Bożena Jasiak-Tyrkalska, Jolanta Jaworek, Bogusław Frańczuk

Bożena Jasiak-Tyrkalska, Jolanta Jaworek, Bogusław Frańczuk – Efficacy of two different physiotherapeutic procedures in comprehensive therapy of plantar calcaneal spur. Fizjoterapia Polska 2007; 7(2), 145-154

Streszczenie

Wstęp. Ostroga piętowa jest to choroba powodująca bóle w okolicy wyrostka przyśrodkowego guza piętowego. Przyczyną bólu jest nacisk skoncentrowany na okolice przyczepu rozcięgna podeszwowego do kości piętowej. Zasadniczym rodzajem leczenia ostrogi piętowej jest fizjoterapia. Jako zabieg fizykalny stosuje się najczęściej ultradźwięki. Obecnie coraz częściej stosuje się fonoforezy, czyli leczenie ultradźwiękami, w którym substancję sprzęgającą aplikator ze skórą, zastępuje lek w postaci żelu. Celem pracy jest ocena skuteczności oraz porównanie metod postępowania fizjoterapeutycznego w ostrodze piętowej z zastosowaniem ultradźwięków oraz fonoforezy. Materiał i metody. Badaniami objęto 40 pacjentów leczonych z powodu podeszwowej ostrogi piętowej, podzielonych losowo na dwie grupy: A z fonoforezy oraz B z ultradźwiękami. Wiek badanych wahał się w granicach 35-80 lat (średnia wieku 57,3 lat). Podstawowym warunkiem zakwalifikowania do badań był brak współistnienia chorób układowych, uogólnionych stanów zapalnych oraz przebytych urazów. Jako kryterium oceny skuteczności postępowania fizjoterapeutycznego przyjęto badania: subiektywnego odczucia bólu skalą VAS, zakresu ruchów zgięcia podeszwowego i odwracania stopy oraz siły grup mięśniowych kształtujących sklepienie podłużne stopy. W celu wnikliwszej charakterystyki, uwzględniającej czynniki ryzyka ostrogi piętowej, w badanych grupach wyznaczano BMI oraz kąt kostkowy Trójkąta Bogdanowia, określający wielkość sklepienia podłużnego stopy. Wyniki. Osoby z podeszwową ostrogą piętową charakteryzują się nadwagą oraz nieznacznym stopniem płaskostopia podłużnego. Wykazano istotne obniżenie poziomu bólu na poziomie p<0,001 w grupie A i na poziomie p<0,01 w grupie B. Podobnie w zakresie ruchu, zarówno zgięcia, jaki odwracania stopy wykazano poprawę na poziomie p<0,001. Także siły grup mięśniowych zginaczy i odwracaczy stopy wzrosły istotnie w obu grupach, odpowiednio na poziomie p<0,001 w grupie A i p<0,05 w grupie B. Wnioski. Obraz kliniczny osób z ostrogą piętową to w większości nadwaga i nieznaczny stopień płaskostopia podłużnego. Zabieg fizykalny fonoforezy jest istotnie skuteczniejszy od zabiegu ultradźwięków w postępowaniu fizjoterapeutycznym podeszwowej ostrogi piętowej.

Słowa kluczowe

ostroga piętowa, leczenie, skuteczność