Tag: Wiesław Tomaszewski

Neurorehabilitacja stronnego pomijania u pacjentów po urazach czaszkowo-mózgowych

Maria Pąchalska, Bogusław Frańczuk, Jan Talar, Wiesław Tomaszewski, Bruce MacQueen, Kay Neldon

Maria Pąchalska, Bogusław Frańczuk, Jan Talar, Wiesław Tomaszewski, Bruce MacQueen, Kay Neldon – The neurorehabilitation of hemispatial neglect in patients with traumatic brain injury. Fizjoterapia Polska 2001; 1(2); 143-154

Streszczenie
Wstęp. Celem pracy jest ocena efektywności dwóch zróżnicowanych programów rehabilitacji dla pacjentów z pomijaniem stronnym, występującym jako następstwo urazu czaszkowo-mózgowego. Pomijanie stronne dzieli się w literaturze na dwa podstawowe rodzaje: egocentryczne (ukierunkowane na ciało), w którym pacjent pomija przedmioty położone w danym obszarze jego pola widzenia oraz pomijanie allocentryczne (ukierunkowane na przedmiot), w którym pacjent pomija tylko jedną stronę wszystkich przedmiotów w polu widzenia, bez względu na to, gdzie się one znajdują. Praktyka kliniczna autorów wykazuje, że program skanowania wzrokowego od lewej do prawej strony, stosowany tradycyjnie w terapii pomijania stronnego, jest nieskuteczny w przypadku występowania pomijania typu egocentrycznego. W związku z tym opracowano nowy, autorski program treningu przestrzennego-motorycznego na podstawie semantycznie sterowanych wzorców ruchu, wykorzystywanych w terapii apraksji kończyn, ukierunkowanych na reintegrację odpowiednich stosunków ruchów automatycznych i wolicjonalnych, poprawę współpracy międzypółkulowej poprzez symetryczne i niesymetryczne wzorce ćwiczeń motorycznych za pomocą kończyn zdrowych i chorych oraz zwiększenie motywacji pacjenta poprzez ustawianie jasnych celów i nagradzanie za odniesione sukcesy. Obydwa programy są stosowane w praktyce klinicznej w ośrodkach rehabilitacji reprezentowanych przez autorów. Materiał i metody. W referacie przedstawiono proces rehabilitacji dwóch pacjentów po urazach czaszkowo-mózgowych (27-letniego mężczyzny JK oraz 28-letniej kobiety AS), leczonych przez autorów w chronicznej fazie po wypadkach samochodowych, w następstwie których pacjenci przebywali w śpiączce przez okres przekraczający 4 tygodnie. W badaniach neuropsychologicznych stwierdzono występowanie głębokiego, utrzymującego się pomijania lewostronnego, przy czym u pacjenta JK miało ono charakter allocentryczny, natomiast u pacjentki AS egocentryczny. Eksperyment terapeutyczny zaplanowano wg modelu AB-BA, przy czym A oznacza trening przestrzenno-motoryczny, natomiast B – program skanowania wzrokowego. U pacjenta JK, zastosowano najpierw program A, następnie program B, natomiast u pacjentki AS kolejność stosowania programów była odwrotna. Każdy z programów obejmował 10 sesji terapeutycznych. Zachowano 4-tygodniowy odstęp pomiędzy realizacją programu A i programu B. Głębokość stronnego pomijania oceniano za pomocą standardowych testów neuropsychologicznych, ukierunkowanych na ilościowy i jakościowy pomiar stronnego pomijania. Dokonano również analizy prac rysunkowych pacjentów. Badania przeprowadzono czterokrotnie: przed rozpoczęciem każdego z programów oraz po jego zakończeniu. Wyniki. Zgodnie z postawioną przez autorów hipotezę badawczą u pacjenta JK nie stwierdzono żadnej poprawy w zakresie stronnego pomijania po zakończeniu programu A, natomiast po zakończeniu programu B pomijanie ustąpiło w zasadzie całkowicie. U pacjentki AS wyniki były odwrotne: po zakończeniu programu B, realizowanego u niej jako pierwszy, nie wystąpiła żadna poprawa, natomiast po zakończeniu programu A, realizowanego jako drugi, pomijanie ustąpiło całkowicie. Wnioski. W artykule autorzy omawiają teoretyczne i kliniczne znaczenie uzyskanych wyników. Prezentują także modelowe rozwiązanie podstawowego patomechanizmu pomijania typu allocentrycznego i egocentrycznego. Oba rodzaje pomijania posiadają różną etiologię i symptomatologię, konieczne jest więc różnicowanie programów terapii w procesie neurorehabilitacji tych pacjentów.

Słowa kluczowe:
pomijanie stronne, uraz mózgu, rehabilitacja

Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Modulujące efekty promieniowania laserowego na pulę zewnątrz- i wewnątrzkomórkową Ca2+ i opór naczyniowy perfundowanej tętnicy ogonowej szczura

Leszek Szadujkis-Szadurski, Jan Talar, Krzysztof Wiśniewski, Wiesław Tomaszewski, Małgorzata Łukowicz, Rafał Szadujkis-Szadurski

Leszek Szadujkis-Szadurski, Jan Talar, Krzysztof Wiśniewski, Wiesław Tomaszewski, Małgorzata Łukowicz, Rafał Szadujkis-Szadurski – The modulating effects of laser radiation on the extra- and intracellular Ca2+ store and vascular resistance in the perfused tail artery of the rat. Fizjoterapia Polska 2002; 2(1); 11-20

Streszczenie
Wstęp. Promieniowanie laserowe małej mocy moduluje wiele funkcji komórkowych, jednak mechanizm tego działania nie został dostatecznie poznany. Z naszych badań wynika, że to działanie promieniowania laserowego wiąże się ściśle z oddziaływaniem na komórkowy układ sygnalizacyjny, w którym centralną funkcję spełniają receptor i kanały dla jonów. Materiał i metoda. Badania prowadzono na perfundowanych tętnicach ogonowych szczura, w oparciu o dwa niezależne modele doświadczalne: model eksperymentalny I, w reakcji skurczu mięśniówki gładkiej tętnic wykorzystuje tylko wewnątrzkomórkową pulę jonów Ca2+ i model II, w którym wykorzystywana jest pula zewnątrzkomórkowa. W modelu I tylko fenylefryna (agonista receptorów alfa-1adrenergicznych, metabotropowych) wyzwala skurcz, natomiast w modelu II skurcz tętnic wyzwala zarówno fenylefryna, jak i Bay K8644. Na tych modelach przebadano wpływ promieniowania laserowego małej mocy (10-110mW).Wyniki. Badania wykazały, że fenylefryna powoduje wzrost ciśnienia perfuzyjnego w wyniku uruchomienia wewnątrzkomórkowej, jak też zewnątrzkomórkowej puli jonów Ca2+. Uzyskany w ten sposób wzrost ciśnienia perfuzyjnego utrzymuje się przez około 20-30 minut. Ekspozycja tętnic na promieniowanie laserowe (10-110 mW) w sposób zależny od mocy promieniowania obniża reakcję wzrostu ciśnienia perfuzyjnego. BAY K8644 działający bezpośrednio na kanały Ca2+ typu L w tych warunkach nie powoduje wzrostu ciśnienia perfuzyjnego. Po opróżnieniu wewnątrzkomórkowej puli jonów Ca2+ reakcje wzrostu ciśnienia perfuzyjnego na fenylefrynę i BAY K8644 można wyzwolić uzupełniając brakujący CaCl2 w płynie EGTA-Krebsa bez Ca2+. Ekspozycja tętnic na podobne promieniowanie laserowe obniża reakcje tętnic na fenylefrynę i pozostaje bez wpływu na reakcje wyzwalane przez BAY K8644. L-NAME inhibitor NO-syntazy skutecznie chroni tętnice przed modulującym działaniem promieniowania laserowego. Wnioski. Uzyskane wyniki potwierdziły związek pomiędzy działaniem promieniowania laserowego hamującym reakcje skurczu tętnic wyzwalaną fenylefryną a syntezą NO. Porównanie działania fenylefryny z BAY K8644 sugeruje, że działanie modulujące reakcje tętnic jest uwarunkowane rozprzęganiem wiązania białka G z receptorem. Powyższa sugestia jest zgodna z faktem braku działania hamującego promieniowania laserowego na bezpośrednie działanie BAY K8644.

Słowa kluczowe:
fenylefryna, ciśnienie perfuzyjne, synteza NO

Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Modulujące działanie promieniowania laserowego i ultradźwięków małej mocy na reakcje skurczu perfundowanych tętnic

Leszek Szajdukis-Szadurski, Wiesław Tomaszewski, Anna Talar, Rafał Szajdukis-Szadurski, Katarzyna Szajdukis-Szadurska, Jolanta Kujawa, Iwona Pyszczek

Leszek Szajdukis-Szadurski, Wiesław Tomaszewski, Anna Talar, Rafał Szajdukis-Szadurski, Katarzyna Szajdukis-Szadurska, Jolanta Kujawa, Iwona Pyszczek – The modulating effect of laser radiation and low-power ultrasounds on the contraction reaction in perfused arteries. Fizjoterapia Polska 2003; 3(2); 120-132

Streszczenie
Wstęp. Sygnał wyzwalany w mięśniówce gładkiej naczyń przez receptory alfa-adrenergiczne, sprzężone funkcjonalnie z białkami G, składa się z dwóch komponentów: IP3 – zależnego uwalniania jonów Ca2+ z retikulum endoplazmatycznego oraz napływu jonów Ca2+ z puli zewnątrzkomórkowej. Materiał i metody. W przedstawionych badaniach wzrost ciśnienia perfuzyjnego tętnicy ogonowej szczura wywołany noradrenaliną (NA), fenylefryną (PHE) lub BAY K8644 i depolaryzujące działanie KCl w płynie fizjologicznym pozbawionym Ca2+ traktowano jako wskaźnik uwalniania jonów Ca2+ z retikulum endoplazmatycznego za pośrednictwem IP3. W badaniach przeprowadzonych w płynie fizjologicznym zawierającym jony Ca2+ analizowano wpływ promieniowania laserowego i ultradźwięków na reakcję na napływ jonów Ca2+ z przestrzeni zewnątrzkomórkowych do cytoplazmy. W badaniach w płynie pozbawionym jonów Ca2+ analizowano wpływ promieniowania laserowego małej mocy i ultradźwięków na reakcję skurczu tętnic i uwalnianie jonów Ca2+ z retikulum endoplazmatycznego. Skurcz mięśniówki gładkiej tętnic ogonowych szczura indukowany przez NA, PHE, BAY K8644 i KCl w płynie pozbawionym jonów Ca2+ traktowano jako indykator wewnątrzkomórkowego IP3 zależnego uwalniania jonów Ca2+ i modulującego działania ultradźwięków i promieniowania laserowego na skurcz naczyń. Wyniki. NA i PHE powodują wzrost ciśnienia perfuzyjnego tętnic ogonowych szczura w płynie pozbawionym jonów Ca2+ i w płynie zawierającym jony Ca2+. BAY K8644 i KCl powodują skurcz mięśniówki gładkiej naczyń tylko w płynie zawierającym jony Ca2+. Małe dawki ultradźwięków potęgują skurcze naczyń wyzwalane przez NA i PHE w płynie pozbawionym jonów Ca2+ oraz w płynie zawierającym Ca2+. Działanie BAY K8644 i KCl, kurczące mięśniówkę gładką naczyń jest także potęgowane przez ultradźwięki. Promieniowanie laserowe hamuje reakcje skurczu wyzwalane przez NA i PHE i pozostaje bez wpływu na skurcze wywołane działaniem BAY K 8644 i KCl. Wnioski. Ultradźwięki o małym natężeniu potęgują działanie NA i PHE powodujące wzrost napływu jonów Ca2+ z przestrzeni zewnątrzkomórkowych i uwalnianie jonów Ca2+ w procesie IP3 – zależnym. Ultradźwięki potęgują także działanie kurczące BAY K8644 i KCl wyzwalane w płynie zawierającym jony Ca2+. Promieniowanie laserowe małej mocy wykazuje działanie hamujące reakcje skurczu wyzwalanego przez NA i PHE i pozostaje bez wpływu na działanie BAY K8644 i KCl.

Słowa kluczowe:
promieniowanie laserowe, ultradźwięki, receptory, skurcz tętnic

Invalid download ID. Pobierz bezpłatnie artykuł w j. angielskim

Ocena jakości życia pacjentów po urazach czaszkowo-mózgowych

Małgorzata Wiśniewska, Wiesław Tomaszewski, Ireneusz M. Kowalski, Teresa Wiśniewska

Małgorzata Wiśniewska, Wiesław Tomaszewski, Ireneusz M. Kowalski, Teresa Wiśniewska – Evaluating quality of life in traumatic brain injury patients. Fizjoterapia Polska 2006; 6(1); 13-21

Streszczenie

Wstęp. Jakość życia, według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), to sposób postrzegania przez jednostki swoich pozycji w życiu w kontekście kultury i systemu wartości, w których egzystują, w powiązaniu z własnymi celami, standardami, oczekiwaniami i obawami. W wyniku urazu czaszkowo-mózgowego wszystkie obszary jakości życia ulegają w mniejszym lub większym stopniu zmianie. Leczenie neurochirurgiczne, a następnie żmudna, wielokierunkowa rehabilitacja, praca logopedy i psychologa, to działania, które mogą przynieść znaczącą poprawę jakości życia, którą można zmierzyć wykorzystując opracowane do tego celu kwestionariusze badawcze. Materiał i metody. Materiał badań stanowiła grupa 30 pacjentów (14 kobiet i 16 mężczyzn) w wieku od 11 do 50 lat, przebywających w Katedrze i Klinice Rehabilitacji Szpitala Uniwersyteckiego UMK Collegium Medicum w Bydgoszczy. W celu oceny jakości życia badanych pacjentów stosowano dwa kwestionariusze: WHOQOL-Bref oraz SF-36. Wyniki. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni wykazywali wysoką jakość życia w dziedzinie środowiskowej, zaś niską w dziedzinie społecznej. Wnioski. W ocenie materiałów badawczych kwestionariusz WHOQOL-Bref jest bardziej przydatny, niż kwestionariusz SF-36, ponieważ zawiera pytania dotyczące różnych sfer życia.

Słowa kluczowe:
kwestionariusz, śpiączka, rehabilitacja

Ocena kinematyki chodu u pacjentów w postępowaniu fizjoterapeutycznym po wybranych operacjach chrząstki stawowej

Andrzej Czamara, Sławomir Winiarski, Zbigniew Jethon, Andrzej Bugajski, Rafał Szafraniec, Andrzej Zaleski, Wiesław Tomaszewski

Andrzej Czamara, Sławomir Winiarski, Zbigniew Jethon, Andrzej Bugajski, Rafał Szafraniec, Andrzej Zaleski, Wiesław Tomaszewski – Assessment of kinematics of pathological gait after articular cartilage surgery. Fizjoterapia Polska 2006; 6(4); 304-309

Streszczenie
Wstęp. Celem pracy była biomechaniczna ocena, przy zastosowaniu komputerowego systemu analizy ruchu SIMI Motion, zmian w kinematyce chodu pacjentów po wybranych operacjach chrząstki powierzchni nośnej stawu kolanowego. Materiał i metody. Trzydziestu dwóch mężczyzn, u których w badaniu artroskopowym stwierdzono ubytki chrząstki powierzchni nośnej stawu kolanowego pochodzenia urazowego (III i IV stopień według klasyfikacji Quterbridge), po operacji chrząstki, zostało poddanych trójwymiarowej analizie chodu w ramach dwóch z czteroetapowego, własnego postępowania fizjoterapeutycznego. W celu kontroli postępów fizjoterapii wykonano pomiary parametrów kinematycznych chodu. Zarejestrowano biomechaniczne parametry przestrzenne i czasowe chodu oraz wyznaczono zakresy ruchu w stawie. Pierwsze badanie wykonano na przełomie 2 i 3 tygodnia po operacji. Drugie badanie przeprowadzono pomiędzy 6 a 8 tygodniem, a trzecie indywidualnie pomiędzy 10 a 14 tygodniem po operacji, to jest wtedy, kiedy pacjentom przywrócono, a następnie doskonalono chód. Wyniki. Otrzymano zadowalające wyniki indywidualnie pomiędzy 10 a 14-tym tygodniem po operacji u badanych osób w porównaniu do grupy kontrolnej. Zaobserwowano istotny statystycznie wzrost długości kroku kończyn operowanych i tych bez obrażeń chrząstki w trzecim badaniu w porównaniu do pierwszego badania. W tym czasie zwiększyła się ponad dwukrotnie prędkość chodu. W trzecim badaniu odnotowano znaczący spadek długości trwania fazy podporu kończyn nieoperowanych, na rzecz wydłużenia fazy podporu kończyn operowanych, w porównaniu z pierwszym pomiarem. Dodatkowo zauważono zwiększenie zakresu ruchu w operowanych stawach i odtworzenie charakterystyki czasowej zmiany kąta, znanej dla chodu prawidłowego. Wnioski. Zastosowane kompleksowe postępowanie chirurgiczno-fizjoterapeutyczne, poprawiło biomechaniczne parametry chodu pomiędzy 10 a 14-tym tygodniem po operacji w badanej grupie.

Słowa kluczowe:
analiza chodu, chód patologiczny, chrząstka stawowa, rehabilitacja

Zdolność wysiłkowa osób z uszkodzeniami rdzenia kręgowego i po amputacjach kończyn dolnych a możliwości lokomocji

Zbigniew Jethon, Wiesław Tomaszewski

Zbigniew Jethon, Wiesław Tomaszewski – Physical performance and locomotor ability of patients with spinal cord impairments and following amputation of lower extremities. Fizjoterapia Polska 2006; 6(4); 276-279

Streszczenie
Według najczęściej przyjętej klasyfikacji grupa osób niesprawnych fizycznie obejmuje przypadki po amputacjach kończyn dolnych oraz z uszkodzeniami rdzenia kręgowego. Zdolność wysiłkowa łych osób uzależniona jest od wielu czynników, wśród których jako najistotniejsze wymienia się wiek, płeć, typ i stopień niepełnosprawności, czas unieruchomienia lub ograniczenia ruchu oraz charakter stylu życia, zwłaszcza aktywności ruchowej. Z drugiej strony, poziom wydolności, jako jeden z czynników, determinuje możliwości fizyczne lokomocji osób niepełnosprawnych. Podstawowym pytaniem w ocenie tej zdolności jest objętość i moc przemian tlenowych i beztlenowych. W rozpatrywanych grupach obie składowe zdolności wysiłkowej są obniżone, przy czym bardziej w grupie z uszkodzeniami rdzenia kręgowego. W grupie tej poziom zdolności wysiłkowej zależy od umiejscowienia uszkodzenia, będąc tym niższy, im uszkodzenie leży bardziej dośrodkowo. Powstaje ponadto obniżenie sprawności układu krążenia i oddychania oraz zmiana charakteru regulacji z układu sympatycznego. Stosowane metody oceny są podobne, jak w przypadku osób zdrowych, z dostosowaniem schematu obciążenia i urządzeń ergometrycznych do pracy w zależności od typu uszkodzenia.

Słowa kluczowe:
niepełnosprawność fizyczna, zdolność wysiłkowa, metody oceny, jakość lokomocji

Ocena kinematyki chodu u pacjentów w postępowaniu fizjoterapeutycznym po wybranych operacjach chrząstki stawowej

Andrzej Czamara, Sławomir Winiarski, Zbigniew Jethon, Andrzej Bugajski, Rafał Szafraniec, Andrzej Zaleski, Wiesław Tomaszewski

Andrzej Czamara, Sławomir Winiarski, Zbigniew Jethon, Andrzej Bugajski, Rafał Szafraniec, Andrzej Zaleski, Wiesław Tomaszewski – Assessment of kinematics of pathological gait after articular cartillage surgery. Fizjoterapia Polska 2007; 7(1); 1-9

Streszczenie

Wstęp. Badaniem objęto grupę 32 mężczyzn, u których w badaniu artroskopowym stwierdzono ubytki chrząstki powierzchni nośnej stawu kolanowego pochodzenia urazowego (III i IV stopień według klasyfikacji Quterbridge). Celem pracy była biomechaniczna ocena zmian w kinematyce chodu pacjentów po wybranych operacjach chrząstki powierzchni nośnej stawu kolanowego, przy zastosowaniu komputerowego systemu analizy ruchu &Ml Motion. Materiał i metody. 32 mężczyzn po operacji chrząstki zostało poddanych trójwymiarowej analizie chodu podczas dwóch z czteroetapowego, własnego postępowania fizjoterapeutycznego. W celu kontroli postępów fizjoterapii wykonano pomiary parametrów kinematycznych chodu. Zarejestrowano biomechaniczne parametry przestrzenne i czasowe chodu oraz wyznaczono zakresy ruchu w stawie. Pierwsze badanie wykonano na przełomie 2 i 3 tygodnia po operacji. Drugie badanie przeprowadzono pomiędzy 6 a 8 tygodniem, a trzecie indywidualnie pomiędzy 10 a 14 tygodniem po operacji, to jest wtedy, kiedy pacjentom przywrócono, a następnie doskonalono chód. Mierzono wartości długości kroku pojedynczego i podwójnego (m), prędkości chodu (m/s) i częstotliwości kroczenia (krok/s). Mierzono procentowy czas rwania fazy podporu do wymachu. Dokonano pomiaru wartości zakresu ruchu w stawie kolanowym podczas chodu oraz wartości kąta na początku fazy podparcia (HS) i wartość kąta na początku fazy wymachu (TO). Wyniki. Otrzymano zadowalające wyniki indywidualnie pomiędzy 10 a 14 tygodniem po operacji u badanych osób w porównaniu do grupy kontrolnej. Zaobserwowano istotny statystycznie wzrost długości kroku kończyn operowanych i tych bez obrażeń chrząstki w trzecim badaniu w porównaniu do pierwszego badania. W tym czasie zwiększyła się ponad dwukrotnie prędkość chodu. W trzecim badaniu odnotowano znaczący spadek długości trwania fazy podporu kończyn nieoperowanych na rzecz wydłużenia fazy podporu kończyn operowanych w porównaniu z pierwszym pomiarem. Dodatkowo zauważono zwiększenie zakresu ruchu w operowanych stawach i odtworzenie charakterystyki czasowej zmiany kąta znanej dla chodu prawidłowego. Wnioski. Zastosowane kompleksowe postępowanie chirurgiczno-fizjoterapeutyczne poprawiło biomechaniczne parametry chodu pomiędzy 10 a 14 tygodniem po operacji.

Słowa kluczowe:
analiza chodu, chód patologiczny, chrząstka stawowa, rehabilitacja

Ocena skuteczności krioterapii miejscowej u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym

Marek Woszczak, Zbigniew Śliwiński, Marek Kiljański, Wojciech Kiebzak, Marcin Szczepanik, Wiesław Tomaszewski

Marek Woszczak, Zbigniew Śliwiński, Marek Kiljański, Wojciech Kiebzak, Marcin Szczepanik, Wiesław Tomaszewski – Assessment of the efficacy of local cryotherapy in children with cerebral palsy. Fizjoterapia Polska 2007; 7(3); 275-285

Streszczenie
Wstęp. Przedstawiono wyniki badań wykonanych w 60-osobowej grupie dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym. Badanie wykonano w Stacjonarnym Ośrodku Rehabilitacji SP ZOZ w Zgorzelcu. Celem badania było udowodnienie, że czterotygodniowy program indywidualnie realizowanej kinezyterapii z wykorzystaniem kriostymulacji miejscowej kończyn dolnych, wykonanej parami ciekłego azotu u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym ma korzystny wpływ na ich stan motoryczny, napięcie mięśniowe oraz temperaturę powierzchniową skóry. Materiał i metody. Badaniem objęto grupę dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym obojga płci, w przedziale wiekowym 3-14 lat, które poddano czterotygodniowemu turnusowi zabiegów indywidualnie dobranej kinezyterapii oraz kriostymulacji obu kończyn dolnych. Ocenę napięcia mięśniowego wykonano miotonometrem Szirmai według specjalnej metodyki. Poziom spastyczności oceniono testem Ashwortha, a ocenę motoryki dziecka według własnej tabeli punktowej, przed rozpoczęciem zabiegów i po ich zakończeniu. Wykonano rejestrację termowizyjną temperatur powierzchniowych skóry kończyn dolnych na początku i końcu turnusu, przed kriostymulacją, bezpośrednio po oraz w 5 i 15 minut po niej. Wyniki i Wnioski. Porównane wyniki oceny motoryki dziecka, testu Ashworthia i miotonometrii wykonane przed turnusem i po jego zakończeniu wskazują, że kriostymulacja w programie usprawniania dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym przyczyniła się istotnie do zmniejszenia napięcia spastycznego mięśni kończyn dolnych oraz poprawy motoryki. Analiza temperatur powierzchniowych skóry zarejestrowanych termowizyjnie dowodzi pełnej adaptacji układu naczyniowego dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym do temperatur kriogenicznych, czyli pełnego bezpieczeństwa kriostymulacji miejscowej.
Słowa kluczowe
mózgowe porażenie dziecięce, napięcie spastyczne, kriostymulacja miejscowa, test Ashwortha, ocena motoryki, miotonometr Szirmai, termowizja

Zastosowanie toksyny botulinowej w praktyce klinicznej

Olga Wolska, Wojciech Kiebzak, Wiesław Tomaszewski, Ireneusz Kowalski, Mariusz Majewski, Józef Szarek, Katarzyna Zaborowska-Sapeta

Olga Wolska, Wojciech Kiebzak, Wiesław Tomaszewski, Ireneusz Kowalski, Mariusz Majewski, Józef Szarek, Katarzyna Zaborowska-Sapeta – The use of botulinum toxin in clinical practice. Fizjoterapia Polska 2008; 8(2); 105-114

Streszczenie
Toksyna botulinowa znajduje coraz szersze zastosowanie w praktyce klinicznej, jako lek o działaniu podstawowym lub wspomagającym w wielu dziedzinach współczesnej medycyny. W dziedzinie rehabilitacji narządu ruchu stosowanie toksyny botulinowej otwiera nowe, dotąd nieoczekiwane możliwości terapeutyczne, rozszerzając działania fizjoterapeutów i lekarzy, dla których miara sukcesu jest przede wszystkim odzyskanie lub poprawa stabilności pacjentów. Ze względu na swoją skuteczność i duże bezpieczeństwo dla pacjenta uważana jest za lek nowoczesny, z którym wiąże się nadzieje na przyszłość. Możliwość zastosowania toksyny botulinowej w sposób wybiórczy, a jednocześnie precyzjny, pozwala na uzyskanie dobrego efektu klinicznego z zachowaniem odpowiedniego marginesu bezpieczeństwa farmakologicznego. Mimo szerokiego wachlarza wskazań do zastosowania iniekcji toksyny botulinowej, wciąż najpowszechniejszym wydaje się podawanie leku w spastyczności. Największe korzyści z leczenia mogą odnieść chorzy ze spastycznością o charakterze ogniskowym, tzn. ograniczoną do wybranych grup mięśniowych, u których podano lek w jak najkrótszym okresie od pojawienia się objawów spastyczności. Bezwzględnymi przeciwwskazaniami do zastosowania toksyny botulinowej są: miastenia, zespoły miasteniczne, zaburzenia krzepliwości krwi. Do najpoważniejszych względnych przewwskazań zalicza się okres ciąży i karmienia piersią. Intensywnie prowadzone badania kliniczne oraz liczne spotkania naukowe sprzyjają rozpowszechnieniu tej metody oraz wzbogacaniu doświadczeń klinicznych. Obecnie standardy stosowania botuliny zostały opracowane i opublikowane przez interdyscyplinarną grupę ekspertów i stanowią wytyczne postępowania dla lekarzy praktyków. Na podstawie doświadczeń własnych autorów, a także dostępnej literatury, zaprezentowano najnowszą wiedzę dotyczącą zastosowania toksyny botulinowej w praktyce klinicznej.
Słowa kluczowe
spastyczność, toksyna botulinowa, mózgowe porażenie dziecięce

Wstępne wyniki zastosowania Protokołu Rehabilitacyjnego we wczesnym okresie u pacjentów po artroskopowej przezportalowej jedno i dwupęczkowej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego z użyciem ścięgien mięśni półścięgnistego i smukłego

Magdalena Wilk, Rafał Trąbka, Wiesław Tomaszewski

Magdalena Wilk, Rafał Trąbka, Wiesław Tomaszewski – Preliminary results of rehabilitation according to a Rehabilitation Protocol in the early post-operative period after arthroscopic, transportal single – and double-bundle reconstruction of the anterior cruciate ligament with semitendinosus and gracilis tendons. Fizjoterapia Polska 2009; 9(1); 97-103

Streszczenie
Wstęp. Uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego powodują znaczne upośledzenie funkcji całej kończyny dolnej i zaburzenia czucia proprioceptywnego. Obecnie stosuje się kilka metod artroskopowej rekonstrukcji ACL, a zawsze jako najważniejszy cel leczenia wymienia się odzyskanie pełnej funkcji stawu i jego najlepszej stabilizacji umożliwiającej pacjentowi powrót do pełnej aktywności, zarówno zawodowej, jak i sportowej sprzed urazu. Materiał i metody. Badania przeprowadzono w Krakowskim Centrum Rehabilitacji w latach 2007-2008. Do badań zakwalifikowano grupę 33 pacjentów po artroskopowej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego. W pracy przedstawiono program postępowania fizjoterapeutycznego stosowany w Centrum od 2006 roku. Badania przeprowadzono dwukrotnie: przed oraz po zakończeniu cyklu zabiegów fizjoterapeutycznych. Wyniki. W badanej grupie 33 pacjentów u 48,5% uszkodzenie dotyczyło lewego stawu kolanowego, a u 51,5% prawego. W badaniu I średni zakres ruchu wynosił x=53°, natomiast w badaniu II x=109°. Stwierdzono też przyrosty siły mięśni średnio o 1,6 stopnia skali Lovetta (dla mięśnia czworogłowego uda x=1,5; dla mięśni dwugłowego uda, półścięgnistego i półbłoniastego x=1,7) i zmniejszenie dolegliwości bólowych ocenianych w skali VAS. W badanej grupie 79% pacjentów oceniło wynik leczenia jako bardzo dobry lub dobry, a 21% uznało, że jest dostateczny lub niezadowalający. Wnioski. Uzyskane wyniki leczenia wykazały, że przyjęty model rehabilitacji pozwala na szybki powrót do prawidłowej sprawności operowanej kończyny.
Słowa kluczowe
przezportalowa rekonstrukcja, ACL, wczesny model rehabilitacji
1 2