Rehabilitacja laryngektomowanych pacjentów – ocena sprawności i wydolności

Urszula Kaźmierczak, Wojciech Hagner, Jan Talar

Urszula Kaźmierczak, Wojciech Hagner, Jan Talar – Rehabilitation of laryngectomized patients – evaluation of physical fitness and capacity. Fizjoterapia Polska 2007; 7(4); 431-437

Streszczenie
Wstęp. Pacjenci po laryngektomii całkowitej częściej niż inne grupy chorych po leczeniu chorób nowotworowych ograniczają swoją aktywność fizyczną. Po zabiegu ograniczenie aktywności ruchowej spowodowane jest brakiem umiejętności opanowania pozornego uczucia duszności, obawą o nawrót choroby, niemożnością porozumiewania się mową dźwięczną oraz obawą o brak akceptacji przez ludzi z bliższego i dalszego otoczenia. Wczesna rehabilitacja jest szczególnie potrzebna chorym w chorobach nowotworowych, zwłaszcza gdy leczenie wymaga zabiegów okaleczających. Konsekwencją laryngektomii jest znaczne kalectwo, jakim jest pozbawienie krtani jako narządu mowy, oraz szereg zaburzeń czynnościowych związanych z wykonywanym zabiegiem. Materiał i metody. Badaniami objęto grupę 30 osób (4 kobiety i 26 mężczyzn) w wieku od 48-74 lat, średnia wieku wynosiła 61 lat, po laryngektomii całkowitej, które uczestniczyły w turnusie rehabilitacyjnym. Podczas turnusu rehabilitacyjnego chorym wykonano próbę harwardzką /step-test/ wg Szyszko-Wydra. Wyniki. Stwierdzono poprawę wydolności fizycznej po turnusie rehabilitacyjnym we wszystkich grupach wiekowych, o czym świadczą dane zawarte na rycinie. Chorzy przed turnusem rehabilitacyjnym mieli bardzo małą wydolność, a po turnusie rehabilitacyjnym – przeciętną i dobrą. Wnioski. Wyniki badań wykazały, że program turnusu rehabilitacyjnego pozwolił uzyskać wyraźny przyrost ogólnej sprawności fizycznej. Grupowa rehabilitacja chorych z tym samym schorzeniem daje większą szansę na osiągnięcie wyższego poziomu wydolności fizycznej. Spowodowane jest to pozytywnym wpływem codziennych ćwiczeń, szczególnie oddechowych wzmacniających przeponę, które są pomocne w uzyskaniu dźwięcznego odbicia, nauce mowy przełykowej, brakiem poczucia skrępowania, poczuciem pełnej akceptacji grupy i wsparcia emocjonalnego.
Słowa kluczowe
rehabilitacja, laryngektomia, ocena sprawności

Powrót funkcji nerwu twarzowego u chorych po operacjach guzów kąta mostowo-móżdżkowego w aspekcie fizjoterapii

Sebastian Szajkowski, Stanisław Kwiek, Krzysztof Suszyński, Wojciech Ślusarczyk, Hanna Doleżych, Monika Buczma, Jerzy Widuchowski, Piotr Bażowski

Sebastian Szajkowski, Stanisław Kwiek, Krzysztof Suszyński, Wojciech Ślusarczyk, Hanna Doleżych, Monika Buczma, Jerzy Widuchowski, Piotr Bażowski – Physiotherapeutic aspect of facial nerve function recovery after cerebellopontine angle tumour surgery. Fizjoterapia Polska 2007; 7(4); 419-424

Streszczenie
Wstęp. Nerw twarzowy (n. VII) jest szczególnie narażony na uszkodzenie w przypadkach operacji guzów kąta mostowo-móżdżkowego. Od kilku lat neurochirurgom z Kliniki Neurochirurgii w Katowicach udaje się zachować ciągłość anatomiczną (n. VII) prawie we wszystkich przypadkach operowanych guzów. Mimo to, w bezpośrednim okresie pooperacyjnym pojawiają się różnego stopnia niedowłady tego nerwu, a nawet jego porażenia. Dlatego istotnym czynnikiem wpływającym na odległą ocenę funkcji nerwu twarzowego wydaje się być postępowanie rehabilitacyjne, co postanowiliśmy sprawdzić. Materiał i metody. Materiał badawczy stanowi grupa 133 chorych z usuniętym guzem kąta mostowo-móżdżkowego w I Katedrze i Klinice Neurochirurgii OEUM w Katowicach, operowani w latach: 1990-2006. Wszystkich chorych oceniano w oparciu o skalę House’a-Brackmana. Stosowano ćwiczenia funkcjonalne oraz fizykoterapię. Za okres ostatecznej obserwacji uznano 18 miesięcy. Wyniki. Z przeprowadzonych przez nas badań wynika, że rehabilitacja istotnie wpływa na odległą ocenę funkcji nerwu twarzowego. Jednocześnie zauważono, że wielkość guza oraz jego typ wpływa istotnie na stan funkcji nerwu VII zarówno po zabiegu, jak i w ocenie odległej. Wnioski. Wczesne wdrożenie procesu usprawniania skutkuje korzystnymi wynikami terapii w późniejszym okresie. Monitoring śródoperacyjny przyczynia się do zmniejszenia liczby powikłań funkcji nerwu VII.
Słowa kluczowe
nerw twarzowy, monitoring śródoperacyjny, rehabilitacja, guz kąta mostowo-móżdżkowego

Jakość życia pacjentów po przeszczepieniu nerki

Mariola Wójcicka, Izabela Korabiewska, Jan Tylka

Mariola Wójcicka, Izabela Korabiewska, Jan Tylka – Quality of life of kidney transplant recipients. Fizjoterapia Polska 2007; 7(4); 409-418

Streszczenie
Wstęp. Przeszczep nerek jest uznaną metodą leczenia schyłkowej niewydolności nerek. Rehabilitacja po transplantacji nerki ma na celu przywrócenie biorcom sprawności psychofizycznej. Celem badań była ocena zależności pomiędzy przeszczepem nerki a jakością życia oraz ocena zależności pomiędzy udziałem w programie rehabilitacji i jakością życia po przeszczepie nerki. Materiał i metody. Do badań włączono 67 pacjentów po udanym przeszczepie nerki w wieku 17-73 lat (x = 47,5 lata). Chorzy stanowili 2 grupy: rehabilitowaną i kontrolną. Jakość życia oceniano kwestionariuszem SF-36. Badani wypełniali go dwukrotnie, odnosząc się do sytuacji przed przeszczepem (w okresie dializ) i w rok po przeszczepie nerki. Wyniki. 1. Pacjenci lepiej oceniali jakość swojego życia po przeszczepie w porównaniu z wynikami uzyskanymi przed zabiegiem (dla wszystkich skal p<0,05) w całej badanej grupie rehabilitowanej. 2. Więcej pozytywnych zmian odnotowano w grupie rehabilitowanej. 3. Porównując wyniki uzyskane przez poszczególnych pacjentów przed i po przeszczepie: u 25% stwierdzono brak poprawy Globalnej Jakości Życia, w tym u 15% Globalna Jakość Życia uległa pogorszeniu- prawie 38% chorych nie odczuło poprawy w sferze fizycznej- u 27,6% brak było pozytywnych zmian w psychicznym funkcjonowaniu. Wnioski. Przeszczep nerki oraz udział w programie rehabilitacji mają pozytywny wpływ na subiektywną ocenę jakości życia pacjentów. Ponad 1/3 badanych osób po przeszczepie nie odczuwa poprawy swojego funkcjonowania.
Słowa kluczowe
jakość życia, rehabilitacja, transplantacja nerki

Nowe możliwości w fizykoterapii – magnetolaseroterapia

Jarosław Pasek, Anna Misiak, Romualda Mucha, Tomasz Pasek, Aleksander Sieroń

Jarosław Pasek, Anna Misiak, Romualda Mucha, Tomasz Pasek, Aleksander Sieroń – New possibilities in physiotherapy – magnetolaserotherapy. Fizjoterapia Polska 2008; 8(1); 1-10

Streszczenie
Charakterystycznemu postępowi XXI wieku w nauce i technice towarzyszy znaczący rozwój badań naukowych w medycynie fizykalnej. Na naszych oczach fizyka coraz odważniej wkracza do leczenia, poszerzając w ten sposób ofertę terapeutyczną, a w niektórych przypadkach także zmniejsza uboczne skutki działania farmaceutyków. Zwłaszcza w ostatnich latach wzrasta zainteresowanie oraz intensywne badania nad terapeutyczym wykorzystaniem nowych metod fizykalnych, w tym zmiennych pól magnetycznych, które dotychczas pozostawały niedostatecznie wykorzystywane. Do takich metod należy wspólne wykorzystanie laserów i pól magnetycznych zwanych magnetolaseroterapią. Magnetolaseroterapia, czyli skojarzone oddziaływanie promieniowania laserowego wraz ze zmiennym polem magnetycznym, spowodowało coraz szersze wykorzystanie tej terapii w różnych dziedzinach medycyny klinicznej oraz rehabilitacji. Udokumentowane pozytywne efekty stosowania lasera biostymulującego oraz zmiennego pola magnetycznego w zwalczaniu bólu, przyśpieszeniu gojenia ran i wzmacnianiu układu odpornościowego są już bezspornie udokumentowane w wielu pracach klinicznych, co ma bezpośredni wpływ na czas, jakość i komfort leczenia pacjenta. W pracy wykorzystano informacje zawarte w dostępnej literaturze dotyczące magnetolaseroterapii, a także doświadczenia własne związane z tą metodą. Praca jest przejrzystym i kompleksowym opracowaniem skierowanym do specjalistów zajmujących się szeroko pojętą medycyną fizykalną.
Słowa kluczowe
leczenie, magnetolaseroterapia, rehabilitacja

Zaburzenia nastroju – istotny czynnik w procesie fizjoterapii osób w podeszłym wieku

Joanna Szczepańska, Grażyna Greń, Marek Woźniewski

Joanna Szczepańska, Grażyna Greń, Marek Woźniewski – Mood disorders – significant factor in physiotherapy of elderly patients. Fizjoterapia Polska 2008; 8(2); 170-178

Streszczenie
Wstęp. Celem artykułu jest ocena częstości występowania objawów depresji wśród pacjentów geriatrycznego oddziału rehabilitacji oraz analiza relacji fizjoterapeuta-pacjent w przypadku osób z zaburzeniami nastroju. Materiał i metody. 15 item Geriatric Depression Scale (GDS), Mini Mental State Examination (MMSE),ankieta, w której oceniano stosunek fizjoterapeutów do pracy z poszczególnymi pacjentami. Wyniki. Badania wykazały, że 67,7% pacjentów cierpi z powodu zaburzeń nastroju o charakterze depresji. Ustalono także, że obecność zaburzeń nastroju u starszych pacjentów podlegających długoterminowej rehabilitacji wpływa negatywnie na stosunek fizjoterapeutów do tych osób. Wnioski. W placówkach opieki długoterminowej problem zaburzeń nastroju jest powszechny. Depresja ma negatywny wpływ na przebieg procesu rehabilitacji i wzajemną relację fizjoterapeuta-pacjent. W celu zwiększenia efektywności fizjoterapii w geriatrycznych oddziałach rehabilitacyjnych konieczne są działania na rzecz poprawy stanu emocjonalnego starszych pacjentów.
Słowa kluczowe
depresja, rehabilitacja, relacja fizjoterapeuta-pacjent, długoterminowa hospitalizacja

Wpływ wczesnej rehabilitacji dzieci z wodogłowiem pokrwotocznym na poprawę funkcji psychoruchowych. Doniesienie wstępne

Teresa Pop, Lucyna Sitarz, Iwona Opalińska, Halina Urban

Teresa Pop, Lucyna Sitarz, Iwona Opalińska, Halina Urban – Effect of early rehabilitation on psychomotor function in children with post-haemorrhagic hydrocephalus. Preliminary report. Fizjoterapia Polska 2009; 9(2); 171-180

Streszczenie
Wstęp. Krwawienia do mózgu u noworodków pojawiają się w wyniku przedwczesnych porodów, u dzieci z niską masą urodzeniową oraz u dzieci z noworodkową niewydolnością oddechową. Częstym powikłaniem jest wodogłowie z następowym opóźnieniem rozwoju psychoruchowego. Wczesna interwencja chirurgiczna oraz kompleksowa rehabilitacja wpływa na poprawę funkcji psychoruchowych oraz jakość życia tej grupy dzieci. Materiał i metody. Grupę badaną stanowiło 25 dzieci w wieku od 0 do 6 miesiąca życia, leczonych w latach 2004-2007 w Oddziale Chirurgii Dziecięcej oraz Poradni Chirurgicznej i Rehabilitacyjnej z powodu krwawień do ośrodkowego układu nerwowego. U badanych dzieci oceniano rozwój psychoruchowy według Monachijskiej Funkcjonalnej Diagnostyki Rozwojowej (MFDR). Badanie wykonano dwukrotnie: pierwsze w trzecim, a drugie w szóstym miesiącu życia. Przy ocenie uwzględniono cechy z motoryki dużej: kontrolę głowy w pozycji leżenia przodem i tyłem oraz podpór na kończynach górnych. Wyniki i Wnioski: Analiza otrzymanych wyników potwierdziła skuteczność stosowanej rehabilitacji. Lepsze wyniki uzyskano u dzieci z mniej nasilonymi krwawieniami, a tym samym z mniejszą możliwością uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. W proces rehabilitacji należy włączyć rodziców zarówno w okresie hospitalizacji, jak i w domu.
Słowa kluczowe
krwotok mózgowy, rehabilitacja, wodogłowie

Skuteczność rehabilitacji metodą Kinesio Taping u dzieci ze skoliozą niskokątową

Aneta Bac, Łukasz Stagraczyński, Elżbieta Ciszek, Maciej Górkiewicz, Andrzej Szczygieł

Aneta Bac, Łukasz Stagraczyński, Elżbieta Ciszek, Maciej Górkiewicz, Andrzej Szczygieł – Efficacy of Kinesiology Taping in the rehabilitation of children with low–angle scoliosis. Fizjoterapia Polska 2009; 9(3); 202-210

Streszczenie
Wstęp. Istnieje wiele metod leczenia zachowawczego skolioz idiopatycznych, m.in. technika Kinesio Taping, wykorzystująca w procesie leczenia elastyczne taśmy, pomagająca m.in. redukować ból czy korygować pozycje stawu. Celem niniejszej pracy była próba określenia stopnia wpływu metody Kinesio Taping na wybrane parametry u dzieci ze skoliozą niskokątową. Materiał i metody. W badaniach uczestniczyły dwie 22-osobowe grupy dzieci z rozpoznaną i zdiagnozowaną badaniem lekarskim i badaniem Rtg skoliozą niskokątowa. W grupie kontrolnej zastosowano specjalny program terapeutyczny. Jednorazowo trwał on 45 min. i prowadzony był trzy razy w tygodniu przez 3 tygodnie. W pozostałe dwa dni pacjenci wykonywali ćwiczenia w domu, dwa razy dziennie. W grupie badawczej dodatkowo zastosowano techniki plastrowania metodą Kinesio Taping. U dzieci z obu grup oceniano mobilność i jakość kifotyzacji kręgosłupa, stopień dolegliwości bólowych, stopień napięcia mięśni oraz aktywności i systematyczności wykonywanych ćwiczeń przez pacjentów. Wyniki. W badanej grupie dzieci elastyczna taśma Kinesio-tex miała największy wpływ na jakość kifotyzacji kręgosłupa, napięcie mięśni i zwiększenie średniej aktywności dziecka. Wpływ taśmy na ból początkowo był znaczny, a następnie wrócił do wartości początkowych. W opinii rodziców i terapeuty systematyczność i motywacja do wykonywania ćwiczeń była większa w grupie badawczej (z taśmą Kinesio-tex). Wnioski. Na podstawie przeprowadzonych wstępnych badań wydaje się, że w badanej grupie dzieci ze skoliozą niskostopniową metoda Kinesio Taping okazała się dobrym uzupełnieniem tradycyjnego modelu terapii.
Słowa kluczowe
skolioza, metoda Kinesio Taping, rehabilitacja

Rehabilitacja osób po operacji guza mózgu

Andrzej Kwolek, Sławomir Snela

Andrzej Kwolek, Sławomir Snela – Rehabilitation following brain tumor surgery. Fizjoterapia Polska 2009; 9(4); 359-368

Streszczenie
Korzystne zmiany dotyczące chorobowości i rokowania w chorobach nowotworowych są następstwem coraz lepszej profilaktyki, wczesnej diagnostyki i kompleksowego leczenia, a w tym również rehabilitacji, co podnosi wielu autorów. Leczenie pacjenta po operacyjnym leczeniu guza mózgu wymaga wielokierunkowego działania, obejmującego również kompleksową rehabilitację. Jej celem jest zapobieganie powikłaniom i zaburzeniom czynności w kolejnych etapach leczenia choroby nowotworowej, leczenie powikłań i zaburzeń czynności wynikających z leczenia choroby podstawowej, a nawet w terminalnym okresie choroby. Aktualnie dużą uwagę zwraca się na czynnościowe konsekwencje przebytego leczenia przeciwnowotworowego a nie tylko na leczenie choroby zasadniczej. Istotną składową kompleksowej rehabilitacji pacjentów z chorobą nowotworową jest psychoterapia. W pracy przedstawiono etapy rehabilitacji tych pacjentów, z uwzględnieniem leczenia szpitalnego, rehabilitacji środowiskowej prowadzonej w miejscu zamieszkania, w poradniach rehabilitacyjnych, a nawet w szpitalu uzdrowiskowym. Rehabilitacja środowiskowa lub ambulatoryjna pozwala na zapewnienie jej ciągłości. U niektórych pacjentów rehabilitacja zawodowa stanowi ważny element w kompleksowym postępowaniu, daje możliwość pełnej integracji społecznej, łącznie z powrotem do normalnego życia. Rehabilitacja może też być prowadzona w okresie terminalnym choroby, zwłaszcza w celu łagodzenia bólu, zmniejszania duszności, redukcji obrzęku chłonnego oraz poprawy komfortu psychicznego.
Słowa kluczowe
guz mózgu, operacja, rehabilitacja, kinezyterapia

Zastosowanie tapingu medycznego w procesie odbudowy funkcji ręki po rozległym urazie przedramienia – analiza zmian bioelektrycznych

Marcin Put, Andrzej Szczygieł, Wiesław Żukowski

Marcin Put, Andrzej Szczygieł, Wiesław Żukowski – Medical taping for restoration ofhand function after extensive forearm injury – analysis of bioelectrical changes. Fizjoterapia Polska 2010; 10(1); 84-91

Streszczenie
Wstęp. Rozległe uszkodzenia przedramienia znacznie ograniczają funkcję ręki. Planując proces rehabilitacji warto kojarzyć różne oddziaływania terapeutyczne w celu uzyskania jak najlepszych efektów terapii. Materiał i metody. Autorzy wybrali przypadek 59-letniego pacjenta, który doznał rozległego urazu powierzchni dłoniowej ręki, manifestującego się między innymi uszkodzeniem nerwu pośrodkowego i nerwu łokciowego. Dodatkowo rozległa blizna (zrosty w głębokich warstwach tkanek), prowadziła do restrykcji mięśniowych oraz bólu (parestezji), znacznie ograniczając zakres ruchu. W przypadku prezentowanego pacjenta, po standardowych oddziaływaniach (kinezyterapia, elektroterapia, laseroterapia, masaż wirowy, aplikacje magnetyczne, masaż klasyczny), zastosowano wybrane techniki plastrowania (taping medyczny). Za cel aplikacji tapingu (technika – scar correction), uznano uniesienie blizny, zmniejszenie napięć między tkanką łączną a uszkodzonymi nerwami, zwiększenie przestrzeni śródtkankowej (technika przestrzenna – space correction) – stworzenie optymalnych warunków do regeneracji struktur nerwowych. Aplikacja pozwala na „pofałdowanie powierzchni skóry, co sprzyja zwiększeniu przestrzeni pomiędzy głębokimi warstwami tkanek miękkich, a to usprawnia mikrokrążenie krwi i limfy, przyspieszając proces regeneracji. Terapia prowadzona była przez sześć tygodni. Przed i po terapii wykonano badanie zakresu ruchu w wybranych stawach oraz globalne EMG wybranych grup mięśniowych. Wyniki i Wnioski. Wyniki badania wskazują pozytywny wpływ tapingu medycznego na poprawę zakresu ruchu w badanych stawach oraz nieznaczny wpływ na czynność bioelektryczną mięśni. Efekty terapii prezentują się bardzo zachęcająco, jednak aby jednoznacznie potwierdzić skuteczność plastrowania w tego typu dysfunkcjach, potrzebne są dalsze badania.
Słowa kluczowe
taping medyczny, rehabilitacja, zmiany bioelektryczne

Wpływ magnetostymulacji na jakość życia chorych z SM

Wojciech Fibiger, Anna Starowicz, Magdalena Wilk

Wojciech Fibiger, Anna Starowicz, Magdalena Wilk – Magnetic field stimulation and the quality of life in MS patients. Fizjoterapia Polska 2010; 10(3); 202-210

Streszczenie
Wstęp. Celem pracy była ocena wpływu magnetostymulacji i ćwiczeń na jakość życia i stan kliniczny pacjentów ze stwardnieniem rozsianym rehabilitowanych w warunkach domowych. Materiał i metody. W badaniu wzięło udział 87 chorych na stwardnienie rozsiane w zaawansowanym stadium choroby ocenianym w skali EDSS pomiędzy 6 a 9 stopniem. Pacjentów losowo podzielono na dwie grupy: grupę badaną (grupa I), w której zastosowano pole magnetyczne generowane przez aparat Viofor JPS raz dziennie przez 20 dni oraz grupę kontrolną (grupa II), w której pole magnetyczne nie było aplikowane. W obu badanych grupach prowadzone były indywidualne ćwiczenia. Do oceny stanu klinicznego i zaawansowania choroby użyto skali numerycznej Cendrowskiego i Poszerzoną Skalę Stanu Niesprawności (EDSS). Jakość życia badano przy użyciu zmodyfikowanego Rozszerzonego Kwestionariusza Testy i Simonsona (RKTS). Ocenę wykonano przed i po zakończeniu rehabilitacji domowej (w 20 dniu).Wyniki. W porównaniu z grupą II kontrolną – w grupie I u osób poddanych magnetostymulacji odnotowano poprawę w codziennym funkcjonowaniu i takich czynnościach jak: toaleta, ubieranie się, spożywanie posiłków czy poruszanie się. W sposób istotny statystycznie poprawiła się siła mięśniowa, kontrola zwieraczy, zmniejszyło się napięcie mięśni, męczliwość, zaburzenia czucia i zaburzenia równowagi. Zaobserwowano istotną statystycznie poprawę w stanie psychicznym chorych i funkcjonowaniu emocjonalnym, zmniejszenie się depresji i lęku, a także wzrost zadowolenia z życia. Wnioski. Magnetostymulacja w sposób znamienny wpływa na polepszenie jakości życia chorych na stwardnienie rozsiane. Ćwiczenia i magnetostymulacja u osób z zaawansowanym stopniem niepełnosprawności wpływają korzystnie na poprawę sprawności ruchowej chorego, jak również jego kondycji psychicznej. Magnetostymulacja wspomaga i ułatwia wykonywanie ćwiczeń w trakcie prowadzenia rehabilitacji domowej chorych na stwardnienie rozsiane.
Słowa kluczowe
magnetostymulacja, rehabilitacja, stwardnienie rozsiane, jakość życia
1 2 3 4 5 6 7