie dowodu naukowego jest ograniczona ze względu na uchybienia w zaślepieniu próby, niską liczebność badanych grup, krótki czas obserwacji. Istotnym czynnikiem wpływających na obiektywność wniosków wydaje się również konflikt interesów wynikający ze sponsorowania badań przez wytwórców urządzeń. Efekt długotrwałej ekspozycji na SPM o indukcji zbliżonej do magnesów używanych w analizowanych urządzeniach był przedmiotem zbyt małej liczby badań, by ocenić bezpieczeństwo długotrwałego ich stosowania. Powszechnie przyjęte przeciwwskazania do stosowania wyrobów (ciąża, wiek niemowlęcy, obecność wszczepów elektronicznych, ferromagnetycznych, korzystanie z urządzeń elektronicznych wpływających na funkcje życiowe) wynika głownie z rozważań teoretycznych. Obecny stan wiedzy nie jest wystarczający dla jednoznacznego potwierdzenia skuteczności leczniczej SPM. Urządzenia do terapii z użyciem SPM nie powinny być wprowadzane na rynek jako wyroby przeznaczone do leczenia bólu bez udowodnienia ich skuteczności i bezpieczeństwa w każdym ze wskazań.
Słowa kluczowe
magnesy stałe, wyroby medyczne, ból, działanie przeciwbólowe